Gelderland is op zoek naar ‘prachtige voorbeelden’ voor de fabriek van de toekomst. Die voorbeelden moeten (mkb-)bedrijven inspireren om hun fabriek ook slimmer en schoner in te richten en jongeren laten zien dat de industrie een moderne werkomgeving kan bieden. De provincie investeert daarom 1 miljoen euro extra in de industrie van de toekomst via een tenderregeling: bedrijven met nieuwbouwplannen kunnen een voorstel doen voor het nog slimmer en schoner inrichten van hun nieuwe fabriek. De beste voorstellen komen in aanmerking voor maximaal 200.000 euro, op voorwaarde dat indieners hun ervaringen delen met collega-bedrijven.
‘Schoorsteen eraf, 3D-printers en robots erin’
‘We hebben in Gelderland 8.000 maakbedrijven die zorgen voor 100.000 banen, elf procent van de banen in de provincie’, motiveert gedeputeerde Michiel Scheffer de inzet van de tenderregeling Slimme en schone demonstratiefabrieken. ‘We willen deze bedrijven helpen de stap naar Industrie 4.0 te maken: een slimme en schone industrie waarin afval de nieuwe grondstof is. De schoorsteen eraf, 3D-printers en robots erin.’ Hij denkt aan investeringen in slimme digitale productietechnologieën of het schoner maken van productieprocessen door hergebruik van grondstoffen of inzet van energie uit hernieuwbare bronnen. ‘Daarbij vragen we de ondernemer wel om de nieuwste kennis en ervaring die hij in zijn plan opneemt te delen met mkb’ers. Door kennisdeling willen we innovaties in de Gelderse maakindustrie stimuleren.’
Dynamiek aanjagen
Dominique Binkhorst, beleidsadviseur economie bij de provincie, spreekt van een unieke regeling. ‘Er wordt veel gepraat over smart industry en duurzaamheid en je ziet altijd dezelfde voorbeelden voorbijkomen. Maar in de praktijk aarzelen veel ondernemers, zeker mkb’ers, om stappen te zetten. Daarom hebben we deze laagdrempelige regeling opgezet. We mikken op ambitieuze ondernemers met nieuwbouwplannen en willen hen met de bijdrage verleiden om hun plannen nog net wat slimmer en schoner te maken. We willen niet alleen het innovatief mkb bereiken, in principe komt de hele maakindustrie in aanmerking. Die dynamiek proberen wij aan te jagen. Ook hopen we op deze manier met nog meer bedrijven in contact te komen om zicht te krijgen op wat ze doen en waar ze tegenaan lopen. Natuurlijk kennen we al heel veel bedrijven, ook via programma’s zoals Boost (Smart Industry Oost-Nederland, red.). Boost gaat met ons samenwerken bij de begeleiding van de bedrijven die een bijdrage ontvangen, bijvoorbeeld voor het aantrekken van aanvullende financiering, en vooraf al bij de toetsing.’ De ingediende voorstellen krijgen punten in de categorieën ‘slimmer’ (digitalisering, volgens criteria van het landelijk projectbureau Smart Industry), ‘schoner’ (energiezuinigheid en circulariteit, volgens bestaande prestatieladders en normen) en ‘kennisdeling’: hoe men collega-bedrijven wil bereiken, bijvoorbeeld met rondleidingen of een open huis. ‘Wij willen prachtige voorbeelden hebben. Daarvoor moeten bedrijven in alle drie de categorieën punten scoren.’
Toekomstbestendig
Waar de bedrijven zelf misschien nog wel meer moeten scoren, is in de war on talent. Scheffer wil dat de tenderregeling daaraan gaat bijdragen. Hij verwacht dat het voor de industriële koplopers gemakkelijker wordt om personeel aan te trekken, omdat ze kunnen laten zien dat ze een moderne werkomgeving bieden. ‘Vooral jongeren kiezen voor bedrijven waar de nieuwste technieken, zoals 3D-printers en robots, onderdeel zijn van het productieproces.’ Verder hoopt hij dat het voorbeeld van Gelderse toppers die investeren in slimme en schone fabrieken en hun kennis daarover delen, een aanzuigende werking heeft op nieuwe bedrijven die zich willen vestigen in de provincie. Overigens kunnen ondernemingen van buiten de provincie ook meedoen aan de tender, voor nieuwbouwplannen in Gelderland welteverstaan. Inmiddels hebben zich al de nodige bedrijven met vragen gemeld bij Binkhorst. ‘Die komen niet allemaal uit de metaal. Dat is positief, want we hebben in Gelderland een brede maakindustrie die we toekomstbestendig willen houden.’ De tenderregeling Slimme en schone demonstratiefabrieken staat open tot 1 september.