Met flowreactoren kunnen de processen waarmee waardevolle chemicaliën in kleine hoeveelheden worden geproduceerd efficiënter verlopen. Grondstoffen worden hierbij in een zo puur mogelijke vorm en bij hogere drukopbouw en temperaturen verwerkt. Door de reactoren klein te houden, blijven reacties beheersbaar en veilig. De bijbehorende technologieën maken het proces efficiënter en veiliger en besparen (kostbare) grondstoffen.
Flowid ontwikkelde hiervoor vijftien jaar geleden een eigen reactortechnologie:de SpinPro-reactor. Het bedrijf past deze technologie nu toe in complete skids, die klantspecifiek worden ontworpen en gebouwd. De samenwerking met tientallen toeleveranciers maakt het mogelijk om het eindresultaat optimaal af te stemmen op de behoeften van de klant.
‘Procesintensificatie en de benodigde processen waren al langer op laboratoriumschaal bekend. Veelbelovend’, aldus Wessel Hengeveld, directeur Technologie van Flowid. ‘Maar opschalen naar fabrieksmatige toepassing bleek voor veel bedrijven de bottleneck te zijn: hoe vertaal je het proces in het lab naar een werkende installatie?’
Hengeveld heeft de problematiek zelf ondervonden tijdens de ontwikkeling van de SpinPro-technologie, waarmee gas/vloeistofreacties in een flowreactor kunnen verlopen. Bij dit proces worden hoge eisen gesteld aan het doseren van de vloeistoffen (pulsatiearm en onder hoge druk) en dus ontwikkelde het bedrijf uit Zaltbommel eigen kennis op het vlak van doseertechnologie. ‘Feitelijk vraagt ieder geïntensifieerd proces om specifieke kennis en kunde om de technologie in de praktijk te kunnen toepassen’, weet Hengeveld. ‘Wij hebben deze kennis in huis en zetten hem in om de technologieën via klantspecifieke skids beschikbaar te maken voor bedrijven.’
Deze oplossingen bestaan grofweg uit een flowreactor, een aantal specifieke pomptechnologieën, leidingwerk en veel instrumentatie. Ieder onderdeel wordt ondergebracht in losse modules die uiteindelijk worden gecombineerd tot een complete skid. Onlangs is een negendelige skid geleverd aan een grote farmaceut. ‘Een van de grootste ter wereld op dit moment waarmee reacties bij een drukopbouw tot 30 bar zijn uit te voeren; iets wat onmogelijk is in grote geroerde tanks’, aldus Hengeveld. De vraag naar dit type skids geeft aan dat procesintensificatie langzaam steeds serieuzer wordt genomen.
Hengeveld: ‘Omdat we zelf erg geloven in de mogelijkheden van procesintensificatie, hebben we gemeend niet alleen onze eigen technologie toe te moeten passen, maar met Flowid breder in te zetten en ook flowreactoren van andere bedrijven te implementeren. Zolang we maar het proces van de klant kunnen vertalen naar een skid die maximaal voldoet aan zijn behoeften.’
Deze opzet is geslaagd want inmiddels produceert Flowid met een team van specialisten een tiental skids per jaar; van laboratorium- tot productieschaal. Een belangrijke meerwaarde van het Gelderse bedrijf zit daarbij in de engineeringfase: het selecteren van de juiste componenten behorende bij én het proces én de omgeving waarin de installatie moet komen te staan. ‘Dat laatste is belangrijker dan menigeen vermoedt’, geeft Hengeveld aan. ‘Een proces kan hetzelfde zijn maar de omgeving bepaalt ook een belangrijk deel van de eindoplossing. Onder meer de beschikbare ruimte, het gebruikte besturingssysteem, de gewenste automatiseringsgraad, de verdieping waarop de skid moet staan en de capaciteit zijn medebepalend. Samenwerken met toeleveranciers is daarbij van cruciaal belang omdat we meestal nét iets anders nodig hebben dan in de standaard catalogus staat. We vinden ons netwerk daarin dus ook heel belangrijk.’
Na de engineeringfase wordt de skid in samenwerking met partners in eigen huis geassembleerd. Hengeveld: ‘Door de bouw in eigen huis te realiseren, kunnen assemblage en engineering direct met elkaar schakelen. Het zijn immers stuk voor stuk unieke machines. Daardoor levert dit altijd extra vraagstukken op. Deze opzet komt de doorlooptijd ten goede terwijl de kans op fouten afneemt.’ Wanneer de installatie bij Flowid gereed en getest is, gaat hij op transport naar de eindgebruiker. Deze bepaalt vervolgens zelf of hij de installatie zelfstandig plaatst en inbedrijfstelt of dit liever door Flowid laat doen.
Het overgrote deel van de installaties wordt geëxporteerd. ‘In Nederland zit relatief weinig fijnchemische productie en is decision taking vaak complex en daardoor traag’, aldus Hengeveld. ‘In andere landen in Europa, maar ook ver daarbuiten, loopt het vaak allemaal wat vlotter. In elk geval kunnen we stellen dat procesintensificatie terrein wint, wat op diverse fronten merkbaar is. Zo is op de afgelopen Achema-beurs een apart paviljoen ingericht voor bedrijven die oplossingen of componenten leveren voor procesintensificatie. Dit soort initiatieven legt gewicht in de schaal en geeft bezoekers het vertrouwen dat hier echt iets gaande is dat werkt. De markt is bovendien groot genoeg, we kunnen dus maar beter samenwerken.’