‘What doesn’t kill you, makes you stronger.’ Die wijsheid zou nog wel eens kunnen opgaan voor Prodrive in Son bij Eindhoven. De brand van begin december kost niet alleen veel tijd en geld, maar maakt ook glashelder hoe belangrijk de betrokkenheid van de medewerkers is voor Prodrive, en hoe belangrijk Prodrive is voor haar klanten. Plus hoe je de gevolgen van zo’n brand minimaliseert. Link sprak met twee nauw betrokkenen die al weken keihard aan het werk zijn.
Nog geen enkele klant van Thermo Fisher Scientific is door de grote brand op zaterdagochtend 1 december bij toeleverancier Prodrive te laat beleverd, weet Cees Sluys, vice-president sourcing & supply chain bij deze bouwer van elektronenmicroscopen, eind januari te melden. Maar dat ging niet vanzelf. ‘Wij hebben nog steeds op dagelijkse basis een meeting van een team bestaande uit mensen van ons en Prodrive, van logistiek, inkoop, engineering/r&d, productie en service. Want al die disciplines zijn nodig om de problemen op een goede manier op te lossen en onze planningen gewoon te halen.’
Verkrijgbaarheid
In de eerste week na de brand in het gebouw op industrieterrein Ekkersrijt in Son was het een opluchting toen geconstateerd kon worden dat de productie- en test-equipment, waarmee Prodrive voor Thermo Fisher Scientific elektronicamodules produceert, nagenoeg intact was. Sluys: ‘Het grootste probleem was en is de verkrijgbaarheid van de voor onze producten benodigde elektronicacomponenten die door de brand verloren zijn gegaan. Die verkrijgbaarheid is door de snelle ramp-up in de elektronicasector al anderhalf jaar een probleem en dat is natuurlijk alleen nog maar groter geworden. Er hoeft maar één component te ontbreken en je kunt niet verder.’
In het bilaterale team wordt dagelijks bekeken welke – klantspecifieke – elektronenmicroscoop Thermo Fisher Scientific als eerstvolgende aan welke klant moet uitleveren en welke componenten daarvoor nog ontbreken. ‘Aan de hand daarvan stellen we gezamenlijk de prioriteiten en bekijken we hoe we leveringen tijdig voor elkaar kunnen krijgen. Waar relevant zoeken wij mee in onze eigen toeleverketens, bij fabrikanten waar Prodrive geen relatie mee heeft. Ik weet dat klantbedrijven als ASML en Philips Prodrive op dezelfde wijze bijstaan’, zegt Sluys.
Bij het stellen van prioriteiten kijkt Thermo Fisher Scientific strikt naar de gemaakte afspraken, niet naar het type klant. ‘Of het nu een levering aan een wetenschappelijk instituut betreft of een commercieel bedrijf, dat maakt voor ons niets uit. Wij doen samen met Prodrive onze uiterste best steeds op tijd te leveren. En tot nog toe is dat steeds gelukt. Nee, we hebben nog geen producten hoeven te verleggen naar andere leveranciers.’
Volhouden
Maar het is wel hard werken, voor de mensen van Thermo Fisher Scientific, maar vooral voor die van Prodrive, ondervindt Sluys: ‘Die zijn nu al zeven weken achtereen zeven dagen per week in de weer om te zorgen dat hun klanten de planning halen. Petje af voor het doorzettingsvermogen en de energie die zij aan de dag leggen.’ En alle betrokkenen moeten nog wel even volhouden: ‘Voordat we alles weer helemaal op orde hebben, zijn we een half jaar verder.’
Omzet doorschuiven
Ook Prodrive-klant ASML heeft nog niet alles weer op de rails. Direct op de zondag na de brand begin december liet de chipmachinebouwer weten hun getroffen toeleverancier bij te staan, onder andere door met het eigen netwerk van leveranciers alternatieve bronnen van componenten en materialen veilig te stellen. Tegelijk gaf ASML toen al aan begin 2019 enige vertraging te verwachten in de leveringen. Tijdens de presentatie van de kwartaalcijfers eind januari meldde ASML-voorman Peter Wennink dat de brand zorgde voor tekorten in de componentenvoorraad en daardoor voor vertraging in de productie. Over dit eerste kwartaal verwacht ASML daardoor plusminus 300 miljoen euro omzet te moeten doorschuiven naar het tweede kwartaal.
