Vlak voor de zomer werd oem’er ASML weer door toeleveranciers getrakteerd op een heel stel ideeën over circulariteit. Na AAE, NTS, Frencken, BKL en Faes waren in deze tweede ronde van het Circular Innovation Program Neways, VDL ETG, Sims Lifecycle Services en HQ Group aan de beurt om oplossingen voor hun semiconklant te presenteren. De suppliers hadden vier intensieve workshopdagen achter de rug, opgezet door ImpactX, met aan het eind wervende pitches in het Philips-stadion in Eindhoven. ASML bestempelde de ideeën van Neways als meest veelbelovend.
Tijdens de pitches luisterde een groot aantal ASML’ers vol interesse toe. Derde van rechts op de voorste rij Jules Tops, head of Re-use: ‘Circulariteit is een verantwoordelijkheid voor ons allen.’
– ‘We zitten nu in één grote leercurve.’
– ‘Gezamenlijk anders leren denken is het belangrijkste.’
– ‘We hebben meer data nodig, en heldere organisatorische en financiële stromen.’
– ‘Scrappen en e-waste zijn oude woorden.’
Suppliers presenteren ASML hun ideeën voor hergebruik van onderdelen en materialen
Elektronicafabrikant Neways in Son kocht onlangs een aantal gebruikte kabinetten terug van klant ASML en haalde die helemaal uit elkaar om te zien welke onderdelen nog konden worden hergebruikt. ‘Bij een eerste analyse kwamen we uit op zo’n 40 procent hergebruik, maar toen we nog eens heel goed keken was dat eigenlijk wel 90 procent’, aldus Tim van Lammeren, project department manager, tijdens zijn pitch voor een zaal met onder meer een grote afvaardiging vanuit ASML.
Nu wordt bijna driekwart weggegooid en vernietigd, gebaseerd op criteria als functionaliteit, prijs, veiligheid en uiterlijk. Van Lammeren: ‘We willen veel meer onderdelen “oogsten” en opnieuw gebruiken, niet allemaal per se voor volgende kabinetten. Er zitten ook spullen tussen die terug kunnen naar ónze suppliers, waaronder kabelfabrikanten die ze heel goed opnieuw kunnen toepassen.’ Eenzelfde verhaal geldt voor de printed circuit boards die Neways maakt: ook daarbij kan veel gerichter worden gekeken wat goed en veilig te hergebruiken valt. Samen met andere partners in de keten zoals VDL ETG wil Neways kijken of bepaalde boards gerefurbisht in nieuw te bouwen kabinetten kunnen worden gezet.
Multidisciplinaire teams van de toeleverende bedrijven werkten hun ideeën voor klant ASML uit.
Stroomversnelling
Dit vereist wel dat betrokken partijen dezelfde taal spreken, dezelfde criteria hanteren bij hergebruik, benadrukt Van Lammeren. Al lang voor het Circular Innovation Program dacht Neways hierover na, maar mede dankzij het programma is dit in een stroomversnelling geraakt. ‘We zitten nu in één grote leercurve.’
Als bijvangst van het programma heeft Neways ook kabinetten van klant VDL ETG teruggekocht, gedemonteerd en geanalyseerd. Ook hier is veel winst op het gebied van circulariteit te behalen. En Van Lammeren voorziet voordelen op het gebied van logistiek, flexibiliteit, leverzekerheid en eenvoud. Een workshop binnen Neways maakte duidelijk dat ook veel medewerkers circulair werken toejuichen. Van Lammeren: ‘”Waarom hebben we dit nooit eerder gedaan?”, hoorden we. “Waarom is dit altijd allemaal weggegooid, terwijl we er nog heel goed iets mee kunnen?”’
Het harvesten en hergebruiken is voorzichtig begonnen. ‘Nu moeten we kijken hoe we het kunnen inbouwen in onze processen: is de organisatie klaar voor deze uitdaging, met steeds meer onderdelen, samen met steeds meer partijen?’
