De toegang vergroten tot goed passende en betaalbare onderbeenprotheses in opkomende economieën. Voor dit doel sloeg een aantal Nederlands-Britse organisaties de handen ineen. Mede dankzij één miljoen dollar uit een fonds van Google resulteerde de samenwerking in een snel en makkelijk te maken prothesekoker. Dat leidt tot betere zorg en werkgelegenheid.
Motor achter het initiatief is de Amsterdamse ProPortion Foundation, die in 2008 door REGGS Design Studio werd opgericht. Sinds 2009 staat de stichting op eigen benen. ‘We adviseren ngo’s en ondernemers met sociale aspiraties over social business modelling, gebaseerd op een financieel duurzaam model. Daarnaast hebben we drie eigen sociale ondernemingen opgezet in opkomende economieën. We bedenken het businessmodel en houden ons bezig met projectmanagement, communicatie en marktonderzoek’, zegt Merel Rumping van ProPortion, business incubator en initiator van LegBank.
Creative design thinking voor nieuwe businessconcepten in derdewereldlanden
LegBank, een sociale onderneming in oprichting in Colombia, past naadloos in die filosofie. Landmijnen maken in dit land veel slachtoffers, een gevolg van de jarenlang voortslepende burgeroorlog. Amputatie van (onder)benen komt vaak voor. ‘Onderbeenprotheses worden met de hand aangemeten, in klinieken in de stad. Dat is te kostbaar voor de arme bevolking. Daar komt bij dat artsen niet over de benodigde expertise beschikken’, vertelt Rumping. ‘Dus gingen we op zoek naar een goedkopere en snellere productiewijze.’
Mechanische methode
Allereerst voerde ProPortion in samenwerking met studenten van de TU Delft een probleemanalyse uit: schoot het zorgsysteem in Colombia tekort of deugde het product niet? ‘De
prothesekoker bleek het knelpunt. Als die niet lekker zit, ontstaan er blaren. Via de TU Delft kwamen we in contact met Arjan Buis van de University of Strathclyde in Glasgow, Schotland. Hij had voor het vervaardigen van een prothesekoker een mechanische methode bedacht, een apparaat waarmee ook iemand met weinig kennis in een paar minuten een mal voor een goede prothesekoker kan maken.’
Samen met een afstudeerder van de TU Delft vertaalde REGGS die methode naar een eerste opzet voor een orthopedisch instrument, de Majicast. Hiermee wordt een afdruk van de stomp van de patiënt gemaakt om tot een goed passende onderbeenprothese te komen. ‘Daarna was een proof of concept noodzakelijk om te zien of de Majicast werkte. Daarvoor konden we een beroep doen op De Hoogstraat Revalidatie in Utrecht. Hun protheseafdeling werkt belangeloos mee aan dit project en brengt bijzonder waardevolle praktische kennis en ondersteuning in’, aldus Wolter Prinsen, innovation director en partner bij REGGS.
Gecorrigeerde afdruk
De Majicast bestaat uit een watertank en een membraan, en werkt op basis van waterdruk. Door de twee cilinders van het instrument uit elkaar te schuiven, opent het membraan en kan de stomp met het afdrukmateriaal (bijvoorbeeld gips) in de Majicast worden geplaatst. Door de bovenste cilinder naar beneden te drukken, sluit het membraan en ontstaat er een vacuüm tussen membraan en afdrukmateriaal. Gaat de patiënt vervolgens met zijn volle gewicht in de Majicast staan, dan zorgt de waterdruk ervoor dat het afdrukmateriaal zich om de zachte delen van de stomp vormt. ‘Zo krijg je een gecorrigeerde afdruk, dus zoals de zachte delen zich vormen bij het lopen met de prothese. Na vijf tot tien minuten is het afdrukmateriaal uitgehard. Je schuift de bovenzijde omhoog, het membraam gaat open en de patiënt stapt uit de Majicast’, verklaart Prinsen. ‘Van het uitgeharde afdrukmateriaal kan een mal worden gemaakt voor de eigenlijke koker.’
Innovatieve benadering
REGGS, Strathclyde en ProPortion dienden een driejarenplan in bij de Google Impact Challenge for Disabilities. Doel van dit in mei 2015 gestarte fonds is technologieontwikkeling versnellen en zo mensen met een beperking zelfstandigheid en nieuwe kansen bieden. Januari dit jaar kwam het goede nieuws: Google stelde één miljoen dollar beschikbaar voor het marktklaar maken van de Majicast, plus de oprichting van drie revalidatiecentra en het opleiden en trainen van lokale mensen in Colombia. Daarmee kon een onderneming in het aanmeten van protheses gestart worden. ‘Het slimme ontwerp van de Majicast was voor ons een unieke en innovatieve benadering van de prothesekoker. De resultaten zijn consistent en de koker kan binnen een paar dagen of zelfs een paar uur bij de gebruiker zijn – een belangrijk voordeel voor mensen die op het platteland wonen’, verklaart Kunal Kothari, technology portfolio manager bij Google. ‘ProPortion onderzoekt duurzame verdienmodellen voor dit comfortabele en betaalbare eindproduct. Vandaar dat we de ontwikkeling van de Majicast van harte steunen.’
Gepatenteerde technologie
De Majicast-technologie, inmiddels gepatenteerd, optimaliseert de pasvorm en het comfort van de prothesekoker voor de patiënt en vergroot de efficiency van de prothesemaker door het aantal aanpassingen achteraf te minimaliseren. Dit reduceert de productietijd en daarmee de productiekosten. ‘Minder afschuiving en wrijving tussen stomp en koker zorgt voor een betere pasvorm, meer stabiliteit en comfort. De gebruiker heeft zo een betere controle over de prothese’, stelt Wolter Prinsen van REGGS.
In mei dit jaar volgde een bezoek aan Colombia voor de proef op de som. ‘Daar hebben we de Majicast gedemonstreerd en twintig man geleerd om ermee te werken. Voor vier mensen hebben we een prothese gemaakt om te zien of de Majicast aansluit bij de wensen en eisen van de bevolking. Een voetballer liep de volgende dag gelijk weg op de prothese. Prachtig om te zien’, lacht Buis. In oktober vinden de allerlaatste tests plaats in De Hoogstraat. Het team beoogt de Majicast in maart volgend jaar getest en gecertificeerd te hebben. Daarna gaat het product naar de markt.
Commerciële feedback
Tot die tijd gaat het optimaliseren, testen en valideren door, zowel in Colombia en Glasgow als hier in Nederland, om het ergonomisch beste instrument in de markt zetten. ‘We gaan de Majicast bijvoorbeeld iets hoger maken omdat de lengte van de stomp langer was dan verwacht. Dat heeft waarschijnlijk te maken met een andere manier van amputeren’, zegt Rumping. ‘Volgend jaar gaan we drie maanden aan de slag met prothesemakers in Colombia. Hun commerciële feedback en ervaringen dragen bij aan een succesvolle lancering van de Majicast in de Colombiaanse markt.’