Een omzet van 1 miljard euro in 2025 zal niet gehaald worden. Die ambitie, uitgesproken bij de start van Phix in 2017, was toch ‘wat overdreven’, beaamt Albert Hasper, sinds 2018 ceo van de fotonica start-up. Maar een ‘exponentiële groei’ de komende vijf jaar zit zeker wel in, verwachten hij en de investeerders in de Enschedese onderneming. ‘We behalen om dit moment de eerste revenuen met commerciële opdrachten voor meer dan twintig verschillende klanten.’
Phix’ doel is het realiseren van een volautomatische lijn voor de assemblage en het packagen van fotonische chips (pic’s). Daarmee kunnen pic’s in een hoog tempo en dus grote series worden verbonden met andere componenten zoals optische fibers, andere fotoniche chips en elektronica. Phix assembleert de modules die het nu in productie deels handmatig, in kleine (pilot)series van 20 tot 100 stuks. Die modules zijn onder meer bedoeld voor inbouw in medische apparatuur, bijvoorbeeld voor het testen van bloed. Maar ook de datacommunicatie levert al de nodige opdrachten op. De pic’s worden dan bijvoorbeeld ingezet in zogeheten tunable lasers. Die technologie maakt, bij veel lagere energiekosten (een van de grote voordelen van fotonica), een veel grotere bandbreedte mogelijk. Die komt van pas in 5G-technologie, maar ook bij data-uitwisseling tussen servers en datacenters onderling. Het derde cluster van opdrachten komt van oem’ers die agv’s of zelfrijdende robots op de markt brengen en daarvoor snelle en intelligente sensoren nodig hebben.
Klanten buitenlands, ecosysteem Nederlands
De klanten komen voornamelijk uit het buitenland. Maar het ecosysteem, de bedrijven die elk werken aan een ander onderdeel van de fotonica-waardeketen, heeft wel een sterke Nederlandse signatuur. ‘Wij werken samen met bedrijven als Lionix International, Smart Photonics en Solmates die elk een andere fotonica-productiestap ontwikkelen en bouwen. Net als in de semicon is het ook in de fotonica van groot belang dat onze productietechnologieën goed op elkaar aansluiten. Dat wij bijvoorbeeld bij uitstek goed in staat zijn om de tunable laserchips van Lionix te packagen. In die waardeketen zijn veel Nederlandse bedrijven actief.’ Voorts is een deel van de productietechnologie die Phix benut van Nederlandse makelij. Zo ontwikkelt en bouwt het Eindhovense Tegema met zijn modulaire assemblageplatform een proces voor het heel nauwkeurig bevestigen van een fiber op een pic.
Additionele miljoeneninvestering
Al realiseert Phix inmiddels de eerste omzet, de start-up kan zich nog niet zelf bedruipen. Het bedrijf heeft inmiddels vijftien mensen op de loonlijst staan. Daarnaast vergt het ontwikkelen en bouwen van een (vol)automatisch packagingproces dat er geïnvesteerd wordt in productieapparatuur als die van Tegema en van Duitse leveranciers als Ficontec, Aixemtec en Finetech. Vandaar de recente, additionele miljoeneninvestering van Innovation Industries (een venture capital fund gevestigd te Amsterdam) en OostNL (met geld uit het Innovatiefonds Twente). Innovation Industries is een nieuwe aandeelhouder, OostNL was het al. Andere aandeelhouders zijn het investeringsfonds dat is opgezet door de oprichters, de Saxion Hogeschool, de Universiteit Twente en Lionix.
Belang Lionix bewust verwaterd
Die laatste partij (in handen van de Zuid-Koreaanse onderneming Magic Micro en YMK Photonics) had bij de start van Phix nog een meerderheidsbelang, maar dat is sindsdien door het instappen van andere partijen verwaterd tot een minderheidsbelang, aldus Hasper. ‘Een bewuste stap. Zo voorkomen we dat de concurrentie van Lionix een drempel ervaart om met ons in zee te gaan. Wij willen ons breed opstellen en zijn in de markt voor het packagen van uiteenlopende typen pic’s. Dat was ook precies de reden dat Phix door Lionix in de markt is gezet. Vanuit de visie dat de technologie voor het verpakken en assembleren van pic’s veel breder toepasbaar is dan voor alleen de technologie van Lionix. Het verpakken en assembleren van pic’s is een cruciale stap in de verdere ontwikkeling van grootschalige toepasbaarheid van deze fotonische chips.’
Genoeg markt, ondanks of juist dankzij corona
Volgend jaar, of uiterlijk in 2022 wil Phix een semiautomatische packaginglijn gereed hebben. Die moet voldoende omzet genereren om ‘de eigen broek mee op te houden’ en een bodem te leggen voor de tientallen miljoenen euro’s die nodig zijn voor de ontwikkeling en bouw van een volautomatische lijn. Hasper heeft weinig twijfel dat daarvoor straks voldoende markt zal zijn, ondanks – of misschien wel dankzij – de huidige corona-crisis. ‘Wij merken momenteel wel dat sommige nieuwe opdrachten even in de ijskast gezet worden, totdat er weer meer economische stabiliteit is. Maar op de langere termijn is er veel markt voor fotonica. Door de crisis misschien nog wel meer. Het vergaderen via Zoom en Teams zal beklijven en dat vergt juist de bandbreedte die met fotonica kan worden bereikt. Daarnaast denk ik dat de huidige crisis veel uitbesteders duidelijk maakt dat ze hun afhankelijkheid van de niet-Europese toeleverketens moeten verminderen en dat er ook in Europa een compleet ecosysteem voor fotonica-toepassingen moet worden opgebouwd. In die opbouw kunnen wij een belangrijke rol spelen.’
