Geïnteresseerden kunnen op woensdag 25 september een bus tour maken langs vier innovatieve foodbedrijven in de findustrie. Onder de titel ‘Gamechangerz in food’ wordt een bezoek gebracht aan Delphy in Bleiswijk (duurzame teeltsystemen voor tuinbouw), de smoothiefabriek van Innocent in Rotterdam, een duurzame melkveehouder met Lely-robots, en de hypermoderne AGF-leverancier Van Gelder uit Ridderkerk. ‘Allemaal locaties waar onlangs grote stappen zijn gezet in robotisering en automatisering’, aldus Pim Pilon, senior business associate bij adviesbureau Gwynt en mede organisator naast Next Tech Food Factories en Link magazine.
Een kijkje in de keuken dus dat andere foodondernemers moet inspireren. Want zien wat er mogelijk is en horen hoe je zo’n transformatie aanpakt, kan terughoudende bedrijven over de streep trekken. En dat is soms nodig, constateert Lisanne van Oosterhoud, programmamanager Next Tech Food Factories bij Brainport Development. ‘In de praktijk zie ik her en der flinke weerstand tegen automatisering en robotisering, maar ook tegen nieuwe ontwikkelingen zoals AI, digital twins en dataficatie. Sommige bedrijven besturen nog vooral met behulp van Excel-bestanden. Dat is zonde want op die manier gaat er veel waardevolle informatie verloren waarmee je juist een goede efficiëntieslag zou kunnen maken.’ Bedrijven kijken regelmatig op tegen alle wijzigingen die zo’n implementatie met zich meebrengt. ‘De fabriek moet misschien wel anders worden ingericht en er zou meer data nodig kunnen zijn. Al die stappen zorgen – samen met natuurlijk hoge investeringskosten – voor een drempel’, zegt Van Oosterhoud.
Link magazine juli/augustus 2024 Thema Mens, Cultuur, Organisatie & Productiviteit. Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op bij mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
En dan is er de menselijke component, stelt Pilon, die als consultant bij veel familiebedrijven in de food over de vloer komt. ‘Oprichters hebben vaak de blik naar buiten. De nadruk ligt op het uitbouwen van het bedrijf via goede relaties met klanten, minder op robotisering’, ziet hij. ‘Het is de angst voor het onbekende, maar ook de angst om flexibiliteit kwijt te raken. Want robots zijn minder flexibel dan mensen en daarmee zou de klantbelofte in het geding kunnen komen.’ Van Oosterhoud vult aan: ‘En dat terwijl er in de maatschappij een tendens zichtbaar is dat consumenten juist meer variatie aan producten verwachten. Dat betekent dat bedrijven toch vaak met die kleine batches werken. En dat maakt het weer lastiger om met robots aan de slag te gaan want een machine die verschillende taken moet uitvoeren, daar komt wel wat meer bij kijken.’
Inschrijven? Dit kan via de link in de bijlage of via deze link.
Hoewel de weerstand niet per se minder wordt, is de noodzaak om te robotiseren en automatiseren steeds groter. Dat heeft een aantal redenen. De eerste blijft uiteraard personeelstekort, dat de komende jaren zeker niet kleiner zal worden. ‘Ook complexiteit en regelgeving maken dat bedrijven die kant op bewegen’, zegt Pilon. ‘Vergeleken met 20, 30 jaar geleden zijn er zo verschrikkelijk veel meer regels. Het is complexer geworden om alle processen goed in je operatie te borgen. Alleen met automatisering kun je uiteindelijk overal aan voldoen.’
Technologie is ook een stuk bereikbaarder geworden. ‘Misschien niet qua investering maar de mogelijkheden van robotisering zijn sterk toegenomen’, weet Pilon. ‘Handelingen die vroeger nog niet geautomatiseerd konden worden, kunnen dat nu wel. En met bewezen technologie bovendien.’ Daarnaast is duurzaamheid een grote trigger. ‘In zijn algemeenheid moet er verduurzaamd worden. Dus machines die minder energie gebruiken en verliezen beperken, worden steeds interessanter.’
Het onderwerp kwam al even voorbij; maar hoe ver staat het met AI in de praktijk? Is het niet vooral een buzzword? ‘Dat vind ik niet’, antwoordt Van Oosterhoud. ‘De ontwikkelingen rondom AI gaan heel snel, de mogelijkheden worden groter en het gebruik neemt toe. Denk aan het herkennen van producten of het detecteren van defecten. Dat zijn allemaal dingen waar je AI voor kunt inzetten.’ Ook Pilon vindt kunstmatige intelligentie meer dan een hype. ‘AI is nu ongeveer waar internet stond in de jaren 90. We wisten destijds dat het er was, maar we hadden nog geen idee hoeveel we er eigenlijk mee konden. Ik verwacht dat AI de komende vijf jaar serieuze impact gaat hebben in veel sectoren en op heel wat beroepen.’
Welke trends zien Van Oosterhoud en Pilon nog meer? ‘Ik denk dat we steeds betere AI-modellen krijgen die in combinatie met realtime sensoren meer voorspellend zijn en beter kunnen inspelen op de productieomgeving waardoor je niet alles hoeft te modelleren’, zegt Van Oosterhoud. ‘Ook verwacht ik dat robots flexibeler worden zodat bedrijven met een robot meerdere processen kunnen afdekken.’ Pilon legt de nadruk op de impact op medewerkers: ‘Het gaat misschien slechts om een technologische evolutie, maar het betekent nogal wat voor organisaties. Ze zullen op een andere manier moeten gaan werken en van medewerkers worden heel andere vaardigheden en competenties gevraagd. Hoe zorgen ze ervoor dat hun medewerkers de potentie van nieuwe technologie eruit halen en structureel ook beter met elkaar samenwerken?’ Tijdens de toer in september krijgen deelnemers een inkijkje in hoe andere bedrijven dat allemaal aanpakken. Inschrijven? Dit kan via de link in de bijlage of via deze link.
