Wat volgens dichter Willem Elsschot geldt voor het huwelijk, blijkt ook op te gaan voor een holistische kijk op de complete waardeketen: tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren in de weg. Vijf bedrijven geven hun visie op integraal ontwerpen aan de hand van vier stellingen die Link Magazine hun voorlegde. Stellingen die bijna net zo lastig blijken als integraal ontwerpen, want de reacties erop zijn vaak indirect.
‘Onder technici zijn goede luisteraars veel moeilijker te vinden’
STELLING 1 DESIGN FOR FUNCTION
Veel engineers komen niet verder dan ‘design for function’.
STELLING 2 HOLISTISCH DENKENDE 2ND EN 3RD TIERS
Ook van 2nd en 3rd tier bedrijven mag je verwachten dat ze op holistische wijze nadenken over de vraag van hun klant.
STELLING 3 DOORVRAGEN SCHAARSE KWALITEIT
Doorvragen bij de klant (en diens klant) om dat brede, holistische inzicht te krijgen, is een schaarse kwaliteit.
STELLING 4 VOORDEEL SOFTWARE-CENTRIC
De trend naar software-centric vergemakkelijkt het holistisch ontwikkelen van een hightech systeem.
MICHIEL DE BRUIN
Michiel de Bruin. Foto: Protonic
MEDEDIRECTEUR PROTONIC
Protonic is een kennisintensief familiebedrijf dat zich bezighoudt met de ontwikkeling en productie van elektronica voor de automatisering van machines, instrumenten en apparaten in tal van markten.
1 DESIGN FOR FUNCTION
‘Engineers hebben van nature een voorkeur voor de technische oplossing. Naast de primaire functie van het product zijn produceerbaarheid en installeerbaarheid echter minstens zo belangrijk. Als een technisch hoogstandje onproduceerbaar blijkt, is immers niemand succesvol. Daarom werken we met een multidisciplinair team en streven we ernaar installateurs, productie en leveranciers vroegtijdig en gedurende het hele project te betrekken.’
2 HOLISTISCH DENKENDE 2ND EN 3RD TIERS
‘Bij leveranciers zit materiaal- en productkennis die vaak erg belangrijk blijkt voor de uiteindelijke oplossing. Bijvoorbeeld om te voorkomen dat wij dingen bedenken die voor onze leverancier niet maakbaar zijn, of dat achteraf blijkt dat het product goedkoper te produceren was geweest als we andere keuzes hadden gemaakt. Omgekeerd geven wij leveranciers inzicht in het belang van bepaalde ontwerpkeuzes. Zo ontstaat een iteratief, agile-achtig proces waarin we gezamenlijk het kritieke pad en risico’s in kaart brengen.’
3 DOORVRAGEN SCHAARSE KWALITEIT
‘Klanten en leveranciers hebben soms het idee dat we te veel op hun stoel gaan zitten. Maar als je van elkaar begrijpt waarom het wenselijk is om naast de functionele requirements zoveel extra informatie uit te wisselen, groeit de bereidheid. Bijvoorbeeld als iedereen ervaart dat de total cost aanzienlijk omlaag kan door ook naar de totale life cycle van een product te kijken. Soms kan de klant tijdens installatie tientallen euro’s besparen door het product iets duurder te maken of iets meer te investeren in de ontwikkeling.’
4 VOORDEEL SOFTWARE-CENTRIC
‘In industriële automatisering beperken functies zich vaak niet tot software, maar zijn actuatoren en sensoren nodig als interface met de omgeving. Voor het toevoegen van nieuwe functionaliteit is meestal ook extra hardware nodig. Doordat de kosten van hardware relatief sterker dalen dan die voor softwareontwikkeling, is het steeds beter te rechtvaardigen om extra functies aan de hardware toe te voegen. Dan ben je later in de software flexibeler om functionaliteit toe te voegen of uit te breiden. Daarnaast biedt tweedraads ethernet goedkopere en snelle interfacemogelijkheden om actuatoren en sensoren met de centrale besturing te koppelen. In zo’n schaalbaar modulair systeem zijn alleen de besturingssoftware en specifieke sensoren en actuatoren nog klantspecifiek.’
ERIC-JAN DEKKER
Eric-Jan Dekker. Foto: Post en Dekker
ALGEMEEN DIRECTEUR
Ingenieursbureau Post en Dekker is al twintig jaar actief als system developer voor de maakindustrie. Door het ontwikkelen en borgen van flexibele, slimme en innovatieve productfamilies helpt het bureau oem’ers nieuwe business te creëren.