Commitment van ASML is er
Van Lammeren krijgt de vraag uit de zaal wat ASML kan bijdragen aan het zetten van een volgende stap. ‘Gezamenlijk anders leren denken is het belangrijkste’, reageert de projectmanager. Het commitment van ASML is er overduidelijk, al is reuse niet altijd even makkelijk gezien de vele schijven en afdelingen bij de gigantische oem’er. Van Lammeren: ‘Na wat pilots start nu een nieuwe fase, om te verifiëren of het echt klopt wat we willen en doen. Staan er contractuele, financiële, logistieke en kwaliteitsissues in de weg? Het vraagt de volledige steun van beide organisaties om tot oplossingen te komen. Ook onze operatie en manier van administreren zijn toch nog steeds stevig gericht op het toepassen van compleet nieuwe onderdelen.’
En heel praktisch: ASML kan volgens Van Lammeren in ieder geval zorgen voor een goede inspectie van wat terugkomt. Wat is de kwaliteit, wat zijn de specificaties? ‘Tot nu toe kregen we vaak niet binnen wat we dachten terug te kopen. Met sommige kabinetten konden we helemaal niets vanwege de slechte kwaliteit van de retouren.’
Motivatie op de werkvloer
Neways heeft zijn roadmap voor circular supplier collaboration inmiddels klaarliggen. Klip-en-klaar is dat er een wereld valt te winnen. Gaandeweg komt er vast nog veel meer zicht op alle benodigde stappen in de keten. Slimme tracking & tracing is een voorwaarde, maar bijvoorbeeld herontwerp wordt ook een ding: kan de klant uit de voeten met de producten waarin veel hergebruikte onderdelen zitten?’
Mattijs Rovers, businessmanager Semicon bij Neways, noemt het inzetten op circulariteit een strategische richting voor zijn bedrijf. ‘We zetten een nieuwe organisatie op om het verder te ontwikkelen. In de toekomst lopen die stromen voor productie plus producten terugnemen en hergebruiken naast elkaar.’
Logistieke flexibiliteit
Jules Tops, head of Re-use bij ASML, complimenteert Neways voor de dappere reis die ze zijn aangegaan om de kabinetten terug te kopen, en deelt meteen een Golden Ticket uit. Tijdens de pitches kunnen ASML-mensen diverse tickets weggeven: ze kunnen aangeven dat ze een kop koffie willen drinken om over een idee door te praten of dat ze wel iets zien in een workshop om een voorstel verder uit te werken. Het gouden ticket wil zeggen dat iemand iets echt goed vindt en er zeker iets meer mee wil.
Tops: ‘Ik steun jullie ideeën volledig. Vervelend om te horen dat we een paar kabinetten aan jullie hebben gestuurd die we niet goed verpakt hadden waardoor de waarde verloren is gegaan. Circulariteit is een verantwoordelijkheid voor ons allen. We hebben een cross-sector team bij ASML waarin we het verder kunnen uitwerken.’
Pareto
QHSE-manager Jos Wildschut en programmamanager Wilton Scheerder bij system supplier VDL ETG in Eindhoven vertellen in hun pitch in het Philips Stadion over soortgelijke scrap-problemen. VDL ETG krijgt jaarlijks zo’n drieduizend onderdelen en systemen van ASML binnen voor service. De toeleverancier heeft via een Pareto-analyse in beeld gebracht wat er het meest terugkomt.
Wrists, houders voor de wafers in de machines, scoren hoog. Maar wat blijkt: ASML verschroot die bij voorbaat al heel veel in het veld, zonder dat VDL ETG ze ook maar ziet en kan beoordelen. Jaarlijks worden honderden wrists vernietigd. Wildschut: ‘Vorig jaar hadden die een waarde van ongeveer een miljoen euro. We kregen maar 64 stuks binnen om te repareren. Terwijl dat bij liefst 80 procent heel goed bleek te kunnen.’
