In 2016 zijn twee jonge, Nederlandse ondernemers – Mesbah Sabur en Jordi de Vos – gestart met Circularise, een softwareplatform waarop ketenpartijen in detail en goed beveiligd kunnen registreren wat de specificaties zijn van hun producten en materialen – als batterijen, plastics, metalen en chemicaliën – met als doel die zo veel mogelijk te kunnen hergebruiken, het liefst op hetzelfde R-ladderniveau. De onderneming uit Den Haag heeft inmiddels 60 à 70 betalende klanten voor het digitale productpaspoort, vertelt vice-president business development & strategy Phil Brown. Partijen als Nestle, Black & Decker, DOMO en Porsche, plus andere waarvan hij de namen vanwege getekende nda’s niet mag prijsgeven. ‘Dat aantal lijkt misschien vrij laag, maar dit betreft dus niet het aantal gebruikers. De betalende partijen zijn de grondstoffenfabrikanten helemaal aan het begin van de toeleverketen en de oem’ers en brand owners helemaal aan het andere eind. Typisch grote bedrijven. Daartussenin zitten, als het om bijvoorbeeld Porsche gaat, duizenden spuitgieters, metaalbewerkers en modulebouwers. Die betalen niet voor ons platform, maar gebruiken het wel.’ Inmiddels staat het aantal gebruikers, schat Brown, op meer dan 200.
Daarmee heeft het platform nog geen significante impact op het hergebruik van materialen door de industrie. Maar, met de rugwind van de steeds stringentere regelgeving om de footprint van de industrie te verlagen – als de EU-Green Deal en de Duitse Supply Chain Act – heeft Circularise forse groeimogelijkheden. Belangrijk in de propositie is dat de data die de ketenpartijen aan het platform toevertrouwen goed geborgd en betrouwbaar zijn en blijven. ‘Daarom gebruiken we de blockchaintechnologie Ethereum, zodat altijd te achterhalen valt wie wanneer welke data heeft ingevoerd of gewijzigd. Voorts werken we samen met een aantal certificeringsinstanties als TÜV en Breeam die de ingevoerde data vergelijken met de data in de ERP-, PLM- en andere systemen van de gebruiker.’
Porsche draait een aantal projecten om vertrouwd te raken met het Circularise-platform, met als doel de circulariteit van de eigen business en die van zijn toeleveranciers te vergroten. Daarbij wordt ook de scope3-impact meegenomen, dus ook de footprint van het materiaal gebruikt door toeleveranciers helemaal aan het andere eind van de Porsche supplychain, maakt Brown duidelijk. ‘Het is verbazingwekkend’, zo heeft hij ondervonden, ‘hoe weinig zicht ondernemingen hebben op hun toeleverketen of markt. Maar die transparantie is wel nodig om circulariteit goed op gang te krijgen. Een grote plasticfabrikant zal alleen investeren in een nieuw recyclaat als hij duidelijkheid heeft over markt en dus zijn return on investment. Ja, iedereen wil graag transparantie, maar aarzelt zelf zijn data te delen. Daarom hebben we Zero Knowledge Proof ontwikkeld: als je een vraag stelt aan het systeem over de samenstelling van een product, krijg je het antwoord zonder de onderliggende data en namen van de leveranciers.’
De gebruikte blockchaintechnologie is nog wel heel energie-intensief, erkent Brown. ‘Maar Ethereum werkt aan een nieuwe technologie die 98 procent energiezuiniger zal zijn.’