Netherlands Institute for Space Research ontwikkelt grensverleggende technologie en geavanceerde ruimte-instrumenten. Een actueel voorbeeld is de STO2, een ballon die infrarood-detectoren naar de stratosfeer moet brengen om daar, veertig kilometer van het aardoppervlak, onderzoek te doen naar het ontstaan van sterren en planeten. Hiertoe moet de ballon vanaf iedere willekeurige locatie te lanceren zijn en gedurende langere periodes, minimaal een halfjaar, een stabiel platform zijn voor het doen van metingen.
Volgens projectleider Jian-Rong Gao was een van de belangrijkste uitdagingen het afstemmen van de frequentie van de lokale oscillator (een elektronische schakeling waarmee een draaggolf wordt gegenereerd, vergelijkbaar met een zenderfrequentie van een radio-ontvanger) op die van de detectoren. De halfgeleiderlaser (quantum cascade laser) die werd ingezet, functioneert op de middellange en lange golf en is geschikt voor nauwkeurige, snelle metingen in onder meer de astronomie. Deze nieuwe techniek, door SRON samen met het Massachusetts Institute of Technology (MIT) ontwikkeld, heeft bij een met Sterling-koeling bereikte werktemperatuur van 50 graden Kelvin (-223 graden Celsius) baat bij de vrieskou op veertig kilometer hoogte. Hoe kouder de detector, hoe nauwkeuriger en verfijnder de meetresultaten. Bevorderlijk daarvoor is ook dat de lucht op die hoogte zo zuiver is.
SRON samenwerking Delftse Kavli Institute of Nanoscience
SRON werkte in het project ook intensief samen met de TU Delft. In de cleanroom van het Delftse Kavli Institute of Nanoscience zijn alle toegepaste detectoren gefabriceerd. Eveneens betrokken was STT Products uit Tolbert, dat onder meer nieuwe fijnmechanica en mechatronica ontwikkelde. ‘De mechanische onderdelen van al die componenten moesten uiterst nauwkeurig en betrouwbaar worden vervaardigd’, aldus design engineer Tiddens Pater. ‘Op basis van de mechanische ontwerpspecificaties en -tekeningen hebben wij advies uitgebracht over de in te zetten verspaningstechnieken.’ Jian-Rong Gao zegt dat het project zonder de hulp van STT Products niet op tijd gereed was gekomen. ‘Dat zij alles correct en op tijd hebben weten te realiseren, was cruciaal voor de inzetbaarheid van de detectoren en de lokale oscillator.’