Voor Moba is de revisie van eiersorteersystemen zeker geen greenwashing. Al bijna drie decennia koopt het bedrijf afgedankte machines terug om ze weer volledig op te knappen. Als ze als nieuw de werkplaats in Barneveld weer verlaten, kunnen ze makkelijk nog tien jaar mee. Interessant voor kippenboeren met een kleinere portemonnee of voor starters in de business, maar ook voor grote spelers die door de inruilwaarde de aanschafkosten van een nieuwe oplossing drukken. ‘Soms zie je pas wat er allemaal moet worden vervangen als alles goed is schoongemaakt en onze monteurs onder de machine kruipen.’
– ‘Onze verkoopdirecteur destijds zag in dat zo’n duurzame aanpak ook financieel loont.’
– ‘We documenteren alles goed, zodat we voor zo’n 95 procent weten wat we binnenkrijgen.’
– ‘Juist jongere monteurs zijn over het algemeen wat beter onderlegd in elektronica en software.’
– ‘Teruggenomen systemen kunnen nog heel rendabel draaien in markten waar net wat minder hoge eisen aan de techniek worden gesteld.’
‘Als ze hier volledig getest de deur uit gaan, kun je ze als nieuwe machines beschouwen’
Het is steenkoud in de opslaghal van Moba SMS (Second-hand Moba Systems) in Barneveld. Verstopt onder lagen plastic en stevig ingepakt in houten kratten staan hier de modules van een ouder eiersorteersysteem dat het Gelderse bedrijf heeft teruggekocht van zijn eerste gebruiker. Bij een onderdeel dat wel goed zichtbaar is, laat SMS-manager Herbert van Ginkel zien hoe vuil de systemen typisch terugkomen. Opgehoopt stof in alle hoeken en gaten, roestplekjes, zichtbare slijtage en natuurlijk resten van eierdooiers en -schillen, en zelfs hier en daar een veertje. ‘Voordat we ermee aan de slag gaan, maken we alles eerst grondig schoon in ons spuithok.’
Terug in de aangename warmte van de werkplaats vertelt Van Ginkel dat Moba al ruim 28 jaar oudere, afgedankte eiersorteermachines terugkoopt. ‘Dat is ontstaan vanuit de salesorganisatie. Onze verkoopdirecteur destijds zag in dat zo’n duurzame aanpak ook financieel loont.’ Die refurbishmentbusiness geeft Moba een mooi concurrentievoordeel. ‘Een nieuwe machine is een forse investering. Kleinere familiebedrijven of startende kippenboeren kunnen of willen dat niet zomaar ophoesten. Vooral voor die doelgroep hebben we dus een gerefurbishte oplossing waarvan het prijskaartje beduidend kleiner is.’
Netjes demonteren
Een tweede verkoopargument is dat zo’n afgedankte machine nog heel wat waarde vertegenwoordigt. ‘Voor klanten die een nieuwe Moba-oplossing aanschaffen, is die inruilwaarde natuurlijk heel interessant, want het drukt hun uitgave. Zo behouden we ons marktaandeel’, aldus Van Ginkel. Weliswaar is het tegenwoordig via online platforms iets makkelijker, maar voor zo’n klant blijft het heel lastig om zijn oude systeem direct aan een andere kippenhouder te verkopen. ‘Helemaal als je bedenkt dat het om een gigantische hoeveelheid materiaal gaat; zes of zeven trailers vol is heel normaal. Wij kunnen zo’n partij helemaal ontzorgen. ’
De 1-daagse masterclass vindt opnieuw plaats op woensdag 17 april en donderdag 3 oktober 2024. Aanmelden en informatie.
Vanaf het moment dat de stekker eruit gaat in het veld, neemt Moba SMS de verantwoordelijkheid over. De verkoper of de lokale agent zorgt er samen met de SMS-service-engineers voor dat alles netjes wordt gedemonteerd. ‘Soms hebben we daar maar één nacht voor’, lacht Van Ginkel, die vertelt dat er binnenkort weer acht containers vol bij de SMS-vestiging in Barneveld worden afgeleverd. ‘We documenteren alles goed, zodat we voor zo’n 95 procent weten wat we binnenkrijgen.’
