Werkgevers in de maakindustrie kampen al jaren met een personeelstekort. Vooral vakmensen met kennis van metaalbewerking zijn moeilijk te vinden. Door vergrijzing wordt dit probleem in de toekomst alsmaar groter. Voeg daar nog onverwachte factoren aan toe, zoals we dit jaar hebben meegemaakt toen sommige maakbedrijven hun productie stil moesten leggen door ziek personeel, en het wordt duidelijk dat de maakindustrie kwetsbaar is. Daarom is nu het moment aangebroken om stappen te gaan maken richting een Smart Factory die minder afhankelijk is van dit soort factoren. Automatisering en het digitaliseren van vakmanschap is een eerste stap in die richting.
Door vergrijzing vloeit er veel vakkennis uit de maakindustrie dat te weinig wordt aangevuld door een nieuwe generatie. Dit probleem doet zich niet alleen voor in Nederland, maar ook in de rest van Europa. Het gevolg is dat bedrijven, waaronder machinebouwers en softwareleveranciers, oplossingen zoeken om die vakkennis vast te leggen in de software of te evenaren met machines en sensoren. De laatste jaren komen er steeds meer machines en systemen op de markt die met behulp van sensoren de kennis, ervaring en het ‘gevoel’ van de vakman of -vrouw weten te evenaren. Denk aan geluidssensoren, camera’s en optische sensoren die het bewerkingsproces kunnen monitoren en real-time kunnen aansturen.
Expertise dreigt te verdwijnen
Tijdens de Nederlandse Metaaldagen van 21 tot 23 april in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch zijn er diverse exposanten aanwezig die bezoekers kunnen informeren over slimme machines die de basis vormen van een Smart Factory. “De echte vakman kijkt en luistert naar het proces en voelt precies aan wanneer een bewerkingsproces niet soepel loopt. Aan de hand daarvan weet diegene het proces bij te sturen door bijvoorbeeld te spelen met het toerental of de voeding. Dit is slechts een klein voorbeeld, maar dit soort expertise verdwijnt nu langzaam uit de industrie en dat vormt een probleem voor de toekomst van de maakindustrie en B.V. Nederland. In het kader van Smart Manufacturing moet deze expertise gedigitaliseerd worden om ook in de toekomst concurrerend te kunnen zijn. Gelukkig zien we nu stap voor stap allerlei initiatieven ontstaan die dit mogelijk maken”, vertelt Jeroen ter Steege, Event Director van de Nederlandse Metaaldagen.
Thema: Hoe wordt een bedrijf duurzaam en winstgevend? Lees Link magazine digitaal
Vakmanschap evenaren
Er zijn inmiddels al veel CNC-machines op de markt die met ingebouwde sensoren en vormen van kunstmatige intelligentie een deel van het vakmanschap weten te evenaren en automatisch het proces kunnen bijsturen. Denk bijvoorbeeld aan lasersnijmachines die zelf het snijproces aanpassen aan de hand van data uit sensoren, freesmachines die automatisch het toerental regelen wanneer vibratie optreedt en kantbanken met een hoekmeetsysteem die automatisch voor een juiste buiging zorgt. Daarnaast komen er steeds meer gebruiksvriendelijke software en besturingssystemen op de markt die onervaren medewerkers stap voor stap door het proces kunnen leiden. In combinatie met automatisering, een belangrijk element in een Smart Factory, kan de flexibiliteit naar een nog hoger level getild worden. Zo kan één medewerker dankzij automatisering meerdere machines operationeel houden en kunnen werkzaamheden die gezien worden als eentonig, vies of eenvoudig door een automatiseringsoplossing worden uitgevoerd. Denk bijvoorbeeld aan het beladen en ontladen van machines, ontbramen of eenvoudige laswerkzaamheden. Op die manier houden vakmensen hun handen vrij voor complexere taken. Tijdens de Nederlandse Metaaldagen komen de voordelen van Smart Manufacturing duidelijk naar voren en kunnen bedrijven die stappen willen nemen richting een Smart Factory zich laten informeren over de beschikbare machines, systemen en softwareoplossingen.
