De ambities bij de overname ruim drie jaar geleden waren torenhoog. Als maakbedrijf van Koolen Industries moest NieuweWeme in vijf jaar tijd groeien naar een omzet van 100 miljoen euro. Volgens het toenmalige management verliep het eerste jaar voorspoedig en stegen omzet en personeelsbestand fors. Maar in april van dit jaar was daar, als donderslag bij heldere hemel, het faillissement. Inmiddels is de Oldenzaalse onderneming in drieën opgedeeld en weer up and running. De dga van het deel NieuweWeme Containerized Solutions, Menno Kunst, en oprichter Ben Nieuwe Weme vertellen over de afgelopen maanden en de toekomstplannen.
Na perfect storm in energietransitie is NieuweWeme Containerized Solutions zelfstandig op weg
De eerste vraag is – vanzelfsprekend – naar de oorzaak van het faillissement van NieuweWeme in april. Menno Kunst en Ben Nieuwe Weme leunen wat achterover in hun stoel en doen de armen over elkaar. Ze willen liever niet terugkijken, maar vooruit. Ze willen de toekomstplannen belichten van NieuweWeme Containerized Solutions, de nieuwe handelsnaam waaronder een deel van de Oldenzaalse onderneming verzelfstandigd is. Maar dat het onverwachte faillissement niet onbesproken kan blijven, snappen de twee ook wel. En als later in het gesprek de blik dan toch vooruit wordt gericht, blijken de onderscheidende factoren waarmee de markt nu betreden wordt zorgvuldig te zijn opgebouwd in een historie van 35 jaar. Geen toekomst zonder een geschiedenis, zo blijkt maar weer eens. Maar eerst een terugblik op de laatste maanden.
Grillige markt
Ben Nieuwe Weme, die zijn onderneming medio 2021 verkocht aan Koolen Industries, fabrikant van oplossingen voor de energietransitie, blijft daarna als ondernemer actief. Op 10 april jl. zit hij bij een klant, de mobiel uitgeschakeld. Als hij die na een paar uur weer aanzet, heeft hij vijftien telefoontjes en appjes: zijn levenswerk is failliet. ‘Ik was boos, verdrietig, teleurgesteld en vooral verbijsterd. Ik was daags ervoor nog op de zaak geweest en had geen enkel signaal opgevangen. En ik begrijp nóg niet hoe het mogelijk is.’
Natuurlijk, de twee gesprekspartners hebben wel zo hun ‘gedachten’ over de oorzaak van het echec, maar willen die niet in detail delen. ‘Dat mogen we juridisch ook niet’, voert Kunst aan. ‘Want de curator (Jacques Daniels, red.) is nog bezig met zijn onderzoek. Nee, een gebrek aan kritieke onderdelen was het niet. Onder regie van de curator is er nog zes weken doorgewerkt om alle lopende opdrachten goed af te ronden, zonder in te hoeven kopen.’ Ze willen wel kwijt dat ‘de grilligheid van de markt van duurzame energie’ een belangrijke rol heeft gespeeld. Met de overname van NieuweWeme Groep had Koolen Industries een echt maakbedrijf binnengehaald. Dat moest de duurzame energiesystemen gaan produceren, waar volop vraag naar was. In het eerste jaar daarna groeide het personeelsbestand van 100 naar 160 en de omzet met 45 procent, zo meldde het toenmalige management. In de loop van 2023 kwam de klad erin.
Perfect storm
Nieuwe Weme kan en wil er geen getallen aan hangen, maar stelt wel: ‘Vorig jaar was de vraag naar batterijcontainers (systemen voor de opslag en toevoer van duurzaam opgewekte elektriciteit, red.) nog zeer hoog. Maar dit jaar is de vraag sterk teruggelopen. Ook de verkoopprijzen zijn gehalveerd, terwijl de benodigde batterijcellen nog duur zijn ingekocht in China. En dat terwijl de Chinezen hun systemen op de Europese markt dumpen. Die hebben voor die cellen vast niet hetzelfde betaald als wij.’
Voorts speelde mee dat een belangrijke leverancier van control units werd overgenomen door een klant en NieuweWeme op zoek moest naar een nieuwe leverancier. Die kon zijn beloftes echter niet waarmaken. ‘Dit bedrijf’, vat Kunst het samen, ‘kwam dus terecht in een perfect storm.’ Eentje waardoor ook andere spelers in de energietransitie zijn getroffen. Zo moest laadpalenproducent Alfen dit voorjaar een winstwaarschuwing afgeven en zag het de beurskoers met 70 procent kelderen.
Opsplitsen in drieën
Na die rampzalige tiende april gebeurt er een hoop. In eerste instantie melden zich bij de curator ‘wel veertig bieders op de hele groep’. Maar tot een verkoop komt het niet. Het opsplitsen in drie delen biedt uitkomst. De machinebouwtak, waar apparaten voor uiteenlopende doeleinden als onkruidbestrijding en ijsbereiding worden geproduceerd, wordt verkocht aan de Hengelose metaalbedrijvengroep PLB. De in Hengelo gevestigde bedrijfsonderdelen die (bidirectionele) laadpalen en laadcontainers engineeren en produceren, worden overgedaan aan Koolen Industries. De containerbouw tenslotte, inclusief de besturingspaneelbouw en lasserij, wordt ondergebracht in een nieuwe onderneming: NieuweWeme Containerized Solutions. Deze staat sinds eind mei onder leiding van Menno Kunst.
