Bij de opkomende productietechnologie van het 3D-printen speelt de kwestie van kwaliteitsbewaking en certificering. Is de kwaliteit van een kunststof- of metaalprint hetzelfde als van een conventioneel vervaardigd product? Hoe wordt dat aangetoond? En is er (te veel) verschil tussen producten uit de ene of de andere printer van zelfde makelij? Daar kan blockchain een rol spelen en het fieldlab 3D Makers Zone in Haarlem heeft deze uitdaging opgepakt, vertelt oprichter Herman van Bolhuis. 3D Makers Zone ging een kleine twee jaar geleden van start en begin dit jaar werd het fieldlab officieel geopend. ‘We hebben nu twaalf medewerkers en elke maand komt er wel één bij. We zijn een expertisecentrum waar maakbedrijven hun innovatiestrategieën voor digitale productie kunnen uitwerken – en ook gewoon producten kunnen laten maken. In principe gecentreerd rond 3D-printen, met alle technologie die je eromheen nodig kunt hebben, zoals robotica, sensoring, internet of things, materiaaltechnologie en ook blockchain. Daar hebben we al vijf projecten op lopen, waaronder assetmanagement in de watersector.’
Aansprekend is vooral internationaal project MEAKIT, dat tot doel heeft een beveiligd online platform voor industrieel 3D-printen op te zetten. ‘We willen een ‘gold standard’ definiëren voor printfarms (‘fabrieken’ met 3D-printers, red.), zodat je bijvoorbeeld spare parts waar ook ter wereld lokaal kunt laten printen. Dat bespaart tijd en geld voor transport. Voor particulieren heb je initiatieven als 3D Hubs, maar die gaan voor de industrie niet werken, want je moet weten of de 3D-prints aan de kwaliteitseisen voldoen. Er moeten nog allerlei normen en certificeringen worden vastgesteld, reden waarom – naast luchtvaartmaatschappijen en Duitse industriële Mittelstand-bedrijven – instanties als TüV en DNV bij MEAKIT zijn betrokken. Zij zien in de certificering van 3D-printers en geprinte producten een verdienmodel.’ Andere issues waar de blockchain een oplossing voor biedt, zijn onder meer beveiliging, (voor)financiering en ip. ‘We willen een ICO gaan doen, een initial coin offering, door Makecoins te introduceren, waarmee men productierechten op 3D-printers wereldwijd kan kopen en ook verhandelen.’ Voor ip-bescherming heeft Van Bolhuis eveneens een oplossing: ‘Dat is ‘streaming’; we sturen geen bestanden naar een lokale printer, maar streamen de print-informatie, zodat men ter plekke precies één product kan printen en niet twee of drie omdat men toch al bezig is. Zo worden we een soort Netflix of Spotify voor de industrie. We hopen begin 2018 een eerste ‘minimum viable product’ klaar te hebben. Omdat wij op het kwaliteitsissue van 3D-printen zijn gaan zitten, scoort dit project bij investeerders wereldwijd in de top-dertig van blockchaininitiatieven voor de supply chain.’
