De stemming in de industriële markt is nog altijd onveranderd positief. Ook de blik vooruit, naar eind van het jaar, stemt veruit de meeste ondernemers optimistisch, zo blijkt uit de recentste Branche Barometer van MCB. ‘De beschikbaarheid van grondstoffen blijft een issue, maar gelukkig is die voor een aantal producten weer verbeterd’, aldus Erik Spikmans, salesdirecteur van de metaalleverancier. Onder de titel ‘Samen slim zaken blijven doen’ brengt MCB, in samenwerking met Link Magazine en Trumpf, elk kwartaal een marktupdate uit.
Deelnemen aan het onderzoek? Wie mee wil doen aan het doorlopende onderzoek is van harte uitgenodigd. Ga daarvoor naar deze link
De rondvraag voor de Barometer is in Q3 uitgevoerd onder metaalverwerkende respondenten waarvan bijna de helft in dienst is van een tweedelijns toeleveranciers (jobbers), 22 procent werkzaam is voor system suppliers en 26 procent voor oem’ers. Die zijn actief voor de markten agri, food, automotive, de installatiebranche en de bouw.
Groei omzet en aanvragen
Wat opvalt is dat bedrijven actief voor de agri, food en bouw in Q4 ten opzichte van Q3 op een flinke groei rekenen (> 10 procent) van zowel de omzet als de aanvragen. Alleen de ondernemingen werkzaam voor de automotive en de installatiebranche zijn minder optimistisch gestemd en gaan uit van een geringe of helemaal geen omzet- en aanvragengroei.
Vergeleken met Q4 van het vorig jaar is het positivisme breed gedragen. Met uitzondering van de bedrijven werkzaam voor de automotive gaan alle ondernemingen uit van een omzetgroei van meer dan 15 procent; de ‘food’ gaat zelfs uit van een stijging met bijna 30 procent. Behalve door de bedrijven actief op de markten bouw en installatie wordt meer dan de helft van de omzet geëxporteerd, met name naar Duitsland, Frankrijk en het VK.
Als de respondenten worden onderverdeeld naar jobber, system supplier en oem’er zijn er wel verschillen te zien, maar geen grote: de oem’ers gaan uit van een omzetgroei in Q4 ten opzichte van Q3 met 8 procent, de system suppliers rekenen op een plus van 12 procent; de jobbers zitten er tussenin met +9 procent.
Vaste krachten vasthouden en werven
Uit de rondvraag blijkt ook dat de behoefte aan personeel alom groot is. De ondernemingen op de markten agri, food, bouw en installatie zijn niet van plan vaste krachten te laten gaan, maar zetten wel massaal in op het werven van nieuwe krachten. Alleen de ‘automotive’ is wat minder uitgesproken: een derde sluit niet uit vaste krachten te laten vertrekken en hetzelfde aandeel heeft geen wervingsplannen. Dat betekent niet dat de flexibele schil wordt afgebouwd in Q4: alleen van de ‘agri’ heeft 15 procent plannen daartoe.
In dezelfde sector wil de helft ook minder uitbesteden en meer zelf gaan doen; van de respondenten in de ‘installatiebranche’ geeft niemand aan meer zelf te willen gaan doen; de overige sectoren laten een verdeelder beeld zien.
Investeren in proces- én productinnovatie
De installatiebranche is daarentegen wel het meest uitgesproken als het om investeren gaat. De bedrijven in deze sector steken dit kwartaal geld in zowel in proces- als productinnovatie. De food en de agri willen vooral investeren in procesinnovatie. Alleen de bedrijven actief voor de bouw hebben in minderheid investeringsplannen. In de food, de automotive en de installatie gaat het geld vooral zitten in nieuwe machines; met name de food investeert daarnaast ook in IT en de installatiebranche in online marketing. Meer dan de helft van de bedrijven actief in de agri wil geld steken in verduurzaming; het animo daarvoor ligt in de andere sectoren op 50 procent of net daaronder. De bouwbranche heeft de meeste plannen voor digitalisering, met name van het verkoopproces; de installatiesector wil met name haar backoffice digitaliseren, de food zet vooral in op digitalisering van de logistiek.
Berma Plaatwerk: geen sourcingsproblemen
Sourcingproblemen zijn er alom, zo blijkt uit het onderzoek: 48 procent van de ondervraagden is genoodzaakt grotere voorraden in te kopen, 32 procent moet alternatieve materialen gebruiken. Die sourcingsproblemen vallen echter mee voor Berma Plaatwerk, vertelt directeur Jan Schippers. ‘Wij hebben voor onze grootste klanten momenteel ruim voldoende voorraad. En de laatste paar weken zie ik de prijzen van veel materialen niet meer stijgen of zelfs dalen en ook de levertijden lopen terug. Alleen aluminium is nu nog een probleem, maar geen groot want wij doen daar niet zoveel in.’
Zoeken naar mensen
Problematisch is voor het metaalbedrijf uit Bergeijk momenteel wel de arbeidsmarkt. ‘We hebben op dit moment meer flexibele krachten dan ons lief is want daar kun je niet toekomstgericht op bouwen. Maar ik heb ze nodig omdat er nagenoeg geen jonge mensen meer van een passende opleiding af komen. Daar komt bij dat gedurende de corona-tijd enkele vaste krachten een baan elders hebben gezocht en gevonden, meestal buiten de metaal. Het was voor veel mensen een saaie tijd en dan zoekt men de spanning in een nieuwe baan elders’, veronderstelt Schippers.
Grotere series
Het brengt hem ertoe meer op zoek te gaan naar het grotere seriewerk, in aanvulling op de kleine series en maatwerk waarop Berma zich nu hoofdzakelijk toelegt, voor klanten in de detailhandel, de reinigingstechniek, het intern transport, de bouw en de machinebouw. ‘Dan kunnen we rendabel gaan investeren in automatisering. In digitalisering investeren we reeds; we zijn daar dagelijks mee bezig. Momenteel doen we een project om tekeningen, stuklijsten, orders, aflever- en pakbonnen, die nu nog vaak uitgeprint worden, alleen nog maar digitaal beschikbaar te maken via iPads en beeldschermen op de werkvloer.’
Nieuw pand
Het investeren in verduurzaming van de processen is echter voor even in de ijskast gezet. ‘In dit pand heeft dat niet veel zin. Krijgen we van de gemeente toestemming om op een terrein van 10.000 m2 nieuw te gaan bouwen dan zal het nieuwe pand gasloos zijn, goed geïsoleerd en voorzien van warmtepompen en zonnepanelen. Want verduurzamen willen we graag.’