Investeringen in het kleinbedrijf vinden eindelijk weg omhoog
De investeringen in het mkb komen eindelijk op gang. In navolging van middelgrote en grote bedrijven beginnen ondernemers in het kleinbedrijf nu ook te investeren. Dit blijkt uit de ING Investeringsbarometer. De investeringen worden gestuwd door een positief en stabiel ondernemersvertrouwen en een verbeterde financiële positie van bedrijven. Alleen in de horeca en detailhandel is nog geen sprake van een jubelstemming.
Figuur 1: ING Investeringsbarometer maakt sprong in derde kwartaal
Saldo (%) van ondernemers in het mkb dat verwacht meer versus minder te investeren in de komende twaalf maanden
Investeringsbereidheid mkb toegenomen
De ING Investeringsbarometer – graadmeter voor de investeringsbereidheid onder ondernemers in het midden- en kleinbedrijf (exclusief zzp’ers) – staat in het derde kwartaal van 2016 op 6%. Dit is een aanzienlijke verbetering ten opzichte van de voorgaande kwartalen en toont aan dat er in het mkb weer ruimte is voor investeringen. Na een aarzelende start profiteert het mkb nu ook van de in 2014 ingezette economische groei.
Kleinere ondernemers investeren weer
Dat de investeringsbereidheid in het mkb een sprong maakt komt met name doordat ook kleinere ondernemers (tot 50 werknemers, exclusief zzp’ers) weer gaan investeren. In het midden- en grootbedrijf (vanaf 50 werknemers) was in het vierde kwartaal van 2015 al sprake van een sterke verbetering in de investeringsbereidheid. Dat het kleinbedrijf drie kwartalen later volgt komt doordat veel van deze bedrijven toeleverancier zijn aan middelgrote en grote bedrijven. Eerst moet het in deze bedrijven beter gaan voordat dit doorsijpelt naar het kleinbedrijf. Ook zijn kleinere ondernemers met name actief op de binnenlandse markt, welke later is hersteld dan de internationale markt.
Nog geen investeringen in horeca en detailhandel
De toegenomen bereidheid tot investeren geldt echter nog niet voor alle sectoren. De bouw, industrie en groothandel laten een aanzienlijke verbetering in investeringsbereidheid zien ten opzichte van een jaar geleden. Daarentegen is de bereidheid tot investeren in de detailhandel en horeca in het derde kwartaal wederom negatief. Veel ondernemers in deze sectoren hebben hun handen vol om weer op te krabbelen. Bovendien kampt de detailhandel met online concurrentie, waardoor veel kleinere retailers het structureel zwaar hebben. De terugval van de investeringsbereidheid in de transport komt mede doordat in deze sector in het afgelopen jaar veel uitgestelde investeringen hebben plaatsgevonden. Daar wordt nu een pas op de plaats gemaakt.
Figuur 2: Fors meer investeringen in bouw en industrie
Saldo (%) van ondernemers in het mkb dat verwacht meer versus minder te investeren in de komende twaalf maanden
Mkb investeert in groei
Ten opzichte van een jaar geleden zijn meer ondernemers van plan te investeren in uitbreidingsinvesteringen als sales- en marketingactiviteiten, voorraden en machines. Hiermee zet het mkb de komende twaalf maanden vooral in op groei. Een jaar geleden betroffen de geplande investeringen nog voornamelijk vervangingsinvesteringen van computers en software.
Investeringsbereidheid trekt verder aan
ING Economisch Bureau verwacht dat de investeringsbereidheid in het mkb de komende maanden verder toeneemt. Dankzij een aantrekkende economie zal de financiële positie van met name kleinere ondernemers, het gros van het mkb, verder verbeteren, waardoor er bij steeds meer ondernemers ruimte komt voor investeringen. Daarentegen bestaat bij de middelgrote bedrijven, die veelal internationaal actief zijn, het risico dat zij hun investeringen uitstellen of afstellen wegens internationale onzekerheden en geopolitieke spanningen als de brexit, de groeivertraging in China, de lage olieprijs en de situatie in het Midden-Oosten.
