Overkwalificatie technologieën niet goed voor ecosysteem

In het kader van haar masterthesis Bedrijfskunde (Universiteit van Amsterdam) heeft Danielle Brons onderzocht welke de succes- en faalfactoren zijn van (hightech) innovatie-ecosystemen; haar focus lag op bedrijven in de Brainport-regio. Begrip daarvan draagt bij aan het inzicht dat – in de toekomst, maar ook nu al – ecosystemen in plaats van individuele bedrijven met elkaar concurreren. Want alleen zo is aan onder meer de toenemende volatiliteit het hoofd te bieden, aldus Brons. ‘Elke individuele partner zal ervoor moeten zorgen dat het volledige ecosysteem sterk blijft. En flexibel, wat van elk individueel bedrijf een goed aanpassingsvermogen vergt.’
Als faalfactoren noemt zij onder meer ‘overkwalificatie van technologieën’. Daardoor zijn die technologieën slechts voor een beperkt aantal toepassingen bruikbaar. ‘Dat je als bedrijf kunt voldoen aan de hoge eisen van oem’ers als ASML, kan andere klanten aantrekken. Maar naarmate de complexiteit toeneemt, kunnen die technologieën voor derden overgekwalificeerd raken. Voordat je afspraken maakt en investeringen doet, moet je – samen met de partner – duidelijke lange termijn-keuzes maken.’ Tegelijk kan dit leiden tot te veel bureaucratie tussen uitbesteder en klant. ‘Het goed definiëren en ontwikkelen van businessprocessen kan ook zorgen voor erg trage besluitvorming, waardoor kansen worden gemist.’ Een derde faalfactor is het ‘moeizame verloop van de uitbestedingsprocessen’. ‘Vooral mechatronica-toeleveranciers, die zaken op de rand van het maakbare ontwikkelen, constateren dat de oem’ers moeite hebben met loslaten. Daarnaast wordt efficiënt samenwerken belemmerd doordat de oem’ers continu de verantwoordelijkheid verleggen.’
Als succesfactoren noemt Brons onder meer de aanwezigheid van ‘connectoren’ binnen het ecosysteem, die de samenwerking en allianties tussen bedrijven kunnen bespoedigen. En als de samenwerking eenmaal loopt, is het openhouden van de communicatielijnen en het op elkaar afstemmen van de processen van groot belang. ‘Daarbij helpt het om toch openheid van zaken te geven, ook al voelt dat onwennig.’
Voor het onderzoek hield Brons 25 diepte-interviews met mensen die in Brainport sleutelfuncties vervullen binnen oem’ers, overheden, toeleveranciers en onderzoeks- en kennisinstellingen.