‘Toen een Duitse fabrikant vroeg of we twee identieke verpakkingslijnen konden bouwen om staalvezels volautomatisch in dozen te verpakken en op pallets te stapelen, hebben we de uitdaging enthousiast omarmd’, aldus Simon Rijke, ceo van het Haagse Weighpack. Maar al snel hadden hun engineers in de gaten dat hiervoor toch wel wat extra knowhow nodig was, met name op het gebied van lineaire aandrijftechniek. Daarom werd Festo bij het project gehaald, dat een belangrijke stempel op de uiteindelijke oplossing heeft gedrukt. De samenwerking resulteerde in een fraai staaltje speciaalmachinebouw uit Nederland.
Weighpack en Festo voldoen met succes aan hoge eisen klant
Weighpack viert dit jaar zijn 50-jarig jubileum en ontwikkelt, bouwt en onderhoudt verpakkingsmachines. Bijvoorbeeld voor de setjes met bevestigingsmaterialen die bij een IKEA-meubel meegeleverd worden, of voor verpakkingen met schroeven, moeren en spijkers die in bouwmarkten te koop zijn. ‘Alles wat we maken, is engineering-to-order’, zegt Rijke over de werkwijze van Weighpack. ‘En af en toe lukt het ook om volgens configure-to-order te werken, wat in de regel iets makkelijker en sneller werkt omdat je dan van bestaande modules uitgaat.’
Alles geëngineerd
De klanten van Weighpack zitten over de hele wereld en leggen hun vraagstuk simpelweg bij deze gespecialiseerde systeembouwer neer. Veelal gaat het dan over de wens om producten volautomatisch te verpakken, in dozen te stoppen en met palletizers te stapelen. ‘Niets is standaard en dus wordt alles hier geëngineerd en vervolgens samengebouwd, getest en bij de klant geïnstalleerd en soms ook tot vele jaren daarna onderhouden’, aldus Rijke. ‘Dit onderhoud wordt op basis van onze instructies overigens ook vaak uitgevoerd door de eigen technische dienst van de klant of door een gespecialiseerd extern servicebedrijf.’ Vrijwel al zijn machines kan Weighpack via internet uitlezen waardoor het bij problemen vaak eerder weet wat er aan de hand is dan de klant zelf. ‘Indien nodig gaan we er dan onmiddellijk naartoe, maar vaak kunnen we hun technische dienst op afstand goed instrueren hoe iets opgelost moet worden en welk onderdeel eventueel vervangen moet worden. Dat moet dan wel snel op die locatie verkrijgbaar zijn en daarom werken we uitsluitend met gerenommeerde, wereldwijd beschikbare componenten zoals motoren, cilinders, plc’s, etc.’
Dozen en bigbags
Welke eisen werden aan de nieuwe verpakkingsmachine voor staalvezels gesteld? Rijke: ‘Die waren best bijzonder, want die vezels moest de machine zowel in dozen van verschillende formaten kunnen verpakken als in bigbags. Dat vereist dus de nodige flexibiliteit.’ De vezels klitten makkelijk aan elkaar. Dat is een voordeel bij toepassing als wapening in spuitbeton, maar tijdens het verpakkingsproces is dat vervelend. ‘We maken dan ook gebruik van magnetisme en trilplaten om de vezels op de juiste manier in de dozen te krijgen. Een ander belangrijk gegeven was dat de fabriek waar de lijnen komen te staan 24/7 in bedrijf is en maximale output wenste. Dat stelde ons voor de nodige uitdagingen. Vandaar dat we Festo erbij hebben gehaald, met name om specifieke aandrijfvraagstukken op te lossen.’
Lineaire actuatoren
In de machines van Weighpack worden allerlei technieken toegepast. Aangedreven rollenbanen, servomotoren, pneumatiek, dozensluitmachines, weegunits, robots, palletizers, sensoren, bussystemen, plc’s, lichtgordijnen voor de beveiliging, etc. Wat was de uitdaging bij de staalvezelverpakkingslijn en waarom is gekozen voor een palletizer met elektrische actuatoren van Festo en niet voor een robot? Flexibiliteit was immers belangrijk toch? André Valstar, salesengineer bij Festo in Delft: ‘Palletizers worden inderdaad weleens gebouwd op basis van een meerassige industriële robot. Die zijn natuurlijk best flexibel, maar hebben bij het stapelen van met name dozen en kratten zo hun beperkingen qua nauwkeurigheid en snelheid.’ In dit geval moest Weighpack het stapelen van dozen dus anders oplossen, waarbij werd gekozen voor grote elektrische lineaire actuatoren. In combinatie met een roterende vacuümgrijper kunnen hiermee dozen ‘in verband’ worden gestapeld, zodat een compacte en transportbestendige palletlading ontstaat.
