In april was de corona-traceeroplossing app hot; die moest er meteen komen. Na het fiasco van de door minister Hugo de Jonge georganiseerde appathon, die vooral twijfels over techniek en privacy opriep, werd het weer stil. Achter de schermen bleef het echter broeien en kwam er onder meer een interessant, Nederlands particulier initiatief van de grond: de Loggem, een ‘logger’ die op basis van Bluetooth detecteert welke personen (met ook zo’n logger) binnen anderhalve meter zijn gekomen. ‘Den Haag’ heeft laten weten vol in te zetten op de corona-app, heeft daarvoor een tender uitgeschreven en houdt de deur dicht voor andere oplossingen. Intussen is er in Singapore iets vergelijkbaars ontwikkeld. De eerste 300.000 stuks worden in Singapore geproduceerd, gratis uit te delen onder bewoners. Voor vervolgseries loopt een tender voor 20 pre-selected parties.
Aanstichter van de Loggem is de kersverse pensionado Hans Streng, die in de maakindustrie begon bij Philips, onder meer ook voor NXP werkte en als ceo voor start-ups Epyon (snelladers voor elektrische auto’s, sinds 2011 onderdeel van ABB) en Luxexcel (3D-geprinte optiek) fungeerde. ‘De appathon liet toch een vreemd gevoel achter: de GGD wil alleen maar weten met wie een besmet persoon contact heeft gehad. Waarom moet je daar meteen een smartphone-app voor gebruiken, met alle privacybezwaren van dien? Is er geen andere oplossing? Ik ben gaan bellen en met een aantal kennissen zijn we online gaan sparren. Na een week hadden we het idee dat het zou moeten kunnen.’
Loggem
De initiatiefnemers zitten er niet in voor het geld, benadrukt Streng. ‘Alle rechten, op bijvoorbeeld de software en het design, stoppen we in een stichting en stellen we open source beschikbaar. Wij zijn vooral trots als we zo’n dingetje op ons nachtkastje zien liggen.’
Daar is het concept van de Loggem uit voortgekomen, een ‘logger’ die op basis van Bluetooth detecteert welke personen (met ook zo’n logger) binnen anderhalve meter zijn gekomen. Elke gebruiker heeft een uniek identificatienummer en dat wordt bij een contact op de logger opgeslagen (gelogd). Een gebruiker bij wie een coronabesmetting wordt geconstateerd, kan z’n logger laten uitlezen door de GGD, zodat die weet welke personen (met een logger) in contact zijn geweest met de besmette persoon. Dat kan het contactonderzoek van de GGD vereenvoudigen en versnellen. Voorwaarde is dat de gebruikers van een logger hun contactgegevens bij de GGD hebben geregistreerd.
Met dit concept gingen Streng en partners aan de slag. Gertjan Koolen (ABB) ontwierp de systeemarchitectuur en embedded software, Jim van der Heijden (ABB) zorgde voor ontwerp en realisatie van een pcb, Peter Paul Cornelissen (new business development) en diens echtgenote Jacqueline Cornelissen (InnoFaith beauty sciences) maakten een industrieel ontwerp dat er goed uitziet en comfortabel draagbaar is en Eilien Knook (InnoFaith beauty sciences) wist dat om te toveren tot een produceerbare behuizing. En zo leverden meer mensen hun bijdrage, allemaal op persoonlijke titel en voor eigen rekening, vanuit maatschappelijke betrokkenheid. Voor realisatie van eerste hardware konden ze een beroep doen op onder meer elektronicabedrijf Matas Electronics.
Geen gegevens naar de cloud
Voordeel van de Loggem is dat er geen gegevens naar de cloud van bijvoorbeeld Google of Apple worden gestuurd. Hij is met name interessant voor mensen, denk aan ouderen uit de kwetsbare doelgroep, die geen smartphone hebben of ’m in bepaalde situaties niet kunnen gebruiken, zoals bij het zwemmen (de Loggem is wel waterdicht). Ook voor zorgorganisaties, sportscholen en bedrijven waar mensen in elkaars nabijheid werken (denken aan distributiecentra en slachterijen) is ie zeer geschikt; die organisaties kunnen zelf de database beheren. Nadeel is dat een logger voor veel mensen een extra, weliswaar klein (formaat autosleutel) device is, dat ook nog eens elke week moet worden opgeladen. Anderzijds kan een zichtbaar gedragen logger bijdragen aan een (positief) gevoel van sociale betrokkenheid en controle. Als mensen elkaar te dicht naderen, flitst er led-indicatie op. ‘Inderdaad, je wordt geflitst. Maar je wordt niet gevolgd.’
Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar aan: uitgever@linkmagazine.nl
Medewerking GGD
Cruciaal voor het Loggem-concept is de medewerking van de GGD, die een portal moet beheren waar gebruikers zich kunnen registreren. Streng c.s. kunnen die portal wel bouwen, maar voor specificaties van de benodigde functionaliteit zijn ze afhankelijk van de GGD. Bij eerste contact betoonde men zich daar geïnteresseerd, maar men kon er absoluut geen tijd insteken omdat alle beschikbare menskracht (en meer) in het huidige papieren contactonderzoek gaat zitten. Dus is de hoop gevestigd op ‘Den Haag’. Met hulp van onder meer Link-uitgever John van Ginkel hebben de Loggem-initiatiefnemers daar wat lijntjes gelegd. Het wachten is nu op groen licht vanuit de overheid, zodat de GGD de urgentie gaat voelen. Om de haalbaarheid te vergroten, is gekozen voor communicatie tussen de loggers op basis van Bluetooth. Daardoor kunnen ze compatibel zijn met Android- en Apple-smartphones voor eventuele gecombineerde inzet.
Niet voor het geld
Na vier weken konden de betrokkenen eind mei, zonder dat ze elkaar al fysiek hadden ontmoet, de eerste exemplaren van de logger presenteren – een mooi voorbeeld van sociaal betrokken productontwikkeling in tijden van social distancing. Met nog een maand voor afronding van het ontwerp en voorbereiding van de productie kan de Loggem klaar zijn voor opschaling naar honderdduizendtallen. Dan moeten industriële partijen het overnemen; de overheid zou daarvoor een tender kunnen uitschrijven. De initiatiefnemers zitten er niet in voor het geld, benadrukt Streng. ‘Alle rechten, op bijvoorbeeld de software en het design, stoppen we in een stichting en stellen we open source beschikbaar. Wij zijn vooral trots als we zo’n dingetje op ons nachtkastje zien liggen.’
‘Singapore loopt 2 maanden voor’
Intussen pakken ze het in Singapore voortvarender aan. Daar is een systeem ontwikkeld ‘dat 1:1 hetzelfde is als ”onze” oplossing en echt exact dezelfde redenering volgt’, aldus Streng. ‘Treffend is dat de minister van gezondheidszaken Vivian Balakrishnan zegt dat ze dit snel uit willen rollen naar iedereen in Singapore – 5,7 miljoen mensen. Zo doe je dat! Hun conclusie is dat je gewoon iedereen een low-cost device moet geven en niet de problemen van een smartphone app moet oplossen. De devices zullen gratis worden uitgedeeld aan alle inwoners, te beginnen bij de groepen die geen smartphone hebben of kunnen gebruiken. De eerste 300.000 devices gaan gemaakt worden door PCI in Singapore en alle IT-backend wordt ook lokaal gemaakt. Er loopt een tender voor 20 pre-selected parties die allemaal mogen bieden op een order voor 5 miljoen devices.
‘Jammer voor MKB-Nederland’
‘Wat we gezien hebben van de uitgelekte specs is dat het nagenoeg 1:1 hetzelfde is als wat wij hebben. Dus kunnen wij met een gerust hart ‘afronden’. Mocht De Haag tot hetzelfde inzicht komen als Singapore (de Singaporeanen lopen in alles een maand of 2 voor op EU) dan kan Nederland daar gaan bestellen. Jammer voor MKB Nederland, maar prima dat het idee in ieder geval ergens tot ontwikkeling is gekomen.’
Wilt u meer weten, naam dan contact op met hans.streng@gmail.com
