Datagedreven machinebouwers hebben de toekomst. Wie zijn producten snel, kostenefficiënt en kwalitatief hoogwaardig wil leveren en servicen, moet beschikken over up-to-date informatie tijdens de gehele levenscyclus. Maar digitalisering van de processen van begin tot eind heeft bij veel bedrijven nog niet alle prioriteit, zo blijkt uit onderzoek van Siemens. Ceo Patrick Fokke van Siemens Digital Industries Software over de noodzaak van een Holistic Digital Enterprise.
- ‘Het merendeel van de respondenten geeft zichzelf nog steeds een onvoldoende als het om digitalisering gaat.’
- ‘Een transitie vraagt investeringen, maar ook aandacht en durf.’
- ‘De klant koopt niet alleen een product: hij wil bovenal in een behoefte worden voorzien’.
- ‘Door samen vooruit te kijken en samen te innoveren, behoudt de Nederlandse industrie een sterke positie op de wereldmarkt.’
‘Weef een digitale draad door het hele bedrijfsproces’
Patrick Fokke was verkoopdirecteur Nederland bij Siemens en is sinds 1 oktober ceo van Siemens Digital Industries Software Benelux. Hij is opvolger van Bas Kuper, die de nieuwe senior vice president & managing director Asia Pacific is geworden. Fokke is in zijn nieuwe functie eindverantwoordelijk voor (pre)sales en marketing, solution architecture, service en helpdesk, kortom alle operatie in de Benelux. Innovatie en samenwerken zijn twee kernwoorden voor hem, vertelt hij. Hoe kan Siemens de industrie ondersteunen op weg naar datagedreven werken? Hoe maakt de industrie de omslag van een lineair, end-to-end productieproces naar closed-loop-manufacturing, waarbij alle processen aan elkaar gekoppeld zijn van sales, ontwerp, engineering en productie tot onderhoud en service? Hoe krijg je een continue feedback-loop waarbij relevante data steeds weer worden gedeeld en in ieder onderdeel van het proces inzichtelijk zijn?
Siemens publiceerde onlangs de whitepaper ‘Integraal grip op het machinebouwproces: de transitie naar een Holistic Digital Enterprise’ (zie kader). Daaruit blijkt dat nog veel stappen te zetten zijn. Productinnovatie, het verhogen van de productiviteit van medewerkers en omzetgroei door nieuwe klanten staan hoog op het prioriteitenlijstje van Nederlandse machinebouwers. Maar digitale transformatie en businessinnovatie door nieuwe verdienmodellen hebben een stuk minder hun aandacht.
Hoe kijk je naar deze uitkomsten?
‘We hebben twee jaar geleden een benchmark gehouden en recentelijk ook weer. De whitepaper is daaruit voortgekomen. Ik had verwacht dat de machinebouw vooruitgang zou hebben geboekt, maar het merendeel van de respondenten geeft zichzelf nog steeds een onvoldoende als het om digitalisering gaat. Dat valt tegen. De awareness rondom digitale transformatie is zeker gegroeid. Bedrijven zijn zich over het algemeen bewust van de noodzaak om te veranderen, maar ze nemen nog steeds onvoldoende actie. Ze praten erover, ze oriënteren zich, maar echt ermee aan de slag gaan, nee, dat doet nog niet iedereen.
‘De meest complexe factor in de digitalisering is toch de mens, de organisatie, de bedrijfscultuur’
Technologie is er natuurlijk in overvloed. Ons Xcelerator-portfolio bijvoorbeeld biedt enorm veel mogelijkheden, Siemens heeft oplossingen voor zeer uiteenlopende disciplines en markten. De meest complexe factor in de digitalisering is toch de mens, de organisatie, de bedrijfscultuur. Een transitie vraagt investeringen, maar ook aandacht en durf. Berenschot heeft een tijd geleden onderzoek gedaan onder duizenden FME-leden. Daaruit bleek dat de terughoudendheid om te digitaliseren juist bij het management kan zitten. “Nieuwe technologie zal een enorme impact hebben op de organisatie, op het werk van mensen, dus laten we voorzichtig zijn”, klinkt het dan. Terwijl de mensen in de organisatie juist zeggen: “Ja maar, wacht even, geef ons toegang tot die nieuwe technologie. Wij kijken samen hoe we die het beste kunnen inzetten, wij staan open voor verandering. Betrek ons erbij.” Dat gebeurt nog onvoldoende, dat zou misschien één van de eerste stappen kunnen zijn in een bedrijf: hoe kunnen we een gezamenlijke digitale mindset ontwikkelen, hoe kunnen we over afdelingsgrenzen heen kijken en met z’n allen onze processen upgraden en verbeteren?’
