De markt van mobiliteit op waterstof is zeer uitdagend en weinig transparant. Prognoses buitelen over elkaar heen. ‘De enige constante is dat de voorspellingen alleen maar optimistischer worden’, aldus Lucien Robroek van Nuvera Fuel Cells in Billerica (Massachusetts), net boven Boston. Nuvera ontwikkelt en produceert heavy-duty, zero-emission brandstofcelmotoren voor toepassingen als bussen, trekkers, (graaf)machines en vorkheftrucks. Een jaar of zes geleden kocht Hyster-Yale, fabrikant van voertuigen voor materials handling, het Amerikaanse bedrijf. Robroek weet het zeker: ‘De markt voor waterstoftoepassingen op dit moment is bijna niet bestaand, vergeleken met die over tien jaar.’
‘We zijn nog steeds aan het zaaien’
‘Nuvera is geen kleine start-up’, benadrukt de ceo. ‘Wij zijn een volwassen bedrijf met alle mogelijkheden tot serieproductie, en met een sterke moeder en steeds meer sterke partners. Samen stralen we vertrouwen uit in deze beweeglijke markt.’ Nuvera bestaat al sinds 2000, toen twee bedrijven, één in Italië en één in Boston, samengingen en zich vooral toelegden op projecten in waterstoftechnologie. Na de overname door Hyster-Yale werd het bedrijf een uitgesproken productorganisatie, met de nadruk op de eigen Nuvera® E-Series brandstofcelmotoren. Voertuigfabrikanten kunnen die motoren integreren in alle mogelijke elektrische aandrijflijnen. Robroek: ‘We hebben onze eigen geavanceerde en gepatenteerde fuel cell stack-technologie, eenvoudig gezegd het elektrochemisch fabriekje waar waterstofgas en zuurstof omgezet worden in water en elektriciteit. Om die stacks zitten allerlei ondersteunende componenten en controle-elementen, zodat fabrikanten het geheel – de motor – kunnen inbouwen in hun voertuigen.’
Eigen identiteit
De beursgenoteerde Hyster-Yale Group (bijna 8.000 medewerkers, 2,8 miljard dollar omzet in 2020) verkoopt al langer elektrische vorkheftrucks, naast de exemplaren met verbrandingsmotoren. Maar de toekomst is helemaal elektrisch, weet het concern. ‘Naast volledig batterijgedreven moet daarom ook waterstofgas ingezet kunnen worden voor emissievrij rijden’, zegt Robroek. ‘Met name bij de grotere voertuigen en machines red je het niet met alleen batterijen die steeds weer naar oplaadstations moeten. Of het is simpelweg niet mogelijk om voldoende oplaadcapaciteit te plaatsen.’
‘Partijen moeten elkaar gaan aansteken in hun enthousiasme’
Na de overname werkte Nuvera met al zijn kennis en ervaring aanvankelijk vooral aan producten voor Hyster-Yale. Inmiddels biedt het bedrijf de ontwikkelde motoren ook daarbuiten aan: meer volume is nodig om de kosten te verlagen. ‘De band binnen de groep is sterk, we helpen elkaar waar nodig. Maar we hebben als Nuvera onze eigen identiteit en zijn redelijk autonoom.’ Er is volgens Robroek ook geen gedwongen winkelnering. Als Hyster-Yale een ander product geschikter vindt voor een specifieke toepassing, kan het daarvoor kiezen.
Nog geen grote volumes
Nuvera introduceerde zijn eigen waterstofmotoren vorig jaar op de markt. De grootschalige productie moet nog op gang komen. ‘Alles gaat langzaam, alles is nieuw, ook voor onze klanten. Ze zitten in eenzelfde soort overgang als we eerder bij Hyster-Yale hebben doorgemaakt: klanten wilden eerst naar hybride of volledig elektrische-batterijtoepassingen, en zetten nu voorzichtig een volgende stap richting een waterstofmotor. Ze ontdekken steeds meer mogelijkheden. Producenten kopen één motor van ons, bouwen die in een voertuig in en proberen het uit. We hebben wereldwijd een heel team klaarstaan om hen daarmee te helpen. Maar je bent al snel anderhalf jaar verder voordat klanten echt kunnen beslissen om er een hele vloot of productgroep mee uit te rusten. Sommigen zijn al wat verder, maar het is nog lang geen groot-volumemarkt. Dat betekent dan ook dat we onze toeleveranciers mee moeten laten ontwikkelen.’
Robroek geeft aan dat er meer dan honderd customer engagements lopen, wat verder gaat dan een eerste gesprek voeren. Het is uitgebreid samen kijken waar waterstoftoepassingen passen en hoe het uitpakt bij de gevraagde gebruiksduur en -intensiteit. ‘We zijn nog steeds aan het zaaien en hebben een beperkt aantal concrete toepassingen waarover we openlijk kunnen praten, zoals onze motoren voor voertuigen van Hyster-Yale en voor haventrucks van het Amerikaanse Capacity Trucks. Het Chinese Zhejiang Runfeng Hydrogen Engine Co. levert waterstofsystemen voor elektrische bussen met onze technologie erin.’
