NLR heeft onlangs met succes de eerste vliegproeven uitgevoerd waarbij satellieten werden gebruikt voor de lucht-grond communicatie. Hierdoor kan de luchtverkeersleiding een vliegtuig onderweg beter volgen en daarmee de efficiency van het luchtverkeersmanagement vergroten. De vliegproeven werden uitgevoerd met het NLR- onderzoek vliegtuig de Citation, in opdracht van ESA en satelliet operator Inmarsat. Het ESA Iris programma is mede gefinancierd door Nederland.
De proeven maken deel uit van ESA’s Iris Precursor programma. Het doel is in 2019 een prototype van Iris ontwikkeld te hebben dat voor de lucht-grond communicatie aan boord zorgt. Deze communicatie is nodig om op termijn 4-dimensionale navigatie mogelijk te maken. Daarbij worden o.a. de positie, de vlieghoogte en de tijd van het betreffende vliegtuig uitgewisseld met de verkeersleiding. De luchtverkeersleiding kan zo heel nauwkeurig vaststellen waar een vliegtuig zich bevindt en wat de aankomsttijd zal zijn.
NLR- onderzoek vliegtuig de Citation
De achterliggende technologie werd uitgebreid getest tijdens vier vluchten met de Citation naar verschillende Europese bestemmingen. Ook werd de werking van het systeem beproefd voorbij de poolcirkel, waar satellieten een lagere stand hebben ten opzichte van de horizon. Het systeem bleek uitstekend te werken, zelfs als er geswitcht werd tussen zogenaamde ‘satellite beams’. Dat houdt in dat de frequentie waarop informatie wordt verstuurd en ontvangen gekoppeld is aan de geografische positie van het vliegtuig. Die frequentie wijzigt wanneer een vliegtuig een andere satellite beam ‘binnenvliegt’. Naar verwachting volgen eind dit jaar nieuwe vliegproeven, met als doel de Iris-technologie te valideren met echte vliegtuig-systemen in plaats van test- PC’s.
De luchtvaart zal de komende decennia blijven groeien, waardoor er een sterke behoefte zal zijn om de communicatietechnologie te verbeteren. Met satellietcommunicatie kan het luchtruim optimaal benut worden en voorkomen worden dat het dichtslibt. Het Iris-project staat in nauwe verbinding met het SESAR-project dat als doel heeft het Europese Air Traffic Management-ATM te moderniseren. Satellietcommunie is ook een modern alternatief voor de overvolle ‘traditionele’ lucht-grondcommunicatie via radiofrequenties. Het maakt tot slot lucht-grond communicatie mogelijk in gebieden waar geen grondstations zijn, zoals verafgelegen gebieden of boven de oceanen.