Machinebouwers weten ook nog niet goed wat verdergaande digitalisering voor hun businessmodel kan betekenen?
‘Klopt, ondernemers zien tal van voorbeelden van e-commerce in hun persoonlijke leven: neem online platforms zoals Booking.com. De wijze van zakendoen verandert drastisch, maar machinebouwers hebben nog niet helder hoe zich dat gaat ontwikkelen voor de diensten en producten die zij leveren.’
Wat kan daarbij helpen?
‘Daarbij geldt wat eigenlijk altijd al bij elk klantcontact geldt: kijk eerst goed wat de vraag van je opdrachtgevers is. Probeer duidelijk te krijgen wat de klanten willen, anticipeer en schiet niet meteen in voor de hand liggende oplossingen. Dat klinkt misschien gek vanuit een software- en technologieleverancier, maar we zien vaak dat onze klanten direct naar technologie grijpen zonder een goed beeld te hebben van wat ze nu precies proberen op te lossen voor hun klant, op de korte en lange termijn.’
Als je meer vanuit die klant denkt, komt die digitale insteek vanzelf, bedoel je?
‘Ja, kijk wat de klant wil. Die trend is al jaren gaande natuurlijk, maar de invloed van de eindgebruiker wordt alleen maar groter, hij ‘dicteert’ steeds meer wat hij wil en verwacht. Mass customization, kleinere series, snellere levering, scherpere prijzen, efficiënter onderhoud… De klant koopt niet alleen een product: hij wil bovenal in een behoefte worden voorzien. Dan komen wellicht zaken als servitization of predictive maintenance in beeld. Denk vanuit nieuwe manieren van samenwerken: wat is daarvoor nodig? Wat wenst de klant, wat wil jij, wat kan er allemaal? Hoe staat technologie in dienst van de dingen die je wilt bereiken? Er zijn zo veel goede, efficiënte, handige digitale tools om de complete prestaties in de keten te faciliteren.’
Weten bedrijven waar ze moeten starten?
‘Het begint met het kweken van die digitale mindset in je organisatie. Hoe kan jouw bedrijf het verschil maken in de markt, welke rol speelt digitalisering daarbij? Heel belangrijk is om integraal zicht te hebben op de eigen processen en die met elkaar te verbinden. Een bedrijf moet op zoek naar bedrijfsbrede digital threads. Weef een digitale draad door alle processen heen, van verkoop en ontwerp van de machine via de productie tot en met het onderhoud in het veld. Dan is er ook één databron, één single source of truth. Het vraagt om het doorbreken van informatiesilo’s, van de afscheidingen tussen afdelingen, maar ook tussen vakgebieden en door de keten heen. Wie die digitale draad van begin tot eind op orde heeft, kan spreken van een Holistic Digital Enterprise.’
En in principe begint geen enkel bedrijf vanaf nul…
‘Dat is zo. ERP, PDM, PLM, MES, er draait overal al van alles op de werkvloer. Vaak komen bedrijven bij ons als zo’n los systeem aan het eind van de levenscyclus zit. Hun oude leverancier stopt ermee, het systeem voldoet niet meer, het jasje begint te knellen want de organisatie is sterk gegroeid. We komen in gesprek met de klant naar aanleiding van één oplossing, maar dat is meestal het begin van een discussie over de complete processen. We kijken samen op een hoger niveau naar de organisatie.
Een klant heeft ook niet meteen het complete Siemens-portfolio nodig natuurlijk. Een bedrijf kan vanuit verschillende invalshoeken beginnen om die digitale draad door de organisatie en de keten te gaan weven en steeds verder te komen gedurende een langere periode. Kijk bijvoorbeeld eerst eens waar de grootste noodzaak tot verbetering zit en waar het meeste effect te behalen valt. Misschien is dat het verzamelen en analyseren van data van je installed base: hoe kun je die gebruiken voor innovaties? Al dit soort stappen leiden uiteindelijk tot die closed loop in de totale organisatie.
Het aantal oplossingen om data te verzamelen, combineren, analyseren en visualiseren is groot. Siemens Digital Industries Software heeft in 2018 softwarebedrijf Mendix overgenomen, leider in ‘cloud native low-code applicatieontwikkeling’: er kunnen heel snel oplossingen gebouwd worden om platforms aan elkaar te koppelen en relevante procesinformatie te genereren.’
