Onder noemers als Industrie 4.0 en Smart Industry vindt de industriële (r)evolutie wereldwijd plaats. De Europese Unie heeft het daarom benoemd tot een belangrijk thema in haar onderzoeks- en subsidieprogramma’s. Dat biedt bedrijven, heel nadrukkelijk ook mkb’ers, mogelijkheden voor internationale samenwerking. Zo hebben diverse Oost-Nederlandse fieldlabs vanuit EFRO (Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling) al subsidie ontvangen of zijn daarvoor nog in de running. In het programma Vanguard – New Growth through Smart Specialisation – werken meer dan twintig Europese regio’s samen in clusters aan thema’s als duurzame energie, halfgeleiderindustrie, biobased economie en ‘value-added manufacturing’. De provincies kunnen in het kader van Vanguard samen met partnerregio’s EU-projecten opzetten die openstaan voor Oost-Nederlandse mkb’ers.
In het nieuwe programma Horizon 2020 gaat het onder meer om grote internationale consortia waarin kennisinstellingen samenwerken met grote én kleinere bedrijven. Zo biedt het Horizon 2020-programma Manunet III het technologische mkb financiering voor r&d-activiteiten, opening van nieuwe (internationale) markten en versterking van de concurrentiepositie. Manunet III staat vanaf 2017, onder voorbehoud van goedkeuring door Brussel, open voor het Oost-Nederlandse bedrijfsleven; de provincies Gelderland en Overijssel zijn daarvoor financier. De kans op goedkeuring van een aanvraag is hoger dan bij andere Horizon 2020-projecten.
Vorig jaar zijn voor het nieuwe Interreg VA-programma Deutschland-Nederland – onder meer gefinancierd door de provincies – diverse projecten ontwikkeld. Daarvan is met name iPro (Intelligente Producten en Processen) gekoppeld aan Smart Industry; het project levert ict-innovaties op het gebied van product- en procesbesturing op. Ondernemers in de maakindustrie die van het project willen profiteren, kunnen zich melden bij Kennispark Twente en ontwikkelingsmaatschappij Oost NV. MIND (Medische Innovatie Nederland-Duitsland) draait om de ontwikkeling van innovatieve producten, processen en diensten die een antwoord geven op de economische en maatschappelijke uitdagingen in de zorg. Er zijn drie thema’s: thuiszorg, zelfmanagement & telemedicine; medische devices; en preventie. Andere Interreg-projecten zijn Rocket (Regional Collaboration on Key Enabling Technologies), Food2020 (product- en proces ontwikkeling, reductie van grondstoffengebruik, en de food-arbeidsmarkt) en S2M (Sustainable Surfaces & Membranes – duurzame, multifunctionele materialen voor antimicrobiële oppervlakken en membraantechnologieën). Alle projecten zullen in de loop van 2016 starten met deelname van tientallen Duitse en Nederlandse bedrijven; voor iPro, Rocket, MIND en Food 2020 zijn er nog ondersteuningsmogelijkheden.