De ontstaansgeschiedenis van Rotaid in Venray hangt van toevalligheden aan elkaar. Oprichter en ceo Ruben Halmans was voorheen mede-eigenaar van een narrowcasting-bedrijf, maar raakte helemaal in de ban van AED’s waarmee snel ingegrepen kan worden bij een hartstilstand. Zijn bedrijf levert nu opvallende omkastingen voor deze defibrillators, vol slimme elektronica en software. Specialist in hightech elektronica Matas in Best levert complete modules ervoor.
Rotaid ontwikkelt samen met Matas en Phact AED-kast met connectiviteit
Rotaid is al langer klant van Matas. Matas maakte de alarmsystemen voor de ‘gewone’ AED-omkastingen die Rotaid tot nu toe leverde. Maar sinds een paar maanden is er de Rotaid 24/7 met online en offline connectiviteit en daarmee veel complexere elektronica. Rotaid denkt er dit jaar tien- tot vijftienduizend van te verkopen. Matas ontwikkelde mee en produceert nu volop. ‘Rotaid is ineens tot onze top-10 van grootste klanten doorgedrongen’, zegt Guido Bergman, algemeen directeur van Matas.
Opvallende vorm
De omkastingen die Rotaid levert, zijn er in felle kleuren. Ze vallen bovenal op door hun ronde vorm, zodat niemand de AED’s over het hoofd ziet. Dat komt zo. Ruben Halmans was lid van de Junior Kamer in Venray, een club ondernemers die allerlei maatschappelijke projecten opzet. Wie nieuw is, stelt zich op liefst ludieke wijze voor. ‘Jaren geleden meldde een cardioloog zich als nieuw lid. Hij kondigde een quiz over Limburg aan. Hij ging van start, maar ineens kwam er een serveerster binnen. Ze viel met haar dienblad neer en bleef voor dood op de grond liggen. “Ga de AED halen”, riep hij, maar die was nergens te vinden. Iedereen in paniek. De ambulance kwam eraan en, nog grotere schrik, de serveerster stond ineens vrolijk weer op. Als LOTUS-vrijwilliger beeldt de vrouw slachtoffers uit. De cardioloog had zijn punt overduidelijk gemaakt. We hebben toen Stichting Hard voor Hart opgericht om vijftig AED’s (automatische externe defibrillators, red.) in Venray te realiseren.’
‘Het is uitdagend om een compleet product te produceren dat levens gaat redden’
Sponsoren waren makkelijk te vinden, omdat het verhaal aansprak. Halmans ging op zoek naar een solide buitenkast, maar hij vond alleen vierkante exemplaren van 1.900 euro per stuk. Hij raakte in de ban van de AED’s. Op Google vond hij dat elke drie seconden iemand ergens op de wereld een hartstilstand krijgt; in Nederland zijn dat er ruim veertig per dag. Hij belde directeur Frank Nelissen van Nelipak, toonaangevend in thermoforming – of die een kast konden maken. Halmans: ‘In een haven zag ik toevallig een reddingsboei hangen. Ik zag meteen wat het was en dat had ik bij die bestaande kasten totaal niet. “Frank, de AED-kast wordt rond”, riep ik door de telefoon. “Je maakt het me wel ingewikkeld”, reageerde hij, maar hij maakte er een interne competitie van. Er kwam een eerste ontwerp.’
Hartveilig
Maar Frank Nelissen verkocht in die tijd zijn bedrijf en vroeg wat hij met het ontwerp aan moest. Hier met die mal, zei Ruben Halmans. Hij maakte een filmpje over zijn idee voor een ronde opbergkast, want ja, ‘die vorm zat net zomin bij mensen tussen de oren als vierkante autobanden.’ Het filmpje sloeg aan: hij kreeg een wagonlading positieve reacties. En meteen ook veel vragen: of er een kijkvenster en een alarm in zat, of de kast vorstbestendig was. Toen snapte hij ineens ook waarom die andere kasten zo duur waren. De stichting ging verder in Venray, dat nu geldt als één van de meest hartveilige steden in ons land. Halmans richtte Rotaid op en verwierf het exclusieve wereldwijde verkooprecht, waarbij Nelipak de ronde polycarbonaat kasten in opdracht van Rotaid bleef maken.