Een generatie terug
Uiteraard zitten ze bij Moba SMS niet op alle tweedehandsmachines te wachten. ‘Het verschilt per type machine, maar gemiddeld komen systemen hier terug als ze acht tot tien jaar oud zijn. Dat is grofweg het moment waarop het interessant kan worden om je systeem te vervangen voor eentje met de nieuwste innovaties of omdat je door schaalvergroting toe bent aan een hogere capaciteit’, aldus Van Ginkel. ‘Die teruggenomen systemen kunnen nog heel rendabel draaien in markten waar net wat minder hoge eisen aan de techniek worden gesteld.’ Want de oplossingen gaan veel langer mee; in het veld staan machines die al 30 tot 35 jaar oud zijn. Het zit hem vooral in de generatie van de machines, verduidelijkt Van Ginkel: ‘De generatie voor de huidige lijn is prima en heel interessant voor de tweedehandsmarkt, twee generaties terug wordt een heel stuk lastiger. De technologie is dan dusdanig verouderd dat je je kunt afvragen of je nog wel met de goede dingen bezig bent. De klant staat centraal; het totaalplaatje moet kloppen.’
Hoe bepaalt Moba de waarde van de eiersorteersystemen die het terugneemt voor refurbishment? ‘We bekijken heel veel foto’s’, antwoordt Van Ginkel. ‘En we raadplegen de rapporten van onze servicemonteurs. Tegenwoordig kunnen we ook inbellen in de systemen om te kijken hoeveel uur ze hebben gedraaid.’ Zo krijgen de Moba-engineers een heel aardig beeld. Samen met de verkoopafdeling bepaalt SMS dan de terugnameprijs. ‘Maar het blijft een schatting. Soms zie je pas als alles goed is schoongemaakt en onze monteurs onder de machine kruipen dat er bijvoorbeeld toch een extra as moet worden vervangen.’
Budget
De omgeving waar de machine heeft gestaan, bepaalt voor een belangrijk deel de toestand. Was het er heet? Of vochtig? Is er netjes onderhoud gepleegd? Van Ginkel heeft goede ervaringen met bijvoorbeeld Scandinavische klanten: ‘Daar komt alles vaak netjes vandaan. Maar onder meer uit Engeland zijn ze meestal wat minder. Dat komt doordat ze daar veel chemicaliën gebruiken tijdens het reinigen, wat het materiaal kan aantasten.’
Afhankelijk van hoeveel Moba voor het teruggenomen systeem betaalt, heeft Van Ginkel een budget waarbinnen hij alle revisies moet inboeken. Het meeste werk, en dus de meeste kosten, zit in de refurbishment van het hart van elke Moba-machine, de zogenaamde Transfer, die de eieren bekijkt, controleert en sorteert. ‘Uit ervaring weten we welke componenten we sowieso moeten vervangen. Denk aan de sensoren, de weegcellen, maar ook veel mechanische geleidingen die door het intensieve gebruik al die jaren simpelweg slijtage vertonen. In die zin doen we niet anders dan het groot onderhoud dat machines in het veld ook af en toe nodig hebben, alleen zetten we een paar stappen extra.’ Uiteraard komt het weleens voor dat Moba SMS onvoorziene zaken moet reviseren. ‘De grootste kostenpost is de basisrevisie die we altijd uitvoeren’, aldus Van Ginkel. ‘Als we onverhoopt nog wat meer moeten vervangen, is daar nog wel budget voor.’
