Welbeschouwd bestaat B2B niet. Het is altijd B2C (al is het vaak zuiverder te spreken van B2B2B2C, en van varianten die nog veel meer 2B’s bevatten). Uiteindelijk wordt alles in de industrie gedaan voor de eindconsument. Ook die verspaner van dat metaaldeel dat een plaats krijgt in die machine voor het kanten van een framedeel dat onderdeel wordt van een machine die chips produceert die de besturing gaan verzorgen van een machine die weer andere chips produceert. Want die kunnen uiteindelijk in je smartphone of batterijauto terechtkomen.
Het zorgelijke is dat momenteel vrijwel elk enigszins normaal functionerend bedrijf flink groeit, in nagenoeg elke sector. Dat de semicon groeit, hangt zeker samen met het feit dat in bijvoorbeeld die batterijauto of die e-bike IC’s een plek krijgen, respectievelijk veel en 100 procent meer dan in hun conventionele voorgangers. Dus ook al koopt de consument niet meer auto’s of fietsen, het leidt wel tot groei in de chipsector. Voor de warehousesector geldt iets vergelijkbaars: de consument shopt steeds meer online, dus zijn er meer rollerbanen, liften en PLC’s nodig. En ook iedereen die in de keten zit voor duurzame energie kan zich verheugen in groei, want de consument wil minder CO2-emissie en meer groene stroom. Maar voor heel veel andere sectoren speelt zoiets niet.
De groei daar wordt niet gedreven door een meer spenderende eindconsument. Neem de food. Bak je zelf appeltaarten of produceer je de onderdelen voor de ovens waarin ze gebakken worden: de consument zal niet bijster veel meer van dat gebak gaan eten. Hetzelfde geldt voor sectoren als de chemie en de elektronica: er zullen niet meer verpakkingen of meer wandspotjes nodig zijn. Tuurlijk, individuele bedrijven kunnen daar groeien, maar dan toch vooral door marktaandeel op concurrenten te winnen. Onder de streep zou zo’n sector, net als de consumentenvraag, niet of nauwelijks moeten groeien. Maar dat doet die wel.
En dat is zorgelijk. In februari uitgave van Link Magazine staat het ‘(volgende) opzweepeffect’ centraal. De huidige hausse is in veel sectoren vooral het resultaat van het huidige opzweepeffect. Het volgende wacht als straks die upswing abrupt tot stilstand komt, als alle ketenpartijen weer nét even te hard op het rempedaal hebben gedrukt en daarna weer nét te veel gas hebben gegeven om de achterstanden in de halen. De capaciteit die nu wordt opgebouwd, wordt straks een overcapaciteit en daarna weer een tekort. Hoe hoger de piek nu, hoe dieper het dal straks. En de piek nu is hoog.
Deze door corona versterkte varkenscyclus lijkt onvermijdelijk, maar is dat niet. Niet meer althans. Dankzij razendsnelle processoren, IT, AI en vernuftige algoritmes is volledige transparantie in de keten mogelijk. Het kan ook die 6th tier verspaner een helder zicht bieden op de eindconsument. Alsof je op de snelweg naar het rem- en gasgeefgedrag kunt kijken van die automobilist honderd auto’s voor je. Echter, die technologie gaat haar waarde pas bewijzen als elke schakel openheid wil betrachten en zijn marktdata wil prijsgeven aan zijn toeleveranciers. Als vertrouwen het wint van wantrouwen.
Misschien dat de klimaatverandering dit klimaat van achterdocht kan veranderen. Bedrijven zijn straks van EU-wege verplicht de CO2-opbouw in hun producten digitaal (in een blockchain) beschikbaar te stellen. Neem de markt-op- en -afbouw daarin mee. Of ga toch maar eens het gesprek aan.
Martin van Zaalen
Hoofdredacteur Link Magazine