1 DESIGN FOR FUNCTION
- ‘Integraal denken is een slag die veel engineers nu maken of zouden moeten gaan maken. Bij oem’ers is de researchcomponent doorgaans nog redelijk functioneel gericht. Wil je echter een succesvolle machine ontwikkelen, dan wordt een holistische blik belangrijk. Bij elk ontwerp bekijken we daarom de life cycle van een module of systeem. Kan het goed verkocht worden, goed orderspecifiek gemaakt worden, is het goed in serie te produceren, is de supply chain erop ingericht? Hoe ziet assemblage eruit, kun je het servicen, supporten en eventueel terugnemen als het gerefurbisht moet worden? Daarin nemen we ook mee of het ontwerp past in het proces van de klant, diens strategie, businessaanpak en ICT-systemen.’
2 HOLISTISCH DENKENDE 2ND EN 3RD TIERS
‘Suppliers moeten meedenken: ik maak dit, wat gebeurt er voor en na mij in de keten? De vraag is wel of partijen er op dezelfde manier in zitten om kennis te delen. Er zijn nog genoeg bedrijven die vasthouden aan build-to-print: ze willen iets hebben en dat graag honderd keer, waarbij suppliers verder geen vragen kunnen stellen. Wil integraal denken succesvol zijn, dan moet je automatisch kennis delen en samenwerken. Ook kun je niet meer per afdeling of bedrijf iets over de schutting gooien, maar moet je echt samen over integrale aspecten praten.’
3 DOORVRAGEN SCHAARSE KWALITEIT
‘Systeemarchitecten en integraal ontwerpers leren tijdens hun opleiding door te vragen waarom klanten iets willen. Wat zijn de echte drivers van de klant én van de klant van de klant? Door via al die perspectieven naar een vraagstuk te kijken, komen ze tot integraal begrip en de specificaties voor die functie. Die kunnen tegenstrijdig zijn en vergen continu afweging. Als je bijvoorbeeld in de toekomst onderdelen van je systeem wilt kunnen upgraden omdat je betere technologie hebt, is het niet zo handig om die onderdelen in modules te stoppen die juist heel kostenefficiënt geproduceerd worden.’
4 VOORDEEL SOFTWARE-CENTRIC
‘Cruciaal voor holistisch ontwikkelen is dat je komt tot een 360-gradenvisie op de gebruiksspecificaties voor een hightech systeem. Dat je met verschillende petten op naar hetzelfde systeem kijkt en vanuit verschillende perspectieven een verhaal hebt over hoe een functie zou moeten functioneren. Hoe je daar vervolgens het beste ontwerp voor maakt, qua hardware en software, vloeit daar uit voort.’
JAN TOURNOIS
Jan Tournois – Pilz
DIRECTEUR PILZ NEDERLAND
Pilz biedt complete veilige automatiseringsoplossingen voor de machine- en installatiebouw, van sensoren en besturing tot actuatoren, aangevuld met bijbehorende softwaretools, diagnose- en visualiseringssystemen en services.
1 DESIGN FOR FUNCTION
‘Engineers willen problemen oplossen en hebben het talent om convergerend te werken. Maar om ontwerpen contextueel correct te krijgen, moet je meer in teamverband kijken en de spanningen tussen behoeften in het project begrijpen. Engineers vinden dat de verkopers al snel iets bij ze over de schutting gooien. Omgekeerd vinden verkopers dat engineers altijd moeilijk doen over details. Hoe beter je als verkoper of manager behoeften van de klant weet te vertalen naar de taak dan wel verantwoordelijkheid van de engineer, hoe makkelijker een engineer ermee omgaat. En hoe beter het resultaat.’
2 HOLISTISCH DENKENDE 2ND EN 3RD TIERS
‘Hoewel alle toeleveranciers oog hebben voor hun toegevoegde waarde voor de klant, denkt slechts een beperkt aantal van hen na over de gevolgen van eigen handelen voor de rest van de keten. Onbewust focussen ze toch weer op hun eigen belang. De managementuitdaging is om rekening te houden met de behoefte van de klant van de klant en te bezien wat er noodzakelijk of gewenst is in de keten. Anders wordt het project alsnog technisch opgelost. Want je kunt van engineers van suppliers niet verwachten dat ze een antenne ontwikkelen voor het belang van de klant van de klant.’
3 DOORVRAGEN SCHAARSE KWALITEIT
‘Als je het heel platslaat, heb je twee typen mensen. Engineers willen een probleem oplossen. Projectmanagers denken meer open en generalistisch. Kunnen en willen luisteren naar de belangen van de klant en begrijpen welke behoefte daarachter ligt, is geen schaarse competentie. In onze werving zijn we echter beperkt tot de populatie van technisch experts, ze moeten immers ook technisch iets kunnen maken. En daar zijn goede luisteraars een stuk moeilijker te vinden. Technisch talent is minder sensitief en/of gericht op sociaal, juridisch, politiek of commercieel gebied.’