No-nonsense monteurs
De Moba-groep boekte in 2023 een omzet van 214 miljoen euro. SMS neemt daarvan slechts een bescheiden deel voor zijn rekening. ‘Wij zaten op iets minder dan 5 procent’, schat Van Ginkel. ‘Toevallig was afgelopen jaar net wat minder.’ Dat komt doordat er jaarlijks maar een handvol grote gereviseerde systemen de Barneveldse werkplaats verlaat; eentje minder heeft gelijk flinke impact op de jaaromzet. Met een gemiddelde doorlooptijd van zo’n vier maanden kan SMS ook niet heel veel meer systemen refurbishen. ‘Wel hebben we nog zo’n 35 andere projecten afgerond. Geen complete oplossingen, maar aanpassingen en upgrades van bestaande systemen. En soms leveren we een tweedehandsmodule mee met een nieuwe machine.’
‘Soms is het flink puzzelen om een bestelde configuratie compleet de deur uit te krijgen.’
Link magazine februari/maart 2024 Thema: Verdienmodel van de toekomst voor de BV Nederland. Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op bij mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
Het gebouw van Moba SMS staat op een goede kilometer afstand van Moba’s hoofdkantoor in Barneveld. Weliswaar aan dezelfde straat, maar de scheiding is niet toevallig. Van Ginkel: ‘Toen we 28 jaar geleden begonnen, merkten we al snel dat we de SMS-tak compleet apart moesten opzetten. We werken hier immers met vieze delen; die wil je niet mengen met de stroom aan gloednieuwe onderdelen. Verder werden er nog weleens componenten uit die revisiesystemen “geleend”.’
De monteurs die bij SMS werken, zijn net even anders. ‘Iets meer no-nonsense’, omschrijft Van Ginkel. ‘Van hen wordt bovendien meer allround kennis verwacht omdat ze met alle modules in de machine te maken krijgen. Dat vereist best wel wat extra ervaring.’ Toch lopen in de werkplaats niet alleen door de wol geverfde seniors rond. ‘Dat was eerst wel zo, maar nu zijn juist jongere monteurs over het algemeen wat beter onderlegd in elektronica en software. Bovendien zijn de monteurs bij het hele traject betrokken; van demontage en revisie tot opbouw en test. Zo is één monteur nu in Spanje om een gereviseerd systeem te installeren dat hij eerder zelf in België heeft afgebroken. Jonge mensen zijn toch vaak wat happiger op dat soort buitenlandse avonturen.’
Alternatieve oplossing
Heeft Moba SMS last van componenten die obsolete zijn geworden? Volgens Van Ginkel valt dat mee. ‘Moba-eiersorteerders staan goed bekend in de markt en ze gaan, zoals gezegd, lang mee. Maar tijdens het gebruik gaat er vanzelfsprekend weleens iets kapot wat moet worden vervangen. De engineers op ons hoofdkantoor zorgen dan voor vervangende onderdelen, en daar zit soms een alternatieve oplossing tussen omdat zo’n component uit de handel is. Wij varen daarop mee. Als we dan zo’n onderdeel bestellen, is het alternatief vaak al helemaal uitgewerkt.’
Maar zo gaat het helaas niet altijd. ‘Doorgaans betreft het dan systemen die buiten onze actieve support vielen. Dan kijken we hoe we het kunnen oplossen. Bijvoorbeeld door onderdelen uit een andere teruggekomen module te halen, want we hebben behoorlijk wat oude componenten en onderdelen in ons magazijn liggen. Soms is het flink puzzelen om een bestelde configuratie compleet de deur uit te krijgen’, vertelt Van Ginkel naast een machine in opbouw, die uit modules van meerdere bronsystemen bestaat.
Nog tien jaar mee
Als de gereviseerde systemen uiteindelijk het SMS-pand verlaten, krijgen ze een half jaar garantie mee, plus de gebruikelijke klantenondersteuning van Moba. ‘De ervaring leert dat ze zeker nog tien jaar mee kunnen. We hebben zelfs weleens een gerefurbishte machine gehad die na negen jaar terugkwam en die we gewoon opnieuw hebben gereviseerd. Want als ze hier volledig getest de deur uit gaan, kun je ze als nieuwe machines beschouwen.’
