Doeko in Weurt bij Nijmegen en Varex Imaging in Dinxperlo behoren tot de zeven winnaars van een tender van de provincie Gelderland voor schone en slimme demonstratiefabrieken. Doeko dankzij de plannen voor een robotgestuurde productiehal met volledig geautomatiseerd transport; Varex Imaging vanwege het opzetten van een digitale productielijn. Doel van de overheidssteun: modernere industrielocaties.
Automatisering dwingt industrie tot standaardisering van processen
Binnen Doeko houden 55 medewerkers zich bezig met de drie kernactiviteiten van dit familiebedrijf: stempels, matrijzen en fijnmechatronische modules leveren aan klanten over de hele wereld in diverse branches, waaronder de verpakkings-, semiconductor- en de automotive industrie. Doeko viert dit jaar zijn 55-jarig bestaan en was volgens Bart van Doesburg, chief operating officer en sinds eind vorig samen met vader Gertjan mede-eigenaar van het bedrijf, er al vroeg bij als het gaat om computergestuurd produceren en automatiseren met robots. ‘Inmiddels staan er bij ons zo’n twintig robots en veertig CNC-machines, een geavanceerd machinepark met een hoge graad van automatisering. Dit is niet nieuw voor ons en hier zijn we goed in’, zegt hij. ‘Onze producten zijn van hoge complexiteit en nauwkeurigheid. Vaak houdt dat in dat producten meerdere processen moeten ondergaan, zoals draadvonken, zinkvonken, slijpen, draaien, frezen, cleanen en meten. De bewerkingsvolgorde is nooit hetzelfde.’
De freesafdeling bij Doeko in Weurt
Standaardisatie essentieel
Nu wil Van Doesburg vooral investeren in geavanceerde softwaresystemen om de robots en machines met elkaar te laten communiceren, zodat productiecellen autonoom opdrachten kunnen uitvoeren. ‘Het streven is om half 2019 twee machines te hebben draaien en ook de toevoer van halffabricaten geautomatiseerd te laten plaatsvinden. Die moeten in laag volume de routing afleggen door de fabriek en kriskras door elkaar heen getransporteerd worden met Automated Guided Vehicles (AGV’s).’ Hiervoor moeten zowel de logistieke stromen als de datastromen opnieuw worden ingericht. ‘In de architectuur is standaardisatie belangrijk. Zo denken we na over wat de bron van data moet zijn, want we willen maar op één plek data genereren. Die moeten vervolgens doorstromen naar systemen waar dezelfde data nodig zijn. Dan hoeven we voortaan nog maar op één plek aanpassingen te doen en worden de data elders automatisch gewijzigd.’ Alles wordt aan het productiemanagementsysteem gekoppeld – ERP-systeem (dat ook verbonden gaat worden aan het ERP-systeem van klanten en leveranciers van Doeko), CAM-programmatuur, toolmanagement en gereedschapmetingen. Van daaruit worden robots, machines en AGV’s aangestuurd. ‘Het vastleggen van kennis over de productie is essentieel. Productie, routing, gereedschappen, alles moet perfect zijn, zodat een product volledig automatisch gemaakt kan worden.’
Beter en efficiënter
In eerste instantie ligt de focus binnen Doeko op het automatiseren van repeat orders, maar Van Doesburg is ervan overtuigd dat over vijf tot tien jaar ook nieuwe producten, ook enkel stuks, geautomatiseerd de routing door de fabriek afleggen. ‘De meeste repeat-handelingen zullen geautomatiseerd worden. Daarbij focussen we op algoritmes in de CAM-software om CNC-programma’s (semi)-automatisch te genereren. Zo krijgen onze mensen meer tijd om het productieproces elke dag beter en efficiënter te maken. En dan kan het erg hard gaan in toekomst.’ Als voorbeeld noemt Van Doesburg de verspaners, die nu verantwoordelijk zijn voor een enkele productiestap van een product. ‘Straks zijn het procesengineers, die verantwoordelijk zijn voor het gehele productieproces van het product. Daarvoor is het van belang dat iedereen breder naar de organisatie kijkt en zich breed ontwikkelt op het gebied van verspaning.’