Reparatiecriteria
Waarom ASML er zoveel afschrijft en vernietigt in het veld, is niet altijd even duidelijk. Waar valt het besluit om ze niet terug te sturen? Hoe wordt bepaald wat wel en niet kan worden hergebruikt? Wat zijn de criteria om ze wel of niet te repareren? Dat moet over en weer veel inzichtelijker worden. Want stel dat ze echt allemaal naar VDL ETG zouden worden teruggestuurd; hoeveel zouden er dan kunnen worden gerepareerd? Het aantal kan ongetwijfeld flink omhoog. ‘We weten niet wat we niet weten’, aldus Wildschut en Scheerder.
En als reuse voor die wrists mogelijk is, kan het vast ook bij andere onderdelen en modules. Waar valt de meeste winst te behalen door onderdelen te hergebruiken? Hoe kan daarbij worden samengewerkt met andere partijen in de keten zoals Neways en Sims Lifecycle Services? De roadmap van VDL ETG omvat daarom onder meer een gerichte analyse van de redenen van ASML om iets in het veld al helemaal af te schrijven. Verder moeten de reparatiecriteria helder in kaart worden gebracht. Kortom: ASML en VDL ETG moeten meer op één lijn komen te zitten en ook hier zijn data key.
Ko Derks (HQ Packs): ‘We willen verpakkingen 100 procent servicen als ze herbruikbaar zijn, zodat er geen materiaal of kapitaal verloren gaat.’
100 procent service
Het servicecenter van HQ Pack in Eindhoven – ontwikkelaar en fabrikant van hoogwaardige verpakkingsoplossingen – krijgt dagelijks de geretourneerde verpakkingen van ASML binnen, vertelt Ko Derks, ESG team lead, in zijn pitch. Het bedrijf heeft al jarenlang een ruimte bij ASML van waaruit hightech verpakkingen worden teruggehaald naar het servicecenter. ‘We verrichten alle werkzaamheden die noodzakelijk zijn om een verpakking volgens de ASML-specificaties of die van haar toeleveranciers weer herbruikbaar te maken, en brengen ze terug in de supplychain, bijvoorbeeld via ASML-toeleveranciers als VDL ETG of Neways.’
Wat hem dwarszit, is dat HQ Pack nu niet 100 procent service kan bieden vanwege de huidige manier van werken: nooit is te voorzien hoeveel verpakkingen er exact terugkomen en wat de forecasts zijn. ‘We hebben meer data nodig, en zijn op zoek naar een easy to use organisatie. We willen verpakkingen 100 procent servicen als ze herbruikbaar zijn, zodat er geen materiaal of kapitaal verloren gaat. We willen alles wat mogelijk is weer de deur uit doen als nieuw.’
HQ Pack wil hergebruik normaal maken en dat vraagt meer dan ooit samenwerking plus forecasting en traceability in de keten. Derks noemt de juiste mindset bij alle partijen in de keten cruciaal. Hij wil graag verder praten met ASML over wat de beste werkwijze is voor de toekomst, over reuse maar bijvoorbeeld ook over resale elders, en over het aanleveren van veel meer data.
Tijdens de wervende pitches in het Philips-stadion kwamen veel vragen uit de zaal.
Verkopen op de markt
De deelnemers van Sims Lifecycle Services in Eindhoven, gespecialiseerd in het veilig en verantwoord hergebruik en recycling van elektronica en IT-apparatuur, hebben tijdens het Circular Innovation Program verder gebrainstormd over de vraag hoe de enorme stromen e-waste kunnen worden omgezet in waardevolle stromen e-material, waarbij de e staat voor elektronica van groot tot klein. Hoe kan er meer worden hergebruikt, door onderdelen terug de supplychain in te voeren, en ook door spullen aan derden te verkopen op de markt?
Jelle Slenters, commercieel directeur: ‘Wij streven naar veel meer reuse in de keten plus doorverkoop via andere kanalen. En naar recovery door materialen terug te winnen. Dit vraagt om een uitgebreid datasysteem om elke keer weer de juiste beslissingen te kunnen nemen, vanzelfsprekend rekening houdend met eventuele IP op onderdelen.’
