Voor Rob Verbruggen was het een jongensdroom om samen met oud-klasgenoot Mattijs Tweehuysen een hybride quad te ontwikkelen en te bouwen. Hun start-up REEQ slaagde hierin dermate goed dat begin maart alle aandelen van het bedrijf uit Hilversum werden overgenomen door de Nederlandse dochter van het Duitse technologieconcern Rheinmetall. Hiermee breidt Rheinmetall zijn portfolio uit met lichte, tactische voertuigen en hebben de oprichters van REEQ weer alle ruimte en lucht om binnen Rheinmetall flexibel en snel door te innoveren.
In 2017 schreef het ministerie van Defensie een tender uit waarin de mogelijkheden werden onderzocht van elektrische voertuigaandrijvingen voor militaire toepassingen. Het ging hier om een proof of concept dat moest aantonen of het de moeite waard zou zijn dit idee verder uit te werken. De voordelen zijn namelijk legio: het lage geluidsniveau en de afwezigheid van emissies draagt bij aan een onopvallende verplaatsing. En de elektrische aandrijving biedt uitstekende rijeigenschappen waaronder een direct beschikbaar hoog koppel.
Alvast beginnen
Rob Verbruggen werkte mee aan deze tender en zag al snel de potentie van het idee. Hij vroeg zijn schoolmaat Mattijs Tweehuysen om mee te doen aan het ontwerp voor een hybride quad. De twee kenden elkaar van de opleiding Werktuigbouwkunde aan ROC Utrecht en van de HTS Autotechniek. Samen richtten ze het bedrijf REEQ op. Het prototype van hun quad rijdt altijd elektrisch en wordt – indien nodig – tijdens het rijden opgeladen door een range extender. De voor- en achteras worden aangedreven door een afzonderlijke elektromotor-transmissie-combinatie waarbij de motoren apart zijn aan te sturen.
‘Onze klant Defensie kan zo zaken doen met een bedrijf met de vereiste grootte en stabiliteit’
Al bij het prototype – dat volledig in eigen beheer werd gebouwd – besteedden Verbruggen en Tweehuysen aandacht aan de modulariteit en schaalbaarheid. Uiteindelijk leidde dat tot een serie voertuigen met twee of drie aangedreven assen en zelfs een op afstand bestuurbare uitvoering die wordt doorontwikkeld tot autonoom voertuig. Innovatief is tevens het microgrid dat de accu laadt en zelf door vele bronnen is op te laden. Door verschillende voertuigen te koppelen biedt het de gebruiker voldoende vermogen om bijvoorbeeld laswerkzaamheden uit te voeren.
Defensie wil wel
De jonge ontwikkelaars hadden vanaf het begin al contact met Defensie die enthousiast was over het concept en er ook de nodige tests in het veld mee uitvoerde. Enkele kleine opdrachten volgden waaronder het bouwen van een trainingssimulator en twee hybride quads voor de snel inzetbare, lichte infanteriegevechtseenheid 11 Luchtmobiele Brigade. Daarna ging het lopen. Verbruggen: ‘In 2022 kregen we nog meer kleine opdrachten waarvan Rheinmetall een deel produceerde. In 2023 kwam onze eerste grotere opdracht. Enerzijds was dat geweldig. Anderzijds maakt dat ook duidelijk dat opschalen niet eenvoudig is voor een kleine onderneming. Waar haal je de juiste mensen vandaan? Hoe financier je alles? Het meest logische zou zijn geweest een investeerder aan te trekken, maar dat maakt je directeur van een groter bedrijf. Dan kun je je niet meer bezighouden met wat je het allerliefste doet: innoveren, bouwen, aanpassen, verbeteren en verder innoveren.’
Vertrouwen
Om de grotere opdracht in elk geval tijdig te kunnen leveren, zocht REEQ opnieuw de samenwerking met Rheinmetall. Die had de mensen, de ruimte en de middelen beschikbaar. Zo ontstond een goede relatie gebaseerd op vertrouwen. Verbruggen: ‘Toen groeide ook het idee om REEQ te integreren in Rheinmetall waarmee het mes aan twee kanten zou snijden: wij hebben geen bemoeienis meer met de praktische zaken die bij opschaling komen kijken en we kunnen ons bezighouden met innoveren en ontwikkelen.’
Wouter van Maaren, businessdevelopmentmanager bij Rheinmetall Nederland, vult aan: ‘Rheinmetall kon zo zijn voertuigportfolio uitbreiden met innovatieve, lichte, hybride voertuigen die in deze tijd de volle aandacht hebben. Onze klant Defensie kan zo zaken doen met een bedrijf met de vereiste grootte en stabiliteit.’
Strategische autonomie
Begin maart werd de spreekwoordelijke klap erop gegeven en nam Rheinmetall 100 procent van de aandelen van REEQ over. ‘Onze industriële kracht en de innovatiekracht van een start-up vullen elkaar aan’, aldus Van Maaren. Binnen Rheinmetall behoudt REEQ zijn status als start-up. ‘Ook de verdere ontwikkeling en serieproductie van de voertuigen zal in Nederland plaatsvinden’, aldus Van Maaren. ‘Met deze overname spelen we in op de oproepen van Nederlandse politici en defensieleiders om met industriële kracht en specialisatie bij te dragen aan de versterking van de defensie-industrie en de operationele gebruikers. Met de ontwikkeling en productie vanuit ons land wordt tevens de strategische autonomie en de Nederlandse positie op het gebied van militaire elektrificatie en autonomie binnen de internationale defensie-industrie versterkt.’