Faciliteren dat die veelbesproken smart factories er echt gaan komen. Hoe? Door het technisch beroepsonderwijs een stevige innovatie-impuls te geven. En uiteindelijk ook door een draaiende smart industry-compliant (proef)fabriek te creëren die laat zien dat het werkt en hoe het werkt. Die ambitie heeft FutureTec, een initiatief waarin de hightech maakindustrie en het onderwijsveld in de Brainport-regio samen optrekken. ‘De energie, de ideeën en het enthousiasme die vrijkomen – prachtig om te zien.’
‘Maakbedrijven willen een volledig smart factory-proces zien draaien’
Fabriek van de Toekomst
FutureTec maakt deel uit van het innovatieprogramma ‘Fabriek van de Toekomst’. Dat is opgesteld door en met 75 bedrijven en onderwijs- en kennisinstellingen en brancheverenigingen, in nauwe samenwerking met de provincie Noord-Brabant (die er ook in investeert), Brainport Industries Coöperatie en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM). De innovaties zijn gericht op de smart industry-thema’s: robottechnieken, digital factory, multimateriaal 3D-printen, industrieel metaalprinten, hightech software, future manufacturing skills en productielogistiek. De faciliteiten voor de Fabriek van de Toekomst worden gerealiseerd op Brainport Industries Campus (BIC).
Dat zegt Maarten van Teeffelen, oprichter-directeur van CNC-Consult & Automation in Den Bosch. Zijn bedrijf legt zich toe op de verkoop en implementatieondersteuning van CAD/CAM-software, gereedschapsbeheer, productieplanning en MES (manufacturing execution system). Het is een van de trekkers van FutureTec. Dat initiatief begint gaandeweg vorm te krijgen: inmiddels heeft het de juridische status van coöperatie en is Van Teeffelen tot voorzitter gekozen. En de inrichting van de voorlopige thuisbasis, de praktijkwerkplaats van de techniekopleidingen van Summa College op Brainport Industries Campus (BIC) in Eindhoven, vordert gestaag. ‘Tachtig procent van de machines, robots, ict-voorzieningen en wat er verder bij komt kijken, staat er en is operationeel.’
Toekomstmuziek
Allemaal state-of-the-art spullen, die een marktwaarde vertegenwoordigen van 1,5 à 2 miljoen euro, schat Van Teeffelen. Investeringen opgehoest door de acht bedrijven (CNC-Consult & Automation, Heidenhain, Iscar, Ertec, Renishaw, DMG Mori, Haimer en Mitutoyo) die participeren in het eerste werkpakket dat binnen FutureTec wordt geconcretiseerd: smart verspaning. Op termijn volgen, met weer andere participanten, plaatbewerking en mechatronica. Daarmee is de smart factory compleet. Bedoeling is om die te zijner tijd in te richten op de 1.000 vierkante meter productievloer die daarvoor op de BIC in principe is gereserveerd. Vanuit het centrale Atrium voor iedereen direct en op megabeeldschermen zichtbaar. Maar dat is nog toekomstmuziek. Verspaning komt als de kwartiermaker nu als eerste uit de startblokken.
Volledig proces
Dat bedrijven die op onderdelen concurrenten zijn, kiezen voor en stevig investeren in samenwerken, is best bijzonder. Volgens Van Teeffelen is dat te danken aan de gekozen aanpak – en de visie. ‘Over smart industry wordt ontzettend veel gepraat, en omdat iedereen er zijn dingetje ingooit, is het een containerbegrip geworden. Veel maakbedrijven zeggen: “Oké, ik moet dus digitaliseren, automatiseren, mijn proces integreren – maar waar kan ik dat zien?” Het antwoord is dan: “Dat deeltje bij onderneming A, die twee deeltjes bij B en klant C heeft dit, maar dat weer niet.” Dat werkt dus niet: er is grote behoefte aan een plek waar ze een volledig smart factory-proces zien draaien. Binnen FutureTec gaan we dat doen.’
Grote rol onderwijs
Een showroom creëren voor de smart factory is één van de drijfveren van het FutureTec-initiatief. Onderscheidend is dat commerciële motieven (lees: verkoopbevordering) er hand in hand gaan met ideële motieven: eraan bijdragen dat de BV Nederland succesvol blijft. Anders gezegd: om meer spullen te kunnen verkopen, zijn vaklieden nodig die ermee kunnen omgaan, die de skills hebben om het optimale uit die state-of-the-art equipment en processen te halen. Daartoe speelt het beroepsonderwijs een grote rol in FutureTec – nu nog alleen Summa College (mbo), maar Fontys Hogescholen (hbo) overweegt serieus om ook aan te haken. Van Teeffelen: ‘Samen gaan we leertrajecten en curricula ontwikkelen die studenten in staat stellen om de smart factory optimaal te laten draaien.’
Jeugd enthousiasmeren
Andere doelgroepen zijn vaklieden die al (lang) in maakbedrijven actief zijn en onder het motto van een leven lang leren/ontwikkelen bijscholing behoeven, zij-instromers en docenten. Met als doel de instroom van vaklieden die van wanten weten te vergroten. Alle FutureTec-deelnemers leveren daar bijdragen aan, het Brainport Industries College niet in de laatste plaats, zegt Maarten van Teeffelen. ‘Dat trekt er hard aan om jongeren die op een leeftijd zijn dat ze hun beroepskeuze nog moeten maken, te enthousiasmeren voor werken in de techniek. Door hen én hun ouders te laten zien dat een technisch beroep relevant en boeiend is, goed verdient en volop mogelijkheden biedt voor zelfontplooiing. Lukt dat, dan zijn er uiteindelijk alleen maar winnaars: de bedrijven, hun (toekomstige) medewerkers, de toeleveranciers en de BV Nederland. Een kruisbestuiving, waardoor 1+1 misschien wel 4 wordt in plaats van 3. Af en toe optimistisch zijn, dat mag toch?’
