Cleanrooms zijn cruciaal voor de hightech industrie. Maar ze produceren wel aanzienlijke afvalstromen. Dat probleem wil ProCleanroom samen met haar partners aanpakken. Want beter beheer is een ketenverantwoordelijkheid; ook leveranciers en eindgebruikers moeten mee. ‘Een bedrijf krijgt geen geld terug wanneer het meedoet in een recycleprogramma, maar zeker de grotere doen het uit engagement.’
Het Brabantse ProCleanroom bouwt al sinds 2009 cleanrooms, en doet ook de validatie, engineering en service ervan. In 2019 breidde het bedrijf uit Eersel zijn portfolio uit naar consumables. Dit betreft producten zoals speciale kleding en handschoenen die worden gebruikt in cleanrooms. ‘Geen enkel ander bedrijf in Nederland biedt die combinatie van diensten en producten aan. We ontzorgen onze klanten nu helemaal’, vertelt Niels Ferguson, managing director van ProCleanroom.
Consumables zorgen ervoor dat verontreiniging niet in contact komt met de gevoelige technologie die gebouwd wordt in de cleanroom. Tegelijk beschermen ze gebruikers soms ook tegen schadelijke vloeistoffen. ‘Spijtig genoeg zijn er in de markt van verbruiksartikelen veel leveranciers actief die geen enkele kennis hebben van de eisen voor het gebruik in cleanrooms’, stelt Ferguson. ‘Ze halen de verbruiksartikelen overal waar ze die kunnen krijgen, wat resulteert in producten van lage kwaliteit en zonder de benodigde certificering. Die aanpak wilden we niet hanteren. We werken enkel samen met premiumleveranciers, zoals DuPont of Kimberly-Clark.’
Wegwerpartikelen
Die consumables zijn cruciaal voor cleanrooms, maar het zijn ook wegwerpproducten. Ze zorgen dus voor een grote afvalstroom, en dat kan en moet beter in de huidige tijd. ‘Er wordt ontzettend veel afval gegenereerd door cleanrooms’, weet Ferguson. ‘Bij grotere bedrijven gaat dat op jaarbasis om grote aantallen. Het gaat hier nu eenmaal om wegwerpproducten. Voor ons is het evident dat we ons daarmee bezighouden. We hebben een verantwoordelijkheid als bedrijf om onze voetafdruk zo laag mogelijk te houden. Tegelijk zien we vanuit instellingen zoals de Europese Unie steeds strengere regels op ons afkomen.’
ProCleanroom staat daar echter niet alleen. De afvalstromen van cleanrooms beter beheren is een ketenverantwoordelijkheid. Leveranciers, bedrijven als ProCleanroom en eindgebruikers moeten samenwerken om hun voetafdruk te verminderen. ‘We moeten er samen beter mee leren omgaan’, meent Ferguson. ‘Onze leveranciers zijn er erg serieus mee bezig. Met hun hulp kunnen we vervolgens onze klanten meetrekken in dit verhaal. Dat gaat vrij vlot, want zij willen natuurlijk hun eigen duurzaamheidsdoelstellingen halen.’
Recycleprogramma
Een van die leveranciers is, zoals gezegd, de Amerikaanse multinational DuPont. Die levert cleanroomkleding via ProCleanroom, waaraan ook een recycleprogramma gekoppeld is. Dit programma wil eindgebruikers hun afval duurzamer en meer circulair laten beheren. ‘We passen circulaire principes toe op niet-vervuilde DuPont Tyvek-kleding, wat onze toewijding toont voor het versterken van duurzaamheid in de waardeketen’, vertelt Chloe Caux-Wetherell, marketingmanager EMEA bij DuPont.
‘Zeker de kleinere bedrijven hebben een extra zetje nodig’
Eindgebruikers verschepen de kleding naar een recycleerder. Die recyclagepartner verwerkt deze vervolgens, en zorgt dat het polyethyleen uit het product in andere toepassingen wordt verwerkt. ‘DuPont Tyvek, de stof die we gebruiken voor de cleanroomkleding, bestaat uit polyethyleen van hoge dichtheid’, stelt Caux-Wetherell. ‘Het betreft één monomateriaallaag. Dat maakt het veel makkelijker te recycleren dan alternatieve kledij, die doorgaans bestaat uit verschillende lagen materialen.’
