De startup ‘Loop’ van studenten van de TU Delft heeft een levende doodskist ontwikkeld van mycelium. Deze Living Cocoon draagt bij aan efficiënte ‘compostering’ van het lichaam, ruimt giftige stoffen op en levert zo een verrijkte voedingsbodem voor (nieuwe) bomen en planten. Na uitgebreid onderzoek, onder andere samen met twee grote uitvaartcoöperaties CUVO (Den Haag) en De Laatste Eer (Delft), is deze nieuwe vorm van begraven klaar voor toepassing in de praktijk. In één van de gelimiteerde eerste oplage van tien ’Living Cocoons’ is afgelopen week de eerste persoon al begraven.
Mycelium
Mycelium groeit normaal gesproken onder de grond in de complexe wortelstructuur van bomen, planten en paddenstoelen. Het is een levend organisme dat allerlei giftige stoffen kan neutraliseren en voeding levert aan alles wat er boven de grond groeit. Bob Hendrikx, oprichter van Loop, noemt mycelium de recycler van de natuur: ‘Het is continu op zoek naar afvalstoffen om deze om te zetten in voedingsstoffen voor de omgeving. Dat doet ‘t ook met gifstoffen, zoals olie, plastic en metaal. Mycelium is bijvoorbeeld ingezet in Tsjernobyl, wordt gebruikt in Rotterdam voor het saneren van grond en ook sommige boeren gebruiken ’t om land (weer) gezond te maken’.
Opruimen
‘De Living Cocoon laat mensen weer een worden met de natuur, zodat ze de bodem kunnen verrijken in plaats van vervuilen’, aldus Hendrikx. Hoe snel een lichaam gewoonlijk composteert hangt af van verschillende omstandigheden, maar ervaring leert dat het soms langer dan tien jaar kan duren. Gelakte en metalen onderdelen van een kist, net als synthetische kleding, blijven nog langer aanwezig. De verwachting van Loop is hun doodskist dit hele proces al in twee tot drie jaar kan voltooien, doordat het actief bijdraagt aan het composteren. Daarbij worden niet alleen de afvalstoffen van het menselijk lichaam omgezet in voedingsstoffen, ook de omliggende bodemkwaliteit wordt verbeterd, waardoor nieuw leven de kans krijgt om te floreren.
Vervolgtesten met Naturalis
Praktijkonderzoek van Ecovative in Amerika heeft al aangetoond dat de kist zelf binnen 30 tot 45 dagen opgenomen is in de natuur, onder normale Nederlandse omstandigheden. Om de positieve impact op de bodemkwaliteit kwantificeerbaar te maken, gaat Loop samen met onderzoekers van Naturalis verder onderzoeken wat de resulterende toename van biodiversiteit is door deze manier van begraven. Hendrikx: ‘We willen precies weten wat de bijdrage is aan de bodem, zodat we in de toekomst nog beter gemeentes kunnen overtuigen om vervuilde gebieden te gaan omtoveren tot gezonde bossen, met ons lichaam als voedingsstof’.
Praktijk
De starters van Loop hebben uitgebreid gesproken met uitvaartverzorgers over dit nieuwe product. Hendrikx: ‘Zij weten hoe het proces van begraven verloopt in de praktijk, adviseren families bij de keuze, beheren begraafplaatsen en kennen ook alle logistieke eisen bij het begraven. Waardevolle kennis die zij inbrachten bij de ontwikkeling.’ Frank Franse, directeur van CUVO en De Laatste Eer: ‘Als regionaal uitvaartbedrijf vinden wij het belangrijk om mee te werken aan deze duurzame innovatie, Dat past bij onze doelstelling als duurzame uitvaartcoöperatie.’ Na meerdere tests is de eerste oplage van tien levende doodskisten nu klaar voor gebruik. Afgelopen week heeft de CUVO de eerste uitvaart met deze kist al mogen uitvoeren. Hendrikx: ‘Het was een zeer indrukwekkend moment om na maanden ontwikkeling nu echt het eerste afscheid op deze bijzondere manier mogelijk te hebben kunnen maken’.
Visie gebruik levende materialen
Tijdens zijn afstuderen in het Material Lab op Industrial Design Engineering ontwikkelde Bob Hendrikx (oprichter Loop) zijn visie voor het gebruik van levende materialen. ‘Op dit moment leven we in nature’s graveyard. Ons gedrag is niet alleen parasitair, het is ook nog eens kortzichtig. We degraderen organismen tot dode, vervuilende materialen, maar wat als we ze in leven zouden houden? Stel je voor: een huis dat ademt en een T-shirt dat met je meegroeit’. Tijdens de Dutch Design Week presenteerde hij een levende woning, waarna hij op een nieuw idee kwam toen een bezoeker vroeg: ‘Kan ik dan mijn oma laten liggen?’.
Expositie Cube Design Museum
Een exemplaar van een mogelijk toekomstig ontwerp van de Loop Living Cocoon zal vanaf 21 september te zien bij de expositie (Re)Design Death in het Cube Design Museum in Kerkrade. Hier hebben bezoekers de mogelijkheid om de levende doodskist te voeren en zo bij te dragen aan de groei van het bos dat de kist omringd. De expositie staat in het teken van afscheid nemen, sterven, rouw en herinneren en is te zien tot en met 24 januari 2021.