4 VOORDEEL SOFTWARE-CENTRIC
‘De eerdere normering en standaardisatie in hardware vindt nu gelukkig ook plaats in software. Applicaties worden opener en gaan steeds meer met elkaar praten. Wel stijgt de bewustwording van cybercriminaliteit. Direct gevolg is dat we alles willen dichttimmeren of hardwarematig zodanig ontwerpen dat het systeem onmogelijk gehackt kan worden. Met name innovatieve bedrijven zijn ontzettend bang dat hun bedrijfsvoering in één keer opengegooid wordt via koppelingen met software van derden. Open systemen zijn mooi en de droom van elke ontwikkelaar. Maar security staat in de weg.’
JACOB VLASMA
VESTIGINGSLEIDER VIRO HENGELO
Jacob Vlasma. Foto: Viro
VIRO treedt als internationaal ingenieursbureau op als ontwikkelingspartner voor de industrie, waarbij de focus ligt op product engineering, machinebouw en industriële projecten.
1 DESIGN FOR FUNCTION
‘Onze engineers focussen bij vraagstukken al lang niet meer uitsluitend op het functionele aspect. Daarvoor zijn producten te complex en vaak is bij klanten een multidisciplinaire totaaloplossing vereist om maximaal toegevoegde waarde te leveren. Als je bij productontwikkeling alleen naar deelsystemen kijkt, vergroot dit bovendien de kans op suboptimale oplossingen omdat dan de synergie ontbreekt.’
2 HOLISTISCH DENKENDE 2ND EN 3RD TIERS
‘Als 2nd tier of 3rd tier geven we kansen voor verbetering van het eindproduct altijd aan bij de klant. Je bent alleen niet altijd in de positie om te overzien of die verandering ook daadwerkelijk is door te voeren. Daarom is het van belang de ketenpartners te betrekken en gezamenlijk te kijken naar de beste totaaloplossing. Van iedereen moet de positie helder zijn, dan kan iedereen toegevoegde waarde leveren aan het eindproduct.’
3 DOORVRAGEN SCHAARSE KWALITEIT
‘Doorvragen bij de klant en diens klant hoort bij onze dienstverlening. Soms blijkt er dan een andere behoefte achter de oorspronkelijke vraag te liggen. Als de klant productontwikkeling bij ons neerlegt, kijken we naar onze eigen competenties en die van de klant. Ook is dan altijd sprake van co-development, zodat het product past bij hun toeleverketen en bij hun eigen productiemethodieken.’
4 VOORDEEL SOFTWARE-CENTRIC
‘In de ontwikkeling van een hightech systeem speelt de systeemarchitect een cruciale rol, meer nog dan een software-engineer. Hij moet een project in de volle breedte overzien en logisch opdelen in deelsystemen om te komen tot een optimale oplossing. En verder onderlinge afhankelijkheden bewaken en interfaces goed definiëren, beheren en bewaken. Dan kom je multidisciplinair samen tot een werkend geheel.’
TIJS TEEPEN
CTO MASÉVON GROUP
Tijs Teepen. Foto: Masévon
Binnen Masévon Group houden vijf bedrijven zich bezig met het ontwikkelen en bouwen van hightech machines voor de hightech machinebouw, semicon & elektronica, mobiliteit, energie en r&d.
1 DESIGN FOR FUNCTION
‘Voor een holistische blik in de keten moet je begrijpen wat er van a tot z moet gebeuren om een functioneel design te vertalen in produceerbaarheid. Zelfs als je zoals in ons bedrijf gezamenlijk een heel deel van de keten vormt, is dat lastig. Daarom stimuleren we engineers om al in het designstadium contact te zoeken met hun collega’s van productie. Dus de functie is slechts de start: je moet doorgaan tot en met de maakbaarheid.’
2 HOLISTISCH DENKENDE 2ND EN 3RD TIERS
‘Maakbedrijven met veel kennis van verspanen of lassen doen vaak voorstellen die alleen op produceerbaarheid gericht zijn. Maar als je klant een bepaalde nauwkeurigheid nodig heeft, ga je niet vragen of de tolerantie wat minder kan. Voor een optimale mix van maximale functie en maximale produceerbaarheid moet je die route naar produceerbaarheid samen met de klant doorlopen en oog hebben voor hoe hij het eindproduct wil gebruiken.’
Lees Link magazine digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl’
3 DOORVRAGEN SCHAARSE KWALITEIT
‘Om je personeel op te leiden voor een nieuw type klant, moet je als directie expliciet uitleggen wat dat betekent voor het werk. Waarom stelt die klant bepaalde – meestal beperkende – eisen? Zo vergt reinheid van producten dat mensen een pak en handschoenen dragen; vreemde stofjes mogen niet op producten kunnen komen. Acceptatie gaat veel sneller als er begrip is, dan gaat het leven. Dat helpt enorm in de kwaliteitsborging van het product dat je voor de klant gaat maken.’
4 VOORDEEL SOFTWARE-CENTRIC
‘Als first of second tier zien we wel de voordelen voor de klanten om via software-upgrades functies te verhogen. Bij bijvoorbeeld je auto (Tesla, red.) of telefoon zie je regelmatig upgrades die performance of functionaliteit verbeteren. Dit is ook zeker in