Is jullie rol al met al ook sterk veranderd?
‘Als klanten binnenkomen van ‘Ik wil dit en dat hebben’, puur vendor on demand, dan is dat prima, dan zeggen we geen ‘nee’. Maar we zijn vooral op zoek naar partnerships. Door samen vooruit te kijken en samen te innoveren, behoudt de Nederlandse industrie een sterke positie op de wereldmarkt. We willen gesprekspartner zijn en langetermijnrelaties aangaan: waar kunnen wij als Siemens toegevoegde waarde bieden?’
Concluderend: er zit beweging in, maar de totale digitaliseringsslag gaat al met al nog te langzaam naar je zin?
‘Ja, maar dat zie je bij veel innovaties. Het begint langzaam en dan ineens kan het snel gaan. Vergelijk het met een lawine. Als die in beweging komt, zorg dan dat je niet in die lawine raakt, maar ervoor blijft. We weten niet hoe het verder gaat. Het is een onzekere tijd door de coronacrisis, hoewel die zeker ook zaken versnelt. Bedrijven merken dat medewerkers niet zomaar contact kunnen maken met het netwerk op kantoor of dat sommige processen niet goed lopen omdat nog te veel via het ‘sneakers netwerk’ moet: informatie gaat op papier van het ene bureau naar het andere, en vervolgens naar de fabrieksvloer. De roep om digitale draden, om vergaande digitalisering, wordt steeds sterker.’
Benchmark
Voor de Nationale Benchmark Smart Machine Industry 2020 vroeg Siemens Nederlandse machinebouwers naar hun prioriteiten. Wat staat er hoog op de directieagenda?
- Productinnovatie 61%
- Verhogen productiviteit medewerkers 50%
- Omzetgroei door nieuwe klanten 49%
- Vinden, binden en behouden van medewerkers 47%
- Verlagen van bedrijfskosten 45%
- Klanttevredenheid en -retentie 36%
- Digitale transformatie 33%
- Business-innovatie nieuwe verdien- en servicemodellen 29%
- Flexibiliseren van de organisatie 27%
- (Inter)nationale expansie 19%
De machinebouwers kregen ook de vraag voorgelegd welke uitdagingen ze zien (waarop hun prioriteiten dan weer gestoeld zijn). Wat noemden ze?
- Modularisatie – leveren op klantspecificatie 63%
- Kortere time-to-market 50%
- Succesvol inzetten van data 46%
- Samenwerking in multidisciplinaire teams 35%
- Mechatronisch toepassen van software in machinebouwproces 29%
- Internet of Things 29%
- Toepassen digital twin en/of virtual commissioning 17%
- Samenwerking in de supply chain 15%
- E-Commerce & supply chain integratie 13%
- Real-time monitoring van de kpi’s 1%
Dat roept feitelijk allemaal om wat Siemens de Holistic Digital Enterprise noemt, waarbij alle data door het complete bedrijfsproces aan elkaar gekoppeld zijn. Die datagedreven organisatie staat nog niet bij iedereen scherp op het netvlies. De Nederlandse industrie kent nog veel digitale beginners, zoals PwC dat noemde in een onderzoek (driekwart ziet zichzelf zo).
Wie wil weten waar zijn organisatie staat in de digitale transformatie, kan de Siemens-benchmark invullen via www.siemens.com/nl/benchmarkuzelf
De whitepaper ‘Integraal grip op het machinebouwproces: de transitie naar een Holistic Digital Enterprise’ is een spin-off van de benchmark en te vinden via deze verkorte URL: https://sie.ag/3jkClaR
Blijf op de hoogte van nieuws uit de industrie, Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar aan info@linkmagazine.nl
Samenwerking met het onderwijs
Siemens heeft nauwe banden met het onderwijs, juist ook om die digitale mindset te verstevigen en kennis over te dragen. Fontys Werktuigbouw bijvoorbeeld is al jarenlang klant en gebruiker van Siemens NX/Simcenter Software. Er zijn plannen voor het gebruik van de NX-software voor additive manufacturing. Siemens is nauw betrokken bij projectteams van Fontys- en TU/e-studenten, en bij start-ups van studenten.
Avans Hogeschool heeft de minor Factory of the Future: studenten werken samen met de hightech maakindustrie aan innovatieve oplossingen op het gebied van logistiek, productietechniek en industriële automatisering. Onder meer Siemens en KMWE participeren daarin. Studenten volgen de minor op Brainport Industries Campus in Eindhoven.
