Als je groot bent geworden met het bouwen van proceslijnen voor zware buizen, kun je dan ook een proceslijn bouwen voor kroppen sla? Met hulp van Yellax ontwikkelt Selmers zich van een klassieke machinebouwer binnen de olie, gas- en watertransportindustrie tot een mechatronische procesequipmentbouwer voor uiteenlopende markten. In de coronacrisis betaalt zich dat onder meer uit in ‘virtual commissioning’, met een hoofdrol voor game-technologie.
Lijnen voor olie & gas én groente
Selmers in Beverwijk (65 medewerkers) ontwikkelt machines en proceslijnen voor het stralen en coaten van buizen. Het bedrijf bouwt machines op uit modules, verscheept die naar klanten wereldwijd en stelt ze ter plekke samen tot complete lijnen. Mede onder druk van de lage olieprijs is Selmers andere markten gaan verkennen, vertelt algemeen directeur Bart Appelman. ‘Wij hebben alle disciplines in huis – mechanisch, elektrisch, industriële automatisering en software – om met een mechatronische aanpak in de geest van smart industry machines voor de procesindustrie te bouwen. We zijn nu bezig met toepassingen voor foodproductie.’ In de basis is de besturing van een proces altijd hetzelfde, verklaart operationeel manager Rob Schouten. ‘Technisch gaat er door middel van een mechatronisch systeem iets van a naar b. De afgelopen jaren hebben we de engineering van elektrotechniek en industriële automatisering aan elkaar gekoppeld, met in ons achterhoofd de vraag: kunnen we hiermee bijvoorbeeld ook een krokettenfabriek aansturen?’
Van links naar rechts Rob Schouten, Theo Klaassen en Bart Appelman in de grote buis, die letterlijk en figuurlijk de introductie tot Selmers vormt. Foto’s: Menno Ebbes
Architectuur
Voor ondersteuning bij de vertaalslag naar een efficiënte multidisciplinaire samenwerking werd Yellax ingeschakeld. ‘Onze consultants helpen klanten om vanuit hun ambitie en doelstellingen een architectuur neer te zetten die daar goed bij past en medewerkers mee te nemen in het traject’, vertelt Theo Klaassen, algemeen directeur bij Yellax (ruim 50 medewerkers). ‘Is eenmaal een standaard gedefinieerd, dan ondersteunt ons platform Typical Manager het genereren van projectdocumenten, onafhankelijk van de pakketten die klanten gebruiken. Selmers gebruikt Typical Manager nu om de elektrotechnische schema’s in EPLAN te genereren. Daarnaast worden de plc-software, de visualisatie en documenten gegenereerd.’ Bij Selmers begon het in 2016 met een kennisdelingssessie van Yellax. ‘Op basis van een succesvolle proof of concept zijn we samen het traject gestart.’
‘De klant heeft de lijn zelf opgebouwd aan de hand van het filmpje en de schema’s’
Selmers kwam uit op een architectuur met zeven lagen: corporate, locatie, plant, equipment, module, submodule, component. Die architectuur geeft houvast voor het ontwerp van een procesbesturing die modulair is opgezet en bij uiteenlopende applicaties past. Schouten: ‘Soms kunnen we wel 90 procent van de schema’s en software automatisch genereren. We hoeven dan nog maar weinig maatwerk te engineeren.’ Bovendien geeft het structuur aan het databeheer, van componentniveau tot compleet equipment en zelfs corporate level. Gebruikers kunnen de data eenvoudig ontsluiten voor optimalisatie, bijvoorbeeld gebaseerd op vergelijking van data tussen plants of locaties, of voor beheer & onderhoud of rapportage.