Link magazine juli/augustus 2024 Thema Mens, Cultuur, Organisatie & Productiviteit. Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op bij mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
Mentaliteitswijziging
Het recyclingprogramma voor de cleanroomkleding lanceerde DuPont in 2023. Voor het bedrijf is het logisch om deze stap te zetten. De Amerikanen willen hun steentje bijdragen aan het vergroenen en circulair maken van deze industrie. ‘We willen onze impact verminderen’, onderstreept Caux-Wetherell. ‘Als we meer recycleren, hoeven er minder nieuwe materialen te worden gemaakt. Er is een duidelijke mentaliteitswijziging zichtbaar aangaande hergebruik. Recycleren is in onze branche moeilijker dan in de traditionele textiel- en mode-industrie, vanwege het risico dat onze kleding in contact komt met gevaarlijke stoffen. Daar moeten we voor oppassen. Maar toch zie je een erg duidelijke tendens naar meer circulariteit.’
Ook andere leveranciers van consumables zoals Kimberly-Clark, die handschoenen levert, en Contec Cleanroom, die cleanroomdoeken voorziet, werken samen met ProCleanroom om hun gebruikte producten te verzamelen en de materialen een tweede leven te geven.
Werkpunt
Om cleanrooms circulair te maken moeten niet enkel leveranciers mee zijn, ook de operatoren van de cleanrooms zelf moeten overtuigd worden. ‘Het is makkelijker voor hen om de consumables na gebruik gewoon weg te gooien’, geeft Ferguson toe. ‘Een bedrijf krijgt ook geen geld terug wanneer ze deelnemen aan een recycleprogramma.’ Toch ziet hij grote interesse onder de cleanroomgebruikers. ‘Ze doen dit uit engagement. Ze zien in dat ze een verantwoordelijkheid hebben om het beter te doen, voor onze planeet en onze toekomst. Zeker de grotere bedrijven besteden er al veel aandacht aan. Ze beseffen dat als we nu niets doen, we op termijn in de problemen komen.’
Toch is nog niet iedereen in de keten mee. Zeker de kleinere bedrijven hebben een extra zetje nodig. ‘Daar gaat het natuurlijk om kleinere hoeveelheden afval’, nuanceert Ferguson. ‘De grotere cleanrooms staan doorgaans meer open voor het aanpakken van hun afvalstromen. Hun kleinere tegenhangers zien het belang van recyclen nog niet altijd in. Dat is een werkpunt voor ons. We moeten het toegankelijker maken voor hen.’
Voor leveranciers als DuPont is het alvast cruciaal om samen te werken met een speler als ProCleanroom, omdat het een belangrijke schakel is in het contact met de cleanrooms zelf. ‘We moeten in constant contact staan met de eindgebruiker’, stelt Caux-Wetherell. ‘Daarom is een partner als ProCleanroom zo belangrijk. Via hen krijgen we een directe link met de cleanrooms.’
Bewustwording
Ondertussen investeert ProCleanroom ook in andere manieren om zijn cleanrooms duurzamer te maken. ‘We zijn bezig met technieken die het energieverbruik van die ruimtes tot een absoluut minimum beperken’, vertelt Ferguson. ‘Dat betreft bijvoorbeeld de introductie van intelligente regelingen die het energieverbruik controleren. Dit soort systemen bekijkt de reinheidscondities en stelt de parameters zo af dat de cleanrooms slechts het minimum aan nodige energie verbruiken om die te behalen.’
In de toekomst wil ProCleanroom cleanrooms meer in contact brengen met duurzaamheid. ‘De bewustwording moet omhoog’, besluit Ferguson. ‘Samen met onze relaties moeten we niet alleen kijken naar de cleanroom zelf, maar ook naar het grotere plaatje. Dat is onze verantwoordelijkheid als bedrijf.’