‘Die ronde vorm zat net zomin bij mensen tussen de oren als vierkante autobanden’
Rotaid ontwikkelde een complete productlijn, zette een wereldwijd dealernetwerk op, huurde een bedrijfsruimte en sloeg aan het assembleren. ‘Sinds een jaar of zeven gaat het als een rollercoaster. Fabrikanten van AED’s melden zich dat ze onze kast om hun defibrillator willen.’ Rotaid liet zijn vele dealers op een gegeven moment een vragenlijst invullen. Wat wilden ze nog meer behalve een opvallende ronde kast? Dat leverde een waslijst aan nieuwe wensen op. Klanten moesten op afstand kunnen monitoren. Een oproepsysteem moest getrainde vrijwilligers in de buurt meteen waarschuwen. Nederland heeft een landelijk alert-systeem om mensen op te roepen, maar de meeste landen hebben dat niet. De kast moest verwarmd kunnen worden en led-verlichting hebben. Het apparaat zou zichzelf continu moeten controleren en data oversturen. ‘Controle over levensreddende apparatuur is nu nog vaak handenarbeid. Je wilt niet meemaken dat je een AED nodig hebt en de kast leeg is of het apparaat niet werkt.’
Uitgesproken IoT-product
Rotaid haalde Matas en ook Phact Software Development uit Venray erbij. Doel: de kast zó intelligent maken dat hij alles wat ongebruikelijk is, zou melden. Ze ontwikkelden samen de complete hard- en software, en wisten alle klanteisen te honoreren. Guido Bergman: ‘Phact was toevallig ook al een klant van ons. Dit is echt een Internet of Things-product natuurlijk. De backbone vol functionaliteit biedt veel toegevoegde waarde. We hebben veelvuldig onderling overleg gehad.’
in Eindhoven testte het geheel uitgebreid op water- en stofdichtheid, vandalismebestendigheid, signal interference, et cetera. De Rotaid 24/7 was geboren.
Het was een complex vraagstuk. De Rotaid moest bijvoorbeeld ook een eigen, ingebouwde mobiele-internetverbinding hebben. Er moest een modem in dat werkt in zowel Mekka als Lissabon of Lima. Rotaid ontwikkelde een gebruikersportaal. Bij alles waakten Halmans en Bergman ervoor dat het niet te ingewikkeld zou worden. ‘Het moet toch een ‘lekenapparaat’ zijn. Een simpel product, je hangt hem aan de muur, maar je kunt wel levens redden. Pas geleden was er vrijdagmorgen ergens een AED opgehangen, ‘s avonds kwam er een seintje dat hij weg was. Hoe dat kon? Hij was al ingezet, er was al iemand mee geholpen.’ De Rotaid 24/7 houdt dag en nacht alles in de gaten. Het doet zelftests en checkt alle kritische componenten. Klopt er iets niet, dan komt er meteen een seintje.
Elk onderdeel traceren
Matas was betrokken in de prototypefase en gaf ook advies over de maakbaarheid. Bergman: ‘De module die wij leveren bevat zo’n 200 verschillende componenten. We hebben de supply chain zodanig ingericht dat we snel op en af kunnen schalen. We communiceren via API’s (Application Programming Interface, red.), zodat zo veel mogelijk automatisch gaat. We zijn bezig met een digitale pakbon, met 100 procent traceability.’ Het kwaliteitssysteem is gebaseerd op de medische norm ISO 13485: wat is er getest, wie heeft eraan gewerkt, waar komen de componenten vandaan? ‘Het is uitdagend om een compleet product te produceren dat levens gaat redden. Kwaliteit is het allerbelangrijkste en dat kan Matas borgen.’
Gemaakt in Brabant
Rotaid krijgt de connectiviteitsmodules kant-en-klaar aangeleverd van Matas. Nelipak maakt de buitenste kap, Alligator Plastics in Son levert de achterplaat. De AED’s van welke fabrikant dan ook, passen erin. Er hangen al 40.000 kasten van Rotaid verspreid over de wereld. De slimme module is retro-fittable en kan ook in bestaande modellen gezet worden. ‘Alles wat we leveren komt uit Brainport, de hightech regio van de wereld, dat spreekt aan.’
In Venray komen nu data van alle slimme kasten wereldwijd binnen: dat geeft veel informatie over gebruik en onderhoud, en waar AED’s het beste opgehangen kunnen worden. Ruben Halmans wil dat de opvallende ronde vorm het wereldwijde symbool van de AED’s wordt, dat is zijn ambitie. Hij heeft het model maximaal beschermd. Bang voor concurrenten is hij niet zozeer. ‘Onze kracht zit ’m vooral ook in strategische allianties, in steeds in gesprek blijven met die eindgebruikers en in optimaal beheer.’