‘We leveren een degelijke machine af die uiterst rendabel functioneert’
Met de huidige palletizer-oplossing is de snelheid maar ook de vertraging exact te sturen. Dat is belangrijk, omdat er diverse formaten dozen worden verwerkt die dus ook verschillen in gewicht.
Elektrisch of pneumatisch
In het motioncontrolprogramma van Festo zitten op lineair gebied zowel pneumatische als elektromechanische oplossingen. ‘Het hangt uiteraard sterk af van de toepassing’, benadrukt Valstar, ‘maar wel is duidelijk dat elektrische oplossingen oprukken. Vooral in applicaties zoals bij deze geïntegreerde palletizer in de machine van Weighpack. Natuurlijk hebben we eveneens naar servo-pneumatiek gekeken, daar zijn we immers ook sterk in, maar met name de positioneernauwkeurigheid daarvan schiet in deze toepassing gewoon tekort.’
Wat die nauwkeurigheid betreft presteren elektrische lineaire actuatoren veel beter. Bovendien gaat het bij deze nieuwe Weighpack-machine om een volcontinue toepassing en vrij grote bewegingen met relatief zware lasten. Mocht pneumatiek hiervoor in aanmerking komen, dan zou die in deze applicatie in ieder geval aanzienlijk meer energie gebruiken dan de huidige elektromechanische actuatoren.
‘Bij andere toepassingen kan dat ook spelen’, vervolgt Valstar. ‘Bijkomend voordeel is dat elektrische lineaire actuatoren de laatste jaren in prijs zijn gedaald. Daarnaast is door innovaties op het gebied van elektromotoren de rendementsfactor toegenomen en dat heeft weer een gunstig effect op de total cost of ownership.’ Los van de technische en functionele eisen is het dus ook zeer interessant om de investerings- en energiekosten van pneumatische en elektrische oplossingen naast elkaar zetten.
Veel knowhow
Weighpack legt op dit moment de laatste hand aan de twee staalvezelverpakkingslijnen die over een paar weken in een fabriek in Duitsland worden geïnstalleerd. Aan Rijke de vraag hoe het een bescheiden Nederlandse machinebouwer met zo’n veertig medewerkers lukt om op mondiaal niveau succesvol te zijn. Regelmatig moeten Nederlandse bedrijven het door de relatief hoge loonkosten afleggen tegen met name Aziatische concurrenten. ‘Voor consumentenproducten gaat dat wellicht op’, reageert Rijke. ‘Maar speciaalmachinebouw is heel wat anders. In ons land is veel knowhow voorhanden, gecombineerd met de nodige ervaring. Technisch zijn we state-of-the-art en dat is aan de andere kant van de wereld niet altijd het geval. Ook zijn wij heel internationaal gericht. Nederlanders zijn over de hele wereld actief en dat is al eeuwenlang zo.’
‘Door efficiënt te werken en hoogwaardige producten en technieken te gebruiken, bouwen we machines die kwalitatief tot de top behoren en hoge prestaties koppelen aan een zo laag mogelijke TCO’, vervolgt Rijke. ‘Daar is wereldwijd steeds meer aandacht voor en houden inkopers ook steeds meer rekening mee. Als inkoper kun je een leverancier uitknijpen en dwingen om goedkopere componenten te gebruiken, maar als het resultaat daardoor van mindere kwaliteit is, minder presteert en wordt gekenmerkt door hoge operationele kosten, dan doe je jezelf als gebruiker gewoon tekort. Wij doen geen enkele concessie aan kwaliteit, gebruiken de best mogelijke componenten en zorgen dat we een degelijke machine afleveren die uiterst rendabel functioneert. Alleen dan blijf je in het internationale geweld overeind. Dat dit geen fabeltje is, bewijzen we al een halve eeuw.’