Het vraagt veel investeringen en veel vertrouwen in de toekomst, stelt Robroek, plus een sterke moederorganisatie met geduld. Omzet komt nu bijvoorbeeld al wel binnen door productie van Nuvera BBR’s: batterybox replacement units, zoals de complete systemen voor elektrische vorkheftrucks die Hyster-Yale verkoopt heten.
Duurtesten
Robroek hield zich in het verleden jarenlang bezig met Big Truck Products van Hyster-Yale in Nijmegen. Hij was net begonnen als algemeen directeur bij transportbedrijf De Rooy, toen Rajiv Prasad, destijds coo van Hyster-Yale Group, hem in 2018 terugvroeg. Of Robroek wat hij in Nijmegen had gedaan – het opbouwen van een complete productlijn – bij Nuvera wilde gaan doen. Het is mooi om te werken aan producten die er echt toe doen en die de wereld nodig heeft om te verduurzamen, dacht Robroek, dus zei hij ‘ja’.
Op hoofdlocatie Billerica (ca. 160 mensen) bevinden zich inkoop, productontwikkeling, productie, hrm en ICT. De vestiging in Italië (ca. 18 mensen) is een mooie uitvalsbasis voor Europa: in Osio, vlakbij Milaan, is recent de vernieuwde en vergrote Nuvera Fuel Cell Engine Test Module geopend. Op maximaal acht motoren tegelijkertijd worden daar alle mogelijke duurtesten en simulaties voor toepassingen van klanten gedaan. In China houden nog een paar medewerkers daar de vinger aan de pols. China lijkt af te stappen van plug-in elektrische bussen op enkel batterijen en wil waterstofmotoren toevoegen. De E45 en E60-motoren van Nuvera zijn er al gecertificeerd, maar ook die markt is wispelturig. ‘We hebben al voorbereidingen gedaan om daar productie voor toekomstige Chinese klanten centraal te gaan doen. Maar nu vereisen de subsidieregels dat je in specifieke demoregio’s ter plekke moet produceren. Dat werkt voor ons nog niet gezien de te geringe volumes.’
Complexere toepassingen
Grote, bestaande partijen komen intussen ook met veel kabaal de waterstofmarkt op: zo kondigden het Duitse auto- en truckconcern Daimler en de Zweedse vrachtwagenbouwer Volvo recent aan dat ze in 2025 beginnen met de Europese productie van brandstofcellen voor waterstoftrucks en daarvoor een aparte fabriek neerzetten. Eerder richtten ze al de joint venture cellcentric op. Bandenproducent Michelin en producent van auto-onderdelen Faurecia willen onder de naam Symbio op grote schaal waterstofbrandstofcellen produceren.
Toch blijft voor goede techniek, ook van relatief kleinere, gespecialiseerde partijen, ruimte op de markt, weet Robroek zeker. ‘Wij proberen ons niet te veel te richten op heel grote oem’ers die alles zelf in huis hebben. Er zijn echter vele andere toepassingen. Dan heb ik het bijvoorbeeld over de markten van de complexere, soms grotere machines en voertuigen, waarbij je geen tienduizenden motoren per jaar verkoopt, maar die wel heel interessant zijn voor ons als onafhankelijk leverancier.’
Bovendien onderscheidt Nuvera zich doordat het nu al zijn motoren in serie en steeds meer geautomatiseerd kan produceren. Robroek: ‘Veel opkomende bedrijven zitten nog in de prototypefase. Onze producten zijn klaar om gemaakt en verkocht te worden, met alle aftersales en service erbij.’
Volmondig ‘ja’ zeggen
Waterstof heeft de afgelopen decennia veel ups en downs gekend qua interesse, al lijkt de hype nu wel voorbij. Voertuigfabrikanten moeten vergroenen en kijken serieuzer dan ooit naar toepassingen. Wat meewerkt, is dat energiebedrijven actief investeren in infrastructuur. Er komen langzaam maar zeker meer waterstoftankstations. Toch is het nog steeds een beetje de kip of het ei: hoe meer productievolume en hoe meer toepassingen, hoe aantrekkelijker en betaalbaarder de waterstofoplossingen en hoe meer investeringen in de infrastructuur.
Lucien Robroek noemt de markt dit jaar ‘bijna niet bestaand, vergeleken met die over tien jaar. Het is voor ons nu elke keer weer heel spannend of een klant na een testfase volmondig “ja” zegt en met vervolgopdrachten komt voor zeg de eerste tientallen motoren. Partijen moeten elkaar gaan aansteken in hun enthousiasme. Hoe meer klantprojecten we concreet kunnen laten zien, hoe beter. Iedereen was tot nog toe toch nog een beetje in het geheim bezig.’