‘Ook voor het gevestigde mkb dat innovatie wil financieren’
De inner crowd is streng, maar weet heel veel van de markt, het product en de ondernemer van een start-up die geld nodig heeft. Als die stakeholders investeren, kan de ‘echte’ crowd veilig volgen. In navolging van de VS ontpopt crowdfunding zich ook in Nederland als een – nu nog kleine – snelgroeiende financieringsbron.
In de VS, waar het zelf verantwoordelijkheid dragen veel vanzelfsprekender is, geldt crowdfunding al langer als een belangrijke financieringsbron voor ondernemers. Uit ABN Amro-onderzoek van een paar jaar geleden blijkt dat de banken daar traditioneel een ondergeschikte rol vervullen als geldschieter; 75 procent van de benodigde financiering komt er uit eigen middelen of alternatieve bronnen, terwijl dat in Nederland precies andersom is. 
Maar, geeft Rogier van Kralingen van financieringsplatform Symbid aan, sinds de financiële crisis zijn ook in ons land de banken geleidelijk naar de achtergrond verdwenen. Deels door de strengere regelgeving en de daaruit voortvloeiende terughoudendheid, deels doordat ze steeds minder zichtbaar zijn in het straatbeeld. Dat laatste heeft natuurlijk alles te maken met de digitalisering van de bankdiensten. Tegelijk zit crowdfunding in de lift, wat – niet toevallig – mede is terug te voeren op diezelfde digitalisering.
Ook voor de industrie
Via het internet zorgt een platform als Symbid bovenal voor ‘bereikbaarheid’. ‘Dat is het sleutelbegrip hier’, aldus Van Kralingen tijdens het interview in een kroeg hartje Amsterdam. Een ad-hoc locatie illustratief voor het type online-onderneming dat Symbid is (weinig overhead, betrekkelijk weinig mensen op de loonlijst) en dat – nog steeds – een groot deel van diens clientèle uitmaakt. ‘Op zich logisch. Voor bedrijven die een app ontwikkelen en online willen vermarkten, is het heel vanzelfsprekend hun financiering ook online te regelen. Maar dit is een superieur model, ook voor het mkb in de maakindustrie. Niet alleen voor sociaal bewogen ondernemers als Boyan Slat van Ocean Cleanup, maar evengoed voor een doorsnee commercieel bedrijf dat al twintig jaar bestaat en een product- of procesinnovatie wil financieren. Zelfs overheden stappen al over naar deze vorm van financiering.’ De Symbid-site toont een waslijst aan bedrijven die hun target reeds hebben gehaald of onderweg zijn. Wat opvalt is dat het om relatief kleine bedragen gaat, variërend van 50.000 euro tot een half miljoen. ‘Dit zijn de starters. De tweede-fasefinanciering faciliteren wij ook, in een besloten online-omgeving waar alleen een selecte groep toegang toe heeft. Sommige ondernemers kunnen dan al voldoende geld uit het eigen netwerk halen. En zo maken ze hun concurrent in China ook niet wijzer.’
Online én offline
Dat ‘superieure’ model van Symbid is gericht op verwerven van financiering met zowel equity (geld in ruil voor aandelen) als leningen. De ondernemer in kwestie die daarvoor in aanmerking wil komen, ondergaat allereerst een persoonlijke check, om zeker te stellen dat hij er niet met de inleg vandoor gaat. Vervolgens start een proces dat niet zo bijster vernieuwend klinkt. ‘Het geheim van een goede crowdfundingcampagne is je persoonlijke, sociale en zakelijke omgeving, je stakeholders, te overtuigen – van je product, je cijfers en jou als ondernemer. Dat is niet veranderd. En je presentatie online én offline moet je goed voor elkaar hebben. Als je dat weet te bereiken, zie je in de eerste dagen na de opening van de campagne het ingelegde bedrag snel groeien. Logisch, want iedereen die dan inlegt is al langere tijd op de hoogte van de plannen. Gemiddeld komt dertig procent uit de directe, persoonlijke omgeving van de ondernemer. Voor investeerders die wat meer op afstand staan, is dat hét signaal ook te gaan inleggen. Want als jouw persoonlijke stakeholders – je potentiële klanten en toeleveranciers, maar ook je oud-collega’s – er vertrouwen in hebben, zullen anderen ook instappen. Samen beschikken die stakeholders over heel veel kennis van de markt waarop je je begeeft. Die kennis reikt veel verder dan die van banken. Niet toevallig zijn het dan ook vaak juist banken die in tweede instantie aanhaken.’
Gelijk hebben ze, maakt Van Kralingen duidelijk, want het uitvalpercentage onder de bedrijven die het halen is laag. ‘Ongeveer zestig procent van de ondernemingen die op ons platform komen, haalt de financieringsdoelstelling. We draaien nu vijf jaar en van alle bedrijven die we in die periode aan geld hebben geholpen bestaat nu nog 95 procent, terwijl dat in zijn algemeenheid slechts zo’n twintig procent is. En op de leningen via Symbid worden rendementen van tussen de vijf en acht procent gehaald. Logisch die hoge scores, want de crowd is heel streng en weet heel goed het kaf van het koren te scheiden. Onlangs kwam ik een voormalige havenarbeider tegen, compleet met gouden ketting en zwaar Rotterdams accent. Inmiddels is hij rijk geworden door te investeren in ondernemingen die processen verbeteren in zijn haven. Want die kent hij door en door.’
Verdubbeling
In 2014, toen Symbid nog puur een aandelenplatform was, werd er voor 3,5 miljoen euro gecrowdfund, over 2015 was dat ruim vijf miljoen. Met de lancering afgelopen maart van The Funding Platform, een samenwerking met verschillende mkb-financiers, kan de onderneming nu verschillende soorten financiering aanbieden en is er in 2015 voor om en nabij de 500 miljoen euro financiering gefaciliteerd. Het bedrijf zelf is van start kunnen gaan dankzij een succesvolle crowdfundingronde. Zo bewijst de onderneming het superieure van het eigen model, aldus Rogier van Kralingen, director of branding strategy van het in Rotterdam, Italië en Duitsland gevestigde bedrijf. Beursgenoteerd in de VS. ‘Want we willen snel, internationaal doorgroeien.’ Dat kan als de Nederlandse trend van crowdfunding wordt gevolgd (zie de infographic), met jaarlijks een verdubbeling naar 128 miljoen euro afgelopen jaar, aldus onderzoeksbureau Douw&Koren. Desalniettemin is deze vorm van kredietverstrekking nog klein. Ter vergelijking: de banken hadden vorig jaar 135 miljard euro uitstaan bij het Nederlandse mkb.
Crowdfunding in Nederland verdubbelt jaarlijks
Bron: Douw&Koren, ‘Crowdfunding in Nederland 2015’
