Met de groeiende bezorgdheid over duurzaamheid en de toenemende vraag naar dataopslag staan datacenters voor een grote uitdaging. Het gebruik van ventilatoren voor het koelen van processoren wordt steeds minder levensvatbaar. Daarom hebben iXora en Cortexon de handen ineengeslagen voor een alternatieve oplossing: immersive cooling. In september worden de nieuwste systemen geleverd bij klanten.
Efficiënter, compacter en energiezuiniger
Datacenters verbruiken veel ruimte en energie. Daarom zoekt de branche naar nieuwe oplossingen om duurzamer te opereren. Een van de grootste knelpunten is het koelen van de processoren. ‘De processoren in datacenters worden steeds complexer. Het probleem is dat ze niet meer kunnen worden gekoeld met ventilatoren. Luchtkoeling neemt namelijk veel ruimte in beslag en verbruikt bovendien veel stroom. De technische grens is bereikt. Daarom kijken veel datacenters naar andere manieren om de processoren te koelen’, vertelt Vincent Beek, medeoprichter en ceo van iXora in Ede.
De oplossing ligt volgens Beek in immersive cooling, oftewel koeling via vloeistof. ‘De techniek is niet nieuw’, zegt hij. ‘De oplossingen die momenteel op de markt zijn, slaan echter niet aan bij datacenters. Dat komt doordat de meeste oplossingen bestaan uit koeling met (half)open tanks gevuld met vloeistof, waarin de hardware is ondergedompeld. Dat neemt veel ruimte in beslag, is erg kostbaar en losse vloeistof in IT-ruimtes ligt gevoelig.’
Gesloten systeem
Reden voor iXora om een alternatief op de markt te brengen. Cortexon-engineer Roy Ketelaars: ‘We hebben samen met iXora een gesloten systeem ontwikkeld dat past in de bestaande 19-inch racks die in ieder datacenter te vinden zijn.’ De hardware wordt verticaal in de behuizing geplaatst. Ventilatoren en luchtkanalen zijn overbodig en daardoor blijft er meer ruimte over voor de processor. ‘De gesloten behuizing voorkomt bovendien dat de vloeistof kan lekken’, weet Ketelaars. ‘Mocht dit toch gebeuren, dan detecteert een sensor in de lekbak dat direct. Kort gezegd zorgen we ervoor dat datacenters zo veel mogelijk vermogen in een zo klein mogelijke ruimte zo efficiënt mogelijk kunnen koelen.’
‘Als je het prototype nu ziet, lijkt het zo eenvoudig’
Begin mei werd het laatste prototype opgeleverd, dat inmiddels uitvoerig wordt getest. Het is de laatste stap voordat het product naar serieproductie overgaat. iXora heeft al verschillende datacenterbeheerders over de vloer gehad om het prototype te laten zien. ‘We proeven enthousiasme bij deze bedrijven’, aldus Beek. ‘We helpen ze om veel efficiënter te koelen, ruimte te besparen en minder stroom te verbruiken. Ze besparen al snel 30 tot 50 procent stroom door onze oplossing. Daarbij komt dat we de restwarmte die vrijkomt bij het koelen op termijn ook kunnen terugleveren aan het net. Maar dat is nog toekomstmuziek zolang de Nederlandse infrastructuur daar niet klaar voor is.’
Ketelaars vult hem aan: ‘Ventilatoren bevatten bewegende delen die vrij snel aan vervanging toe zijn. In ons prototype ontbreken die. De oplossing van iXora heeft daardoor een veel langere levensduur.’
Potentie binnen branche
Het brein achter de oplossing was Vincent Houwert. Na de verkoop van zijn vorige bedrijf, IT-infrastructuurbeheerder True, vertrok Houwert naar Curaçao. Daar kwam hij op het idee om zijn passie voor entertainment en technologie te combineren. Hij wilde een professionele versterker ontwikkelen met een nog niet eerder gerealiseerd vermogen. Zo’n oplossing was echter niet te koelen met ventilatoren. Daarom ging hij samen met compagnon Beek op zoek naar alternatieve oplossingen.
