Nedstack op zoek naar leveranciers voor de nieuwe stack-productielijn

In 2027 moet er voor 1 GW aan 100 kW PEM-fuel cell stacks, elektrolysers van het type proton exchange membrane, van de nieuwe productielijn rollen. Die lijn heeft Nedstack Fuel Cell Technology ontwikkeld, samen met ThyssenKrupp Automation Engineering uit Bremen. Nedstack heeft op de vestiging op bedrijventerrein De Kleefse Waard in Arnhem reeds lijnen staan voor elektrolysesystemen met veel lagere vermogens. Maar daar zit nog het nodige handwerk in. In de nu – ‘reeds in detail’ – ontwikkelde lijn is veel van het precieze handwerk geautomatiseerd. Bijvoorbeeld het exact plaatsen van de anode- en kathodeplaat met daartussen een membraan – wat tezamen een stackcel vormt, goed voor een output van 1 volt – wordt in de nieuwe lijn aan een robot overgelaten, vertelt Roel van de Pas. ‘Maar er blijft nog genoeg handwerk over. Dat goed ingevuld krijgen, is bij de huidige arbeidsmarktkrapte uitdagend genoeg’, aldus de vice president strategy & industialization.

Op dit moment is Nedstack – ooit opgericht door chemiebedrijf AkzoNobel en energieonderzoekscentrum ECN – doende met het tenderen van de productie van de diverse lijndelen, voor bijvoorbeeld het persen van de bipolaire platen, het stapelen en het testen. ‘Natuurlijk, ThyssenKrupp maakt goede kans op dat maakwerk, maar wij zijn nadrukkelijk op zoek naar Europese partners die uitblinken in één of enkele onderdelen van de lijn.’ Die hoge eisen moet Nedstack wel stellen omdat het doel dat de onderneming voor ogen heeft zeer ambitieus is. Per 2027 wil het jaarlijks 10 duizend 100kW fuel cell-stacks fabriceren die samen honderd keer meer vermogen produceren dan de stacks die vorig jaar van de lijn afkwamen.

Daarvoor kijkt Van de Pas nadrukkelijk rond in Europa. Hij moet ook wel, want voor de ontwikkeling en bouw van de lijn heeft de Arnhemse onderneming maar liefst 21,7 miljoen euro ontvangen aan publieke gelden in het kader van IPCEI (Important Project of Common European Interest). Wanneer de Europese Commissie instemt met de projectvoorstellen die onder een IPCEI vallen, dan mag er meer steun worden gegeven dan binnen de gebruikelijke staatssteunkaders mogelijk is, tot 100 procent van de ‘onrendabele top’. Die instemming geldt specifiek voor projecten die van strategisch belang zijn voor Europa, voor de ontwikkeling van technologieën waarmee Europa haar economie concurrerender kan maken en minder afhankelijk van andere continenten. De rest van de financiering van Nedstack komt van private geldschieters. ‘Allemaal Nederlandse privépersonen. En ook allemaal mensen die met hun investeringen liever niet in de publiciteit komen’, verklaart Van de Pas waarom hij geen namen wil noemen.

De 100 kW brandstofstack is gebaseerd op de technologie van de stacks met een veel kleiner vermogen die Nedstack al langer produceert. ‘Maar juist omdat we deze grote stacks goeddeels geautomatiseerd willen produceren, moeten her en der allerlei zaken net anders geëngineerd worden. Ook daar zijn we nu mee bezig.’ In 2025 moet de eerste 100 kW-stack van de band rollen.

Of met het opvoeren van de jaarproductie ook de vraag naar stacks – bijvoorbeeld voor WKK-centrales (warmte-krachtkoppeling) – zal toenemen, is natuurlijk niet zeker. Veel zal afhangen van wat de komende jaren de prijs van waterstof zal doen. Feit is dat de Nederlandse petrochemische industrie, na die van Duitsland, reeds de grootste fabrikant van Europa is van grijze waterstof. Tegelijk verrijzen op de Noordzee in hoog tempo grote windturbineparken die ook kunnen gaan zorgen voor groene waterstof. En een voordeel is dat de stacks van Nedstack 50 procent van de waterstofenergie omzetten in elektriciteit. ‘Tegen 40 procent rendement van de traditionele gasmotor waarmee veel WKK’s zijn uitgerust’, aldus Van de Pas.