Perfectie. Is dat niet wat we allemaal nastreven? Als ik dit artikel schrijf, of als u uw werk doet, mikken we toch allemaal op het beste resultaat? Foutloos, optimaal, volmaakt. Dus toch nog even schaven, mijn tekst voor de tiende keer overlezen, want is elk woord wel raak of kan het net even scherper? Veel ontwikkelaars hebben er ook een handje van: ze blijven bouwen, sleutelen, net zo lang tot ze helemaal tevreden zijn. Maar dat punt bereiken ze in de praktijk nooit. Ik ook niet trouwens; mijn verhalen zijn altijd voor verbetering vatbaar.
Ergens weten we wel dat het onhaalbaar is. Fouten maken is nu eenmaal menselijk. Maar dat geldt alleen voor andere mensen, toch? Het probleem is helaas dat perfectie in de meeste gevallen een illusie is, een onrealistische droom. Omdat ik deze column schrijf tijdens de NBA Finals, een basketbalanalogie: Michael Jordan heeft in zijn carrière meer dan 9.000 schoten gemist en bijna 300 wedstrijden verloren. En toch is hij de GOAT.
Perfectie is een onbereikbaar ideaal maar we steken heel veel energie en tijd in een poging om toch over die torenhoge lat te springen. In de woorden van ESA-instructeur Laura Winterling, die onlangs een presentatie gaf op het Siemens Realize Live-event in München: ‘Perfection is not sustainable.’ Is het dan echt zo erg om perfectie na te streven? Nou, zo’n onmogelijk doel kan leiden tot uitstelgedrag en faalangst, bang om fouten te maken en het niet goed genoeg te doen (of zelfs: niet goed genoeg te zijn). En daarmee wordt het een probleem, want innovatie vereist juist het tegenovergestelde: snel beslissingen nemen, risico’s durven nemen en leren van fouten.
Winterling vertelt dat astronauten – toch vaak gezien als de belichaming van perfectie – niet worden gekozen omdat ze nooit fouten maken, maar om hun vermogen om effectief te handelen onder druk, zelfs wanneer dingen misgaan. Ze maken absoluut fouten, maar hun kracht ligt in hun veerkracht en hun vermogen om snel en efficiënt oplossingen te vinden.
In plaats van perfectie kunnen wij als gewone stervelingen beter gaan voor excellentie waarbij we onze eigen tekortkomingen en beperkingen erkennen, en onze fouten en blunders zien als een kans om te groeien. Natuurlijk blijven we proberen het goed te doen en mogen we hoge standaarden zetten, maar laten we niet in de valkuil stappen door het onmogelijke te willen. En als ons dat lukt, leidt dat tot een cultuur van creativiteit en aanpassingsvermogen, waar nieuwe ideeën kunnen bloeien en oplossingen snel kunnen worden geïmplementeerd.
De mannen en vrouwen die op dit moment in het ISS rond de aarde razen, weten ook wat er nodig is om een team te vormen. Want ze moeten niet alleen technisch excellent zijn, maar ook sterk en effectief als groep kunnen functioneren. En dat bereiken ze niet door een leiderschapstraining te volgen of een managementcertificaat te halen. Nee, het is volledig aan henzelf. Het is zelfleiderschap, je eigen grenzen kennen en weten wanneer je hulp moet vragen of een pauze moet nemen om op te laden. Het draait om de moed te beslissen en te handelen, zelfs wanneer de uitkomst onzeker is. En is dat niet de kern van ondernemerschap?
Alexander Pil
Hoofdredacteur Link Magazine