IKEA-handleiding
De mechatronische structuur die vanuit de industriële-automatiseringsarchitectuur is opgelegd, biedt ook kansen voor virtual commissioning, een machine of lijn bij de klant in bedrijf stellen met behulp van online communicatie (inclusief virtual reality, VR). Sinds kort stopt Selmers de mechanische data, het CAD-model van een machine of lijn, in een game engine, waarmee normaliter games worden ontworpen. Door daar een fysieke plc met de besturingssoftware aan te koppelen, is in een game-omgeving het functioneren realistisch te simuleren. Schouten: ‘Onlangs hebben we zo lijnen in de VS en Brazilië in bedrijf gesteld. Eerst hier in de game engine alles virtueel opgebouwd en getest; daarvan een filmpje gemaakt en vervolgens alle equipment in containers verscheept met een ‘IKEA-handleiding’ erbij. De klant heeft de lijn zelf opgebouwd aan de hand van het filmpje en de schema’s, met onze remote assistance via VR-brillen. Daarna hebben we de besturing vanuit ons kantoor geüpload naar de locatie van de klant en kon die de productie starten. Voor een relatief eenvoudige uitbreiding kon de klant in de VS het helemaal zelf. In Brazilië gaven we vier weken support vanuit Nederland en waren we slechts twee weken on site. Normaal duurt zo’n implementatie acht tot twaalf weken.’ Appelman: ‘Vijf jaar geleden was dit nog onvoorstelbaar. Wel moeten we, om volledig volgens het IKEA-model te kunnen werken, nog beter snappen hoe de klant zo’n handleiding interpreteert.’ Schouten: ‘Dit hadden we niet gered zonder die mechatronische structuur en het doortrekken daarvan naar onze IT-omgeving. Daardoor kunnen we nu makkelijk met VR verder ontwikkelen en snel reageren op marktveranderingen. We hebben de industriële automatisering veilig aan het kantoornetwerk gekoppeld met een uitbreiding op de structuur ontwikkeld in samenwerking met Yellax. Zo ontstaat ook cocreatie tussen kantoor en fabriek om continu bedrijfsprocessen te kunnen verbeteren.’
Scenario’s
Simulatie helpt eveneens bij communicatie met de klant over hoe zijn nieuwe fabriek eruit gaat zien en bij training van diens operators. Verrassingen bij ingebruikstelling blijven nu beperkt tot de ontwerpfase, schetst Schouten. ‘Het moeilijkst is vaak de logistiek voor de transportkarren met buizen in een lijn. In een project zagen we een kar met de grootste buismaat erop ergens tegenaanlopen; het paste niet meer. Normaal hadden we dat pas in het veld ontdekt. Nu konden we vooraf alle scenario’s met de verschillende buismaten draaien op de engine. Zo halen we fouten uit het mechanisch ontwerp, maar ook uit de plc-software.’ Appelman: ‘We zien vooral kansen in complexe industriële omgevingen, waar heel veel interacties tussen producten en machines tegelijk optreden. Klanten willen storingsrisico’s bij het opstarten van een lijn beperken. Dat kunnen wij nu waarmaken.’
Blijf op de hoogte van nieuws uit de industrie, Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar aan info@linkmagazine.nl
Artikelbeheer
Toch heeft Selmers nog voldoende uitdagingen. Zoals het artikelbeheer voor elektrocomponenten. Dat betreft technische data maar ook prijs, levertijd en beschikbaarheid. In de markt heerst brede onvrede over de kwaliteit en beschikbaarheid van goede artikeldata, weet Klaassen. Reden waarom Yellax samen met oem’ers en system integrators het initiatief heeft genomen voor BeeFinity. ‘Met BeeFinity als centrale plaats voor artikelgegevens binnen de organisatie beschikt de gebruiker over miljoenen producten vanuit online dataplatform 2BA en kan de organisatie zelf producten aanmaken. Door cocreatie worden de productdata 24/7 automatisch verder uitgebreid en verbeterd. Op basis van de ETIM-classificatie (Europees Technisch Informatie Model, red.) wordt een gemene deler met correcte gegevens aan de gebruikers beschikbaar gesteld. Daaruit kunnen ontwerpers artikelen rapen op basis van eigenschappen; ze hoeven niet meer te zoeken in een catalogus.’
Dat spreekt Schouten aan: ‘Nu moeten wij zelf nog te veel beheer doen en voor je het weet verslonst dat. Het is een voordeel dat ook gebruiksgegevens worden meegenomen, zoals draaiuren van een motor. Dan weet je wanneer je een inspectie moet uitvoeren. En als je voor een Amerikaanse klant ontwikkelt, kun je in BeeFinity eenvoudig UL-artikelen (UL is het Amerikaanse elektrokeurmerk, red.) selecteren.’
Over vijf jaar komt naar verwachting de helft van Selmers’ omzet uit nieuwe markten – onder invloed van de energietransitie en mede door de stappen die in het ontwerpproces zijn gezet. Met dank aan Yellax. Appelman: ‘We staan open voor elkaars feedback en creëren daar verbeteringen uit.’ Schouten: ‘Het is echt cocreatie, samen ontwikkelen en kennis delen.’