Daarnaast wil Doeko met de bijdrage van de provincie Gelderland de fabriek verder vergroenen, waarbij het gebruik van duurzame energiebronnen uitdrukkelijk op de agenda staat. ‘Het productieproces is een grote energievreter, veel machines zijn volcontinu in gebruik’, stelt Van Doesburg. ‘We investeren in een warmtewisselaar waarbij de warmte van de compressor niet langer naar buiten wordt afgevoerd maar wordt teruggewonnen voor onder meer de vloerverwarming van de nieuwe bedrijfskantine.’ Verder komen er zonnepanelen op het dak van de fabriek, die tevens de zon-instraling beperken, wat weer koelvermogen scheelt. Tot slot werkt Doeko sinds begin dit jaar volledig digitaal oftewel papierloos.
‘Een cobot doet in principe altijd hetzelfde, dit dwingt je tot standaardisatie’
Reshoring aantrekkelijker
Een tweede bedrijf dat bij de tender van de provincie Gelderland als winnaar uit de bus kwam, is Varex Imaging Nederland, tot 1 januari van dit jaar bekend onder de naam Claymount Assemblies. Dit bedrijf werd in 1984 opgericht, in 2015 verkocht aan het Amerikaanse Varian Medical Systems (VMS) en vervolgens in 2017 samen met een ander VMS-onderdeel afgesplitst. Momenteel worden vanuit Dinxperlo vestigingen in China, de Filippijnen en Chicago (VS) aangestuurd. Varex Imaging ontwikkelt en produceert componenten voor de röntgenindustrie, 80 procent voor de medische industrie, 20 procent voor overige industrieën, waaronder bagageafhandeling, automotive en vliegtuigbouw. Het gaat doorgaans om non-destructieve testen: controle op kwaliteitseisen door middel van het met röntgenapparatuur doorlichten van producten op onvolkomenheden.
Gerben Heideman, general manager van Varex Imaging, grijpt de nieuwbouw aan als kans om een schonere en slimmere fabriek neer te zetten. Foto’s
Net als vele andere bedrijven staat Varex Imaging Nederland voor de uitdaging om bij een groeiende vraag uit de markt goede mensen aan te trekken. ‘Dat wordt steeds lastiger. Dus moeten we met de bestaande ploeg meer maken, dat betekent slimmer en hooggeautomatiseerd produceren. Automatiseren leidt tot lagere kosten en transport wordt steeds duurder: dat betekent dat de TCO, de total cost of ownership, om hier te produceren lager wordt. Dus hoeven we niet meer naar de Filippijnen. Ook voor ons wordt reshoring aantrekkelijker: zo dicht mogelijk bij de klant produceren. En met het wegvallen van het transport neemt ook de milieubelasting nog eens flink af. Bovendien ben je met meer automatisering ook minder afhankelijk van mensen. Een cobot doet in principe altijd hetzelfde, dit dwingt je tot standaardisatie’, aldus Gerben Heideman, general manager bij Varex Imaging Nederland.
Doorgroeikansen
Het feit dat het moederbedrijf van Varex Imaging dit Achterhoekse bedrijf ziet als een groeivestiging en Europees hoofdkantoor, biedt doorgroeikansen. ‘Dat kon niet op ons kavel in Dinxperlo, waar we al eens uitgebouwd hebben. Een tweede filiaal in het dorp was geen optie, omdat we de lijnen kort willen houden. Ons oog viel op Doetinchem, dat goed openbaar vervoer heeft. Ook kunnen we dankzij de centrale ligging van de stad in een groter gebied nieuwe mensen werven en hoeft het huidige personeel met elkaar duizend kilometer per dag minder te reizen’, verklaart Heideman, die de nieuwbouw aangrijpt als kans om een schonere en slimmere fabriek neer te zetten. ‘Dankzij de isolatieschil kunnen we een flinke stap maken in energiekosten. Het pand is sowieso gasloos, zonnepanelen zorgen voor de energieopwekking. Verder willen we papierloos gaan produceren, dat is voor medical devices een hele stap, omdat je veel administratie moet bijhouden. Tot slot zetten we in op refurbishing, waarbij we bestaande producten uit het veld halen en gebruiken voor nieuwe producten.’