Wegwerken backlog
En meer klanten – veelal machine- en apparatenbouwers – moeten een deel van hun omzet naar een volgende maand of een volgend kwartaal schuiven, weet commercieel directeur Erik Zeegers van Prodrive. ‘Onze grootste uitdaging op dit moment – in de achtste week na de brand – is het wegwerken van de backlog, het uitleveren van orders die al gepland stonden voor levering.’ Uitgaande van een orderboek voor dit jaar van ruim 250 miljoen euro en de opgelopen vertraging in de uitlevering door de brand, schat hij die backlog op tussen de 20 en 25 miljoen euro aan orders.
Geen gemopper
Maar alles wordt op alles gezet, bevestigt hij de observatie van Cees Sluys, om de achterstand zo snel mogelijk in te lopen. ‘We zijn van twee naar drie shifts gegaan. En het hele team werkt sinds de brand met volledige inzet, vaak buiten kantooruren. Ja, ook eerste kerstdag was het hier vol bezet met mensen die bezig waren om alle inkomende goederen in te boeken.’ Gemopper heeft al het overwerk nog niet opgeleverd, constateert Zeegers, en dat verbaast hem niet. ‘Wij zijn altijd een onderneming geweest met weinig verloop en veel betrokkenheid. Het gehele team van medewerkers, zowel de ervaren als jongere collega’s, heeft gezamenlijk de schouders gezet onder een spoedig herstel en laten zien waar dit bedrijf toe in staat is.’
Beperkte verkrijgbaarheid
Ook de klanten zelf dragen hun steentje bij, geeft hij aan. ‘Met alle klanten hebben we teams gevormd. Onder onze coördinatie zorgen ook zij dat verloren materiaal zo snel mogelijk binnengehaald kan worden, om alles voor hun orders zo snel mogelijk compleet te krijgen zodat er geproduceerd en uitgeleverd kan worden.’ Op concullega’s heeft Prodrive geen beroep hoeven te doen. ‘Dat zou ook niet veel zin hebben. Zij lopen tegen dezelfde beperkte verkrijgbaarheid van componenten aan als wij. Bovendien maken wij veelal complexe klantspecifieke zaken die je niet zo maar even overhevelt naar een andere partij. Het naar elders transfereren van files, productie- en testequipment en andere tooling zou meer tijd kosten dan het oplevert.’
Het wegwerken van de backlog vergt behalve het inkopen van veel verloren gegane – niet zelden schaarse – componenten ook het weer op orde brengen van equipment en gereedschappen die door de brand vernietigd zijn. Want ook het laboratorium met veel kwalificatie-equipment en unieke testapparatuur moet opnieuw worden aangeschaft. ‘Gelukkig betreft het grotendeels standaard equipment die relatief gemakkelijk weer is in te kopen, maar sommige productspecifieke kwalificatietools zijn moeilijker te recupereren. Ook zullen we bepaalde testen en metingen tijdelijk uitbesteden.’
Grondige evaluatie
Erik Zeegers verwacht dat de werkzaamheden zich in de loop van het tweede kwartaal weer zullen normaliseren. ‘Met de extra capaciteit die we door het overwerk gecreëerd hebben, denk ik dat we over een maand of drie, vier de backlog grotendeels hebben weggewerkt. Maar voordat we alles achter de rug hebben, zitten we wel in het derde kwartaal.’
De afgelopen weken is er al teruggeblikt, maar later zal een en ander zeker nog eens grondig worden geëvalueerd, om zo veel mogelijk lering te trekken uit het incident. ‘Om met bokser Mike Tyson te spreken: ‘Everyone has a plan until they get punched in the face.’ Als zo’n brand je overkomt, komt er al snel heel veel adrenaline vrij en gaat iedereen in een overlevingsmodus en wordt zeer pragmatisch. Maar je merkt natuurlijk ook wel dat je contingentieplan nooit volledig sluitend is en dat we al werkende zaken hebben moeten invullen. Als we dit straks achter de rug hebben, zijn ons team en onze faciliteiten beter dan ooit bestand tegen dit soort calamiteiten.’
Medeleven concullega’s
Concullega’s van Prodrive blijken niet veel kwijt te willen over de gevolgen van de brand. Gerrit van der Beek laat zich liever niet uit over de rol van AME in het lenigen van de nood als gevolg van de brand bij Prodrive. ‘Als branchegenoot hebben wij Prodrive zo veel mogelijk geholpen uit collegialiteit, niets meer, niets minder’, aldus de AME-ceo. Miel Timmers, woordvoerder VDL Groep: ‘Ik kan kort en helder zijn: direct op de zondag van de brand hebben wij Prodrive ons medeleven betuigd en onze hulp aangeboden. Onder andere in de vorm van ruimte beschikbaar stellen. Daar is uiteindelijk geen gebruik van gemaakt, omdat Prodrive in staat bleek om de problemen zelf het hoofd te bieden.’