5,7 miljoen aan orders
Kunst was tot die tijd werkzaam als senior director of sales transportion bij Power Packer, een oem’er van motioncontrolsystemen. En hij is de schoonzoon van Jan Wessels, voormalig directeur van Wouter Witzel EuroValve. Dit is een van de klanten die 35 jaar geleden aan de wieg stond van NieuweWeme Technische Montages. ‘Jan belde mij, om eens met Menno te gaan praten’, aldus Nieuwe Weme. Die gesprekken concentreren zich op de overname van alleen het deel ‘containerized solutions’. ‘Want ik wilde een bedrijf dat een uitgesproken expert is en dat vraagt focus’, duidt Kunst. Ook wil hij duidelijkheid over de toekomstperspectieven van dat deel.
‘Binnen een paar dagen hadden we voor 5,7 miljoen euro aan toegezegde orders’
Daarom wordt er intensief gebeld met klanten, of ze ‘mee willen’. ‘Binnen een paar dagen hadden we voor 5,7 miljoen euro aan toegezegde orders’, vertelt Nieuwe Weme. Dat resultaat, zijn toezegging de komende twee jaar – ondanks zijn leeftijd (71) – op te blijven treden als boegbeeld van de onderneming én de financiële support van een aantal Twentse ondernemers via financieringsmakelaar Finbrokers, bieden Kunst genoeg zekerheid. Op 23 mei zet hij zijn handtekening onder de overname.
‘Gezin’ NieuweWeme
Dat klanten – onder wie een grote Amerikaanse klant dat in Oldenzaal joekels van waterstofproductiesystemen laat bouwen – en ook leveranciers weer zo snel instapten, heeft alles te maken met het ‘gezin’ dat het NieuweWeme-bedrijf is. ‘Vergeet niet’, aldus Kunst, ‘dat de medewerkers hier, na hun ontslag, zes weken lang onzekerheid hebben geaccepteerd. Technisch geschoold konden velen van hen eenvoudig elders een baan vinden. Maar ze zijn niet de arbeidsmarkt opgegaan, vanwege hun binding met de onderneming. En die binding geldt ook voor de klanten. Hoe vaak ik in die telefoongesprekken niet de vraag heb gekregen ‘of Thijs, Emiel of Paul er dan nog wel is?’ Onze mensen maken dit bedrijf uniek. Zij vormen een ijzersterk team.’
Onder leiding van een marketingspecialist is met het personeel een sessie gehouden over de kernwaarden van NieuweWeme. De antwoorden zijn opgeschreven op een groot whiteboard, pontificaal opgesteld in de vergaderruimte waar het interview plaatsvindt. Kunst: ‘Wat bij mij meest is blijven hangen, is: ‘Wij zijn een gezin’. Dát is de ziel van dit bedrijf. Daar ben ik op aangeslagen. Daarom ben ik ingestapt.’
In een container?
Met dat team van – ongeveer veertig – mannen en vrouwen wordt gefocust op het bieden van containeroplossingen voor duurzame energie, afvalverwerking en waterzuivering, de markten waarop de afgelopen decennia veel ervaring en expertise is opgebouwd. Kunst: ‘De klant komt met een process and instrumentation diagram, of zelfs met niet meer dan een globaal idee en vraagt ons of dat in een container kan worden ondergebracht. Dikwijls zijn het klanten die tot dan een deel van een installatie toeleveren aan hun eigen klant, maar nu de stap willen maken naar eindproducten. Naar complete systemen die – bij wijze van spreken – alleen nog maar hoeven aangesloten te worden op elektriciteit en water.’
Bij nieuwe projecten zal Ben Nieuwe Weme dus aanwezig zijn bij de eerste klantgesprekken. Want, bij het maken van de afspraken wordt vaak gevraagd: ‘Ben, ben jij erbij?’ Hij schuift niet alleen om relationele redenen aan, maar ook om de engineers van de klant scherpe vragen te stellen over hun installatie. ‘Dikwijls zijn systemen overgedimensioneerd. Maar alles ingepast krijgen in een container, vergt vaak afschalen naar wat werkelijk nodig is’, weet hij.
Onderstroom
Kunst, al helemaal vereenzelvigd met en trots op zijn onderneming: ‘Wat ons uniek maakt, is dat we niet alleen over kennis van elektronica beschikken, maar ook van procestechnologie. Daarmee kunnen we niet alleen batterijsystemen engineeren en in serie bouwen, maar ook afvalvergisters en systemen om elektriciteit om te zetten in waterstof. We hebben net acht containers op transport gezet naar India, het eerste mobiele afvalvergistsysteem ter wereld.’
Hij voegt eraan toe dat NieuweWeme Containerized Solutions zich bewust niet uitsluitend toelegt op het realiseren van projecten. ‘Want dat is toch vaak een business waarin het hollen en stilstaan is. De afgelopen jaren hebben we veel kennis en ervaring opgedaan met het in serie bouwen van installaties in containers’, aldus Kunst. ‘We hebben de ruimte om daar nu in door te groeien. Daarnaast beschikken we over een eigen las- en paneelbouwafdeling die ook direct voor klanten werken, liefst aan veeleisende opdrachten. Zo houden we onze kennis op hoog niveau en zorgen we voor een onderstroom aan werk die belangrijk is voor de continuïteit.’