Duitsland wil een Europese clouddienst van de grond krijgen. Het platform, GAIA-X genaamd, vernoemd naar de godin van de natuur en de aarde, moet tegenwicht bieden aan de cloud-reuzen als Amazon, Microsoft, Google en Alibaba. Grote Duitse bedrijven zoals Bosch, SAP, Deutsche Telekom, Deutsche Bank en Siemens zullen bij de ontwikkeling worden betrokken, evenals andere Europese partners, in eerste instantie vooral uit Frankrijk. Met project moet uitmonden in een ‘veilige data-infrastructuur’. Data zijn de belangrijkste grondstoffen van de toekomst. Daarom heeft Europa een data-infrastructuur nodig die soevereiniteit waarborgt en het mogelijk maakt om data meer te delen, op een veilige manier, aldus de Duitse overheid die de plannen eind oktober lanceerde op de Digital-Gipfel 2019 in Dortmund. Eind volgende jaar al moeten de eerste aanbieders en gebruikers van de data-infrastructuur gebruik kunnen gaan maken, zo is de ambitie.
Peter van Harten, namens de Smart Industry-organisatie bij de top aanwezig, vindt het wel jammer dat GAIA-X vooralsnog vooral een Duitse feestje is. Hij zet zich ervoor in om Nederland erbij aangehaakt te krijgen, ook om te zorgen dat het project ‘concreter’ wordt. ‘Het is nu nog allemaal behoorlijk theoretisch. Hoe deze dienst gerealiseerd moet worden bleef op de top onduidelijk. Wel is er een opzet bepaald met een referentiearchitectuur, incluis communicatiestandaarden, een juridische basis – een echt legal framework is er nog niet – en de inzet van een clearing house dat er, met de technologie van de International Data Spaces Association, voor moet zorgen dat de communicatie over dit platform volkomen secure is. Maar hoe industriële bedrijven hier gebruik van zouden kunnen gaan maken is nog niet helder.’
Workshop 15 januari
Daarom heeft Smart Industry, samen met de Innovatieattaché van de Nederlandse ambassade in Berlijn en consultancy Innopay, op 15 januari een workshop gepland in de Duitse hoofdstad. Daar moeten een aantal praktijkcases gepresenteerd gaan worden. ‘Als het gaat om het volledig veilige verzenden van data hebben wij in Nederland binnen het fieldlab Smart Connected Supplier Network, in de ASML-toeleverketen, al behoorlijk wat ervaring opgedaan. Hetzelfde geldt voor iSHARE, een informatieplatform voor logistieke partijen zoals Schiphol en de haven van Rotterdam. Dergelijke cases willen we daar, samen met betrokken bedrijven, gaan presenteren en bediscussiëren, om bij te dragen aan een verdere concretisering van GAIA-X. De uitwerking willen we graag, samen met de Duitsers, presenteren als in juni volgende jaar Koning Willem Alexander Duitsland aandoet voor een staatsbezoek. Zo hopen we er voldoende vaart in te krijgen.’
Opmaat naar Europees internet
Voor het feit dat grote partijen als Amazon en Microsoft, sterk aanwezig in Duitsland, niet betrokken zijn bij GAIA-X kan Van Harten begrip opbrengen. ‘Op zich jammer, want dit zijn partijen met heel veel ervaring met het opzetten van een grootschalige clouddienst, in tegenstelling tot bijvoorbeeld T-Mobile die wel betrokken is. Maar dat het relevant is om de Europese industrie een cloud te bieden die draait op servers die niet in Amerikaanse handen zijn en dus niet toegankelijk voor de Amerikaanse overheid, dat begrijp ik wel.’ Om dezelfde reden waarom er een Europees navigatiesysteem – Galileo – wordt gebouwd en er gewerkt wordt aan een Europees 5G-netwerk zonder of met weinig inzet van Chinese partijen. GAIA-X zou de opmaat kunnen zijn naar een geheel nieuw, Europees internet. ‘Het bestaande internet is eigenlijk niet veilig genoeg voor industriële b2b-dataverkeer’, erkent Van Harten.
