Is wachten verspilling? Als ik Rajan Suri (in oktober in Nederland) moet geloven, wel. Volgens zijn berekeningen gebeurt er in het gemiddelde industriële proces 93 procent van de tijd helemaal niets. Met als gevolg een langere doorlooptijd, een hoger kapitaalbeslag, ontevreden klanten en dus winstderving. Er vanuit gaande dat dat laatste het ergste is dat een ondernemer kan overkomen, heeft de QRM-goeroe gelijk.
Nu tekende ik onlangs op uit de mond van een energietransitiespecialist dat 24/7-productie een slechte zaak is. Het voordeel van het klokje rond produceren is natuurlijk dat je je capaciteit – machines, andere productiemiddelen en grondstoffen – optimaal benut. Voorts kun je zo meer klanten bedienen en nog sneller ook. Kortom, minder wachttijd en dus goed voor de winst. Althans, mits je de spullenboel in hetzelfde tempo als je produceert van de hand weet te doen. Dat 24/7 economisch gezien een goede zaak kan zijn, wilde de transitiedeskundige ook niet ontkennen. Maar energetisch gezien is het veel beter alleen dan te produceren wanneer er daadwerkelijk vraag is en dat dan vooral te doen op die momenten dat er veel aanbod is van wind en zon.
De komende tijd zullen we in Link Magazine meer aandacht besteden aan servitization en het systeem waarbinnen dat te plaatsen is: de circulaire economie. Dienstverlening staat in die economie centraal: de producent blijft altijd eigenaar van en verantwoordelijk voor zijn producten die hij zijn klanten – tegen betaling – in bruikleen geeft. Centraal in die economie staan ook meer waarden dan alleen de output van bedrijven in termen van omzet en winst. In die economie is een bedrijf niet succesvol als het alleen financiële winst draait. In die economie wordt de onderneming geacht ook intellectuele waarde (innovaties), menselijk waarde (werkgelegenheid, zingeving), sociaal-relationele waarde (de bijdrage van een bedrijf aan de ontwikkeling van de directe omgeving) en natuurlijke waarde (de grondstoffen die al dan niet verbruikt worden) te leveren.
Tegen die achtergrond is het maar helemaal de vraag of wachten wel zo erg is. Het leveren van een veel hogere natuurlijke waarde – door een veel lager verbruik van fossiele brandstoffen, doordat er vooral dan gedraaid wordt als er duurzame energie en vraag is – zou wel eens die traditionele, financiële waarde kunnen overstijgen. Met de beschikbare Uber-achtige algoritmes moet het vandaag de dag toch goed mogelijk zijn om als bedrijf exact te bepalen wanneer en waarmee de hoogste cumulatieve, meervoudige waarde gecreëerd wordt? 24/7 wordt dan XX/X.
Dat alles vergt nog wel ‘even’ dat al die andere dan de traditionele waarden in geld worden uitgedrukt. In een harde return on society naast een even harde return on investment, zodat een ondernemer er wat mee kan. Waarmee niet gesteld is dat ondernemers pas wegen inslaan als de beslissing daartoe volledig gerationaliseerd is. Lees het thema ‘Hightech versterkt midtech, en vice versa’ in deze uitgave. Soms doe je gewoon wat het beste voelt.
Martin van Zaalen
Hoofdredacteur Link Magazine
martin.vanzaalen@linkmagazine.nl
@martinvanzaalen
#linkmagazine