‘Als ingebakken gewoonten worden aangepakt, verandert uiteindelijk het DNA’
Als de industrie anders praat en denkt over ‘afval’, verandert vanzelf ook de wijze van managen van de reststromen, is zijn credo. Als ingebakken gewoonten worden aangepakt, verandert uiteindelijk het DNA. Het is nu één groot kerkhof van geshredderde elektronica en dat kan niet langer. ‘Scrappen en e-waste zijn oude woorden. Als je het e-material noemt, komt het in contracten ook anders te staan. Voor je het weet is het 2030 (het jaar dat ASML 100 procent re-use van onderdelen wil, zie kader). Er is opschaling en samenwerking nodig. Kom aan tafel, kom kijken of er iets voor je bij is.’
Op de schop
Waarom gaat dit alleen over elektronica, komt een vraag uit de zaal. En hoe kwantificeer en kwalificeer je de e-material-stromen? Slenters: ‘Sommige materialen hebben voor de één geen waarde, maar voor de ander wel. Daarom is een database opbouwen zo belangrijk. Dat kost veel tijd, maar laten we gewoon beginnen.’
Het is vast niet meteen perfect met al die tienduizenden productnummers. ‘Maar gebrek aan juiste data is wel een belangrijke beperkende factor in de wereld van vandaag. Elk onderdeel heeft een bepaalde restwaarde. Als die waarde hoger is dan de kosten bij hergebruik, heeft het zin. Laat data ons gedrag sturen’, is de oproep van Slenters.
Tijdens de coronacrisis werd er in de automotive al heel snel gezegd: ‘Voordat je het naar de shredder brengt, wil ik eerst kijken of we componenten kunnen hergebruiken.’ Data zijn alles om goed te kunnen analyseren, klinkt het ook vanuit de zaal.
Lineaire contracten, die het onmogelijk maken om naar het hergebruikpotentieel te kijken, moeten op de schop. ‘Het gaat erom onze planeet te redden’, aldus Tops van ASML. ‘Iedereen is bezig op zijn eigen manier, maar meer oog voor reuse ‘ticks all the boxes’. En maak het geen exclusief ESG-onderwerp, dit is iets van het complete bedrijf.’
Link magazine september/oktober 2023. Thema: de heilige graal van volledige digitale integratie. Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op bij mireille.vanginker@linkmagazine.nl
Circular Innovation Program
ASML zet in op 100 procent reuse van onderdelen in 2030. Circulariteit is al belangrijk, maar moet standaard worden, waarbij eisen aan functionaliteit, kwaliteit en veiligheid als vanouds bovenaan staan. Veel van wat er in de toeleverende industrie gebeurt, is echter nog lineair: iets wordt geproduceerd, gebruikt, afgeschreven en verschroot. Daar zijn de meeste contracten ook op gebaseerd.
Reden voor Esther Kersten, oprichter en ceo van ImpactX, dat hightech bedrijven ondersteunt om hun impact op het gebied van duurzaamheid en circulaire economie te vergroten, om het Circular Innovation Program op te zetten. Toeleveranciers stellen multidisciplinaire teams samen, met bijvoorbeeld de key accountmanager, technisch manager, operationeel manager en medewerkers met expertise op het gebied van kwaliteit, duurzaamheid en productie. De teams denken intensief na wat het betekent om processen en producten echt circulair te maken. ASML’ers helpen om concrete ideeën uit te werken. Waar liggen de kansen, waar is samenwerking mogelijk, wat kan hierna aan pilots en conceptontwikkeling starten?
In het programma draait het om:
- het opbouwen van sterkere ketens, het ondersteunen van de toeleveranciers en verstevigen van de samenwerking met – in dit geval – klant ASML
- ervoor te zorgen dat medewerkers meer competenties verwerven voor circulair innoveren
- daadwerkelijke impact via concrete producten of businessmodellen, die worden gevalideerd en verbeterd samen met ASML.
