Innovatie en dagelijkse operatie gaan soms lastig samen. Dat gold ook voor KTR, bekend van de elastische klauwkoppelingen. Het bedrijf zette daarom een speciaal innovatieteam op, dat jarenlang succesvol werkte. Twee jaar geleden schakelde het over op een aparte Thinktank, die letterlijk en figuurlijk op afstand werd gezet. Vorige maand lanceerde KTR de eerste productgroep die uit deze denktank is voortgekomen. ‘We hebben hen bewust buiten het reguliere bedrijf geplaatst. Daar zijn ze zeer vrij in hun denken en het ontwikkelen van innovaties.’
Om innovatie te bevorderen zet KTR die op 150 kilometer afstand
KTR Systems, met het hoofdkantoor in het Duitse Rheine, ontwikkelt en levert hoogwaardige aandrijftechniek, rem- en koelsystemen en hydraulische componenten. Het bedrijf worstelde net als zoveel bedrijven met de combinatie van innovatie en dagelijkse operatie, verklaart Norbert Partmann, hoofd engineering & r&d en ceo van KTR Brake Systems. Er was te weinig tijd en aandacht voor het beoordelen en uitwerken van nieuwe ideeën: zijn ze technisch haalbaar, is er een markt voor, passen ze in het KTR-portfolio? Voor de toenmalige KTR-ceo in 2012, Josef Gerstner, reden om een innovatieteam in te stellen.
De ROTEX Split Hub elastische klauwkoppeling is een ‘product’ van het innovatieteam dat KTR in 2012 instelde.
‘Dat innovatieteam startte met drie jonge, goede ingenieurs, afkomstig uit de machinebouw, maar niet per bekend met de aandrijftechniek’, vertelt Partmann. ‘Zij gingen in de organisatie en ook daarbuiten veelbelovende ideeën verzamelen die we misschien al eens hadden bekeken, maar waar niets mee was gedaan. Als projectleiders waren zij vervolgens verantwoordelijk voor de uitwerking van die ideeën. Daarvoor konden ze een beroep doen op collega’s uit allerlei disciplines.’ Sommige van die innovaties leidden tot nieuwe productgroepen. Grootste succes van het innovatieteam is volgens Partmann de ROTEX Split Hub. De inspiratie daarvoor kwam uit de automotive, waar een gietijzeren zuigerstang eerst werd gebroken waarna deze eenvoudiger was te monteren. Het idee daarachter is dat een gecontroleerde breuk zorgt voor twee breukvlakken die de beste aansluiting (en afdichting) tussen twee oppervlakken geven. Het idee was al eerder uitgeprobeerd, maar toen niet verder gekomen. Het innovatieteam werkte dat samen met een partner uit voor de ROTEX, een flexibele askoppeling uit het KTR-portfolio. De ROTEX Split Hub wordt intussen veel toegepast in pompen en is daar veel eenvoudiger en sneller te (de)monteren dan een conventionele koppeling. ‘Enkele pompleveranciers zijn al volledig overgestapt.’
Buiten het reguliere bedrijf
Zo draaide het innovatieteam in Rheine een aantal jaren, vertrokken teamleden naar een reguliere functie binnen KTR en traden weer frisse, onervaren krachten aan. In 2018 groeide het besef dat het almaar toenemende innovatietempo in de industrie vroeg om meer ervaring en tegelijk meer afstand. Dus besloot de huidige KTR-ceo, Nicola Warning, om een denktank in te stellen die ook fysiek gescheiden is van de dagelijkse praktijk. Sinds een kleine twee jaar draait de KTR Thinktank in Hilden bij Düsseldorf, op ruim 150 kilometer afstand van Rheine. Het interdisciplinaire team telt nu zeven medewerkers, met ervaring in (aandrijf)technologie, inkoop en sales. Ze ontwikkelen technische innovaties en zoeken nieuwe toepassingen en markten, waarbij ze ook kijken naar nieuwe materialen en productietechnieken. ‘We hebben hen bewust buiten het reguliere bedrijf geplaatst. Daar zijn ze zeer vrij in hun denken en het ontwikkelen van innovaties. We hebben daar intern veel discussies over gehad en ik vond het als hoofd van r&d ook wel spannend. Maar uiteindelijk werkt dit positief, door de combinatie van nieuwe impulsen en denkwijzen die zich hebben bewezen. Uiteraard werken ze nauw samen met r&d, sales en inkoop in Rheine.’ Als de Thinktank een innovatie voor 90-95 procent heeft ontwikkeld, wordt die overgedragen aan de hoofdvestiging in Rheine, waar een productmanager de innovatie verder brengt naar marktintroductie.