Zo kwam het duo uit bij immersive cooling. ‘We waren erg enthousiast’, vertelt Beek. ‘Het enige probleem was dat de coronapandemie uitbrak en er plots geen festivals of andere muziekevenementen werden georganiseerd. We kwamen in contact met Job Witteman, medeoprichter van iXora, die een achtergrond heeft in datacenters. Hij wees ons op de potentie van immersive cooling binnen die branche. Zo is het balletje gaan rollen.’
Duidelijke businesscase
Op zoek naar partners kwam iXora – vernoemd naar de subtropische plant die voorkomt op Curaçao – uit bij Cortexon dat is gespecialiseerd in klantspecifieke elektronicabehuizingen. ‘Toen iXora bij ons aanklopte in 2021, zagen we meteen een duidelijke businesscase’, zegt Marcel van de Sande, businessunitmanager bij Cortexon. ‘We hebben veel ervaring met het koelen van elektronica met water. Immersive cooling lijkt daar enigszins op. Bovendien bouwen we al de 19-inch racks voor datacenters. Normaal gesproken werken we vooral met grote organisaties, maar het idee van iXora sprak ons dusdanig aan dat we graag de uitdaging aangingen.’
‘Kort gezegd zorgen we ervoor dat datacenters zo veel mogelijk vermogen in een zo klein mogelijke ruimte zo efficiënt mogelijk kunnen koelen’, zegt Roy Ketelaars (links) van iXora.
Het bleek de start van een mooie samenwerking waar de ervaring van Cortexon en het lef van start-up iXora bij elkaar kwamen. In drie jaar tijd ontwikkelden iXora en Cortexon vier verschillende prototypes. ‘Als je het prototype nu ziet, lijkt het zo eenvoudig’, glimlacht Van de Sande. ‘De moeilijkheid zat ’m vooral in de maakbaarheid van de cassette, het vermogen dat we willen koelen en het kunnen inpassen en handlen van de cassette. Dat maakt het erg complex.’
Valkuilen ontwijken
De grootste uitdaging was volgens Van de Sande het maken van keuzes: ‘We zien enorm veel mogelijkheden in dit product. Vooral de mensen bij iXora zitten vol ideeën om het huidige product nog verder te verbeteren of zelfs nieuwe producten te ontwikkelen. De kunst is om op een bepaald moment te zeggen: dit gaan we doen. Dat betekent dat we soms moesten afremmen, maar soms juist ook doorpakken.’
Beek knikt instemmend: ‘De kennis en ervaring van Cortexon was erg belangrijk voor ons. Ze hebben ons begeleid bij bepaalde valkuilen waar je als start-up snel in stapt. Zo stonden we een keer op een punt waarbij we de keuze hadden om door te ontwikkelen of naar een product toe te werken. Dat zijn niet de makkelijkste gesprekken, maar ik heb ze altijd als positief ervaren.’
Extra motivatie
Tijdens de ontwikkeling van het tweede prototype kreeg iXora in 2023 een flinke klap te verwerken door het plotselinge overlijden van geestelijk vader Houwert. ‘We missen Vincent enorm. Hij was een geweldige persoonlijkheid en zijn enthousiasme werkte aanstekelijk. Het motiveert ons extra om van iXora een succes te maken en zijn ideeën te realiseren’, aldus Beek.
Na die klap kwam de grote doorbraak voor de twee organisaties. Bij het derde prototype vielen de puzzelstukjes in elkaar. Daarna besloten iXora en Cortexon om nog een laatste prototype te ontwikkelen. ‘Functioneel waren we al erg tevreden, maar we wisten dat er nog winst te behalen viel op het gebied van gebruik, productie en assemblage. Daarom ligt er nu een vierde prototype. Iedereen staat volledig achter dit laatste model’, aldus Van de Sande.
In september worden de nieuwste systemen geleverd bij klanten. Cortexon neemt de productie voor zijn rekening. Beek: ‘Dat doen we om zo dicht mogelijk bij de klant te zitten. Cortexon beschikt over verschillende productielocaties over de hele wereld, dus we kunnen straks snel leveren als het ook in Noord-Amerika of Azië een succes wordt.’