Selo ontwikkelt en bouwt geavanceerde, vaak turnkey foodprocessingmachines en bedient daarmee de wereldmarkt. Een zeer geschakeerde klantenbasis met sterk uiteenlopende opdrachten die de Hengelose onderneming meer configure-to-order wil gaan uitvoeren. De extra financiële slagkracht die daarvoor nodig is, biedt het Japanse Omori dat sinds een paar jaar mede-aandeelhouder is.
‘Grote multinationals ontberen de flexibiliteit die wij als middenbedrijf wel hebben’
Als je je hand erop legt, voelt het rvs nog warm aan. De pakweg veertig meter lange lijn voor het produceren van petfood, waarbij het vlees gestoomd wordt, is een dag eerder nog getest. Binnenkort gaat het systeem in delen op transport naar een klant in de VS. Ernaast staat een metershoge installatie voor de bereiding van bakkerij-ingrediënten, zoals crèmes en fruitvullingen. Die wordt de komende weken verscheept naar Australië waar een Belgische klant een grote vestiging heeft.
Gesneden, verwarmd en gekoeld
We staan met algemeen directeur en mede-eigenaar Willibrord Woertman in de productiehal van de hoofdvestiging van Selo, in het Overijsselse Hengelo. Een bedrijf, zo is wel duidelijk, dat de wereldmarkt bedient. Met vaak omvangrijke installaties voor het verwerken van voedsel, waarin het gemengd, verwarmd en gekoeld wordt. Met als eindresultaat dikvloeibare producten als mayonaise, ketchup, soepen, dressings, jams en dus ook ‘natte’ diervoeding, verpakt in staande zakken, potten, flessen, bekers en emmers. Selo is onderdeel van het Japanse Omori Machinery Company dat sinds 2015 een substantieel aandeel in de onderneming heeft. In Hengelo ligt de focus op foodprocessing, in de tweede Twentse vestiging, in Oldenzaal, worden verpakkingsmachines gemaakt. Omdat verpakken het specialisme van Omori is, draagt die locatie sinds september vorig jaar de naam Omori Europe. Tegelijkertijd zijn de processingactiviteiten van Selo verhuisd naar Hengelo. Daar biedt het voormalige pand van Emerson nu de ruimte aan Selo dat de omzet jaarlijks met 10 à 20 procent ziet stijgen.
Elke stap gedocumenteerd
In de 75 jaar van haar bestaan – Selo werd tegen het eind van de Tweede Wereldoorlog opgericht door Willem Seffelaar en Iman Looyen, anticiperend op de naoorlogse groei – heeft de onderneming een wereldwijde en zeer geschakeerde klantenkring opgebouwd. Van de grote multinationals als Unilever en Mars tot kleinere gespecialiseerde bedrijven als Johma, Stegeman en Zwanenberg. Van klanten die exact weten wat ze waarvoor nodig hebben, tot ondernemers die zich onbevangen op een voor hen compleet nieuwe markt begeven. ‘Een Unilever komt met in detail uitwerkte user requirements specifications en weet heel precies hoe hun product eruit moet komen te zien. Tevens stellen dergelijke klanten zeer nauwkeurig omschreven eisen aan de snelheid van de lijn en de kwaliteit van de producten die er vanaf moeten komen. Deze trend is ingezet door de grote retailbedrijven die 100 procent zeker willen weten dat in hun schappen alleen producten terechtkomen met exact de samenstelling die ook op de verpakking staat, volstrekt voedselveilig, zonder allergenen en die altijd netjes en schoon worden aangeleverd. De grote foodbedrijven willen elke engineering-, sourcing- en productiestap die wij zetten gedocumenteerd zien. Niet de gemakkelijkste klanten, maar wel de partijen die van die eerste succesvol gebouwde lijn er vervolgens nog tien bestellen.’