Kwaliteit niet onderhandelbaar
Medio 2020 moet de nieuwe fabriek er staan. Een hele stap, aangezien nu nog relatief weinig processen geautomatiseerd zijn vanwege het high-mix-low-volume karakter van de producten. ‘Daar komt bij dat medical devices een zeer hoge graad van traceability van onderdelen vereisen, de kwaliteit moet perfect zijn en is niet onderhandelbaar. Juiste diagnostiek is essentieel, het gaat om mensenlevens’, aldus Heideman. ‘Met de flexibeler geautomatiseerde productielijn met volledig digitale data-afhandeling streven we naar zero defect parts per million (0 dppm). Dat betekent dat een product makkelijk omstelbaar moet zijn naar een zusterproduct. En dit steeds compliant met ISO 13485, een strenge norm voor medical devices, en de Amerikaanse FDA (Food and Drug Administration). Automatiseren dwingt ons tot standaardisering, wat een positieve impact heeft op de kwaliteit en de kostprijs.’
Artist’s impression van de nieuwe huisvesting van Varex Imaging. ‘Dankzij de centrale ligging van Doetinchem kunnen we in een groter gebied mensen werven.’
Andere mindset
Inmiddels is Varex Imaging gestart met de eerste pilots voor verificatie en validatie. ‘Automatisering klinkt makkelijk, maar hoe zorg je ervoor dat software geen fouten bevat, dat data niet verloren gaan en altijd juist zijn? De richtlijn dwingt ons tot beveiliging en data-integriteit: we moeten kunnen aantonen dat software geschikt is voor dit doel’, stelt Heideman, die erop wijst dat automatisering ook voor medewerkers een enorme uitdaging zal zijn. ‘Engineers moeten anders leren denken over processen en deze zo veel mogelijk standaardiseren. Wil je bijvoorbeeld cobots inzetten, dan moet je je processen heel gedisciplineerd en lean organiseren. Wat helpt, is dat cobots steeds laagdrempeliger worden qua kosten en programmeerbaarheid. Had je eerst bijvoorbeeld 250.000 tot 500.000 stuks producten nodig, nu kunnen ook duizenden stuks uit.’ De nieuwe productiemethode vergt ook een andere mindset van de salesmedewerkers. ‘Vroeger was het: de klant vraagt, wij draaien. En we gaan toe naar een situatie waarin alle software aan boord is en de hardware voorbereid is op allerlei opties, die we alleen vrijgeven met behulp van settings als de klant ervoor betaalt.’
Naar schone en slimme fabrieken
Met de tenderregeling voor schone en slimme demonstratiefabrieken investeert de provincie Gelderland extra in een toekomstbestendige maakindustrie. Ondernemers met nieuwbouwplannen konden van deze regeling gebruik maken als zij willen investeren om hun fabriek nét iets slimmer en schoner in te richten en bereid zijn hun ervaringen te delen met andere mkb-ondernemers. Ruim dertig bedrijven schreven vorig jaar in op de tender. De zeven winnaars en industriële koplopers zijn Doeko en Varex Imaging en verder Bosch in Kootwijkerbroek, Reesink in Hengelo, Spierings in Nijmegen, Ulamo Coating in Ulft en Van Raam in Aalten. Elk bedrijf ontvangt van de provincie een bijdrage van 200.000 euro voor het uitvoeren van de plannen.