De hoogelastische EVOLASTIC-koppeling is dit jaar de eerste productgroep die de nieuwe KTR Thinktank heeft voortgebracht.
Windtechniek
Ook deze aanpak heeft inmiddels zijn vruchten afgeworpen. Vorige maand lanceerde KTR de EVOLASTIC productgroep van as- en flenskoppelingen voor brede toepassing in de machine- en installatiebouw. Deze zeer elastische koppelingen kunnen torsietrillingen in een aandrijflijn verminderen, overbelastingsschokken soepel absorberen, en verplaatsingen en verschuivingen tussen de twee gekoppelde onderdelen goed compenseren.
‘We hebben er intern veel discussies over gehad en ik vond het als hoofd r&d ook wel spannend’
Volgende innovaties liggen onder meer op het gebied van koppelingen voor decentrale energieopwekking, zoals in windmolens of zware voertuigen. Op het gebied van de windtechniek is KTR al bijna twintig jaar actief. Norbert Partmann gaf daar zelf mede de aanzet toe; voordat hij bij KTR in dienst trad, werkte hij voor verschillende windmolenbouwers. In de gondel van een windmolen zijn drie systemen aan elkaar gekoppeld: de rotor (met de wieken), de transmissie (tandwielkast) en de generator die van windenergie elektrische energie maakt. De transmissie zet de relatief langzame draaibeweging van de rotor om in de benodigde snelle generatorbeweging. Tot nu toe zat KTR met zijn koppelingen alleen aan de ‘snelle’ kant, tussen transmissie en generator. De nieuwe koppeling is de eerste aan de ‘langzame’ kant, tussen rotor en transmissie voor een 8MW-turbine. Vanwege de lage snelheden en hoge belastingen worden er zware eisen gesteld aan die koppeling. Het idee kwam weer uit een ander domein, de scheepsbouw, waar een vergelijkbaar gekoppeld systeem wordt gebruikt, in omgekeerde richting, van motor naar schroef. Deze innovatie komt vooralsnog niet als nieuwe productgroep maar als klantspecifiek product.
Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
Nieuwe impuls
De Thinktank kan bij KTR nog groeien tot twaalf à veertien medewerkers, verwacht Partmann: innovatiemanagers, technologiemanagers, productietechnologen en engineeringspecialisten. Ter vergelijking, voor engineering en r&d heeft hij ruim zeventig mensen onder zijn hoede. Een verdere impuls voor innovatie komt van de nieuwe testopstelling die KTR deze zomer in Rheine in gebruik wil nemen. ‘We hebben nog ideeën genoeg.’
20 jaar KTR Benelux
Hans Hagedoorn, directeur van KTR Benelux, kijkt met een goed gevoel terug op 2020. Zijn bedrijf sloot het jaar af met een omzet die 2 procent boven de in 2019 gestelde target lag. ‘De automotive heeft het natuurlijk niet goed gedaan, maar dat is voor ons in Nederland nu eenmaal een minder belangrijke markt. Marine weegt voor ons zwaar en ook de food en de agri; die zijn door blijven ontwikkelen en bouwen. Bedrijven als Tobroco en Ottevanger Milling Engineers, maar ook Trioliet en Agrifac zijn actief gebleven met allerlei projecten.’ Verder was het voor Hagedoorn een jubileumjaar – KTR Benelux is twintig jaar geleden van start gegaan – dat minder franje kreeg dan eerder de bedoeling was. ‘Een feestje bouwen zit er nu gewoon even niet in. Maar dat halen we later nog wel een keer in.’