Geen flauwe notie
Daartegenover staat de kleinere klant uit de regio die Selo meer vrijheid van handelen biedt, waarin wederzijds vertrouwen een grotere rol speelt en waarvoor het hele proces van engineeren, bouwen, testen en turnkey opleveren soms heel snel kan gaan. En dan is er nog die klant die eigenlijk niet precies weet wat hij wil. Bijvoorbeeld partijen die een deel van hun processen willen automatiseren en van Selo een ontwerpvoorstel verlangen. Of ondernemers die slechts weten welk type eindproduct ze willen, maar geen flauwe notie hebben van hoe dat geproduceerd zou moeten worden. Ter illustratie legt Woertman een zakje petfood op tafel, geïllustreerd met een foto van een mals stuk vlees. ‘Daar kwam een Russische ondernemer onlangs mee aanzetten. Hij had geen idee hoe het voer dat hij op de markt wil brengen er na productie uit zou zien. Het is zaak dat je dat type klant heel goed informeert en heel goed bewust maakt van wat hij koopt. Dat bijvoorbeeld ook de verpakking waarmee hij binnenkomt iets aangepast moet worden om de gevraagde snelheden te halen. Ga niet mee in hun illusies, maar breng het proces tijdig goed in beeld. We gebruiken daartoe tegenwoordig ook virtual reality.’
Meer configure-to-order
De gevarieerde klantenbasis bedient Selo met klantspecifieke speciaalmachines. Maar deze zijn wel steeds meer opgebouwd uit gestandaardiseerde modules, om qua levertijden, prijs en kwaliteit ook op termijn concurrerend te blijven. ‘Wij willen steeds meer configure-to-order (cto, red.) gaan werken’, aldus Woertman. Om deze werkwijze goed te ondersteunen, investeert Selo momenteel volop in businesssoftware. Een stap die mogelijk is dankzij de investeringsbereide, grote Japanse strategische partner, een concern van in totaal zo’n 1.000 medewerkers. Selo staat aan het begin van een omvangrijk implementatietraject: ‘Wij zijn nu bezig met de voorselectie van goed te integreren ERP-, PDM- en PLM-pakketten en hopen halverwege dit jaar te kunnen starten met de implementatie ervan.’
Trouwe toeleveranciers
Selo kan voor de ingrijpende stap naar cto rekenen op de steun van trouwe toeleveranciers. In de productiehal ligt de focus al langer op assemblage en testen. ‘We hebben hier in Hengelo nog wel een kleine metaalbewerkingsafdeling, voor het geval er nog snel een onderdeel aangemaakt of bijgewerkt moet worden. Maar verder kopen we alles in.’ Daartoe wordt nauw samengewerkt met zo’n vijftig toeleveranciers, goeddeels gevestigd in een straal van vijftig kilometer rond Hengelo. Bedrijven als Wolbers RVS uit Weerselo, Metal Machinebouwers uit Nijverdal, Keizers Metaal uit Haaksbergen en beNk Laserschneidservice uit het pal over de grens gelegen Nordhorn. ‘Die leveren goede kwaliteit, kunnen snel kleine series uitleveren en de communicatie daarmee – op z’n Twents – verloopt natuurlijk een stuk gemakkelijker dan met een toeleverancier uit China of India. Hooguit voor grote onderdelen als tanks of leidingwerk maken wij gebruik van leveranciers uit de regio waar onze lijn geïnstalleerd wordt, als de klant dat om kostentechnische redenen graag wil. Wij houden dan wel de regie.’
Langetermijnvisie
Zo gepositioneerd in de wereldmarkt, onderdeel van een concern met een langetermijnvisie en regionaal ondersteund, heeft Willibrord Woertman alle vertrouwen in een blijvende groei van zijn onderneming. ‘In onze sector is een enorme concentratie van bedrijven gaande. Vorig jaar nog is een concurrent van ons, FTNON uit Almelo, overgenomen door het Amerikaanse JBT. JBT behoort tot de zeer grote multinationals die goed in staat zijn complete food factories te ontwikkelen en te bouwen. Maar die ontberen de flexibiliteit die wij als middenbedrijf wel hebben. Met een Japanse partner gericht op de lange termijn worden wij niet voortdurend afgeleid door vragen naar kwartaalcijfers, omzetprognoses en winstverwachtingen, en kunnen wij ons helemaal richten op de klant.’
Netwerk
Behalve in Twente beschikt Selo over vestigingen elders in Europa, de VS en ook Azië. Die dragen de naam ‘Selo’, maar verkopen zowel de procesinstallaties van het Twentse bedrijf als de verpakkingsmachines van Omori. De vestiging in Oldenzaal maakt officieel deel uit van het wereldwijde Omori-netwerk dat behalve in Japan vestigingen heeft in onder meer India, Thailand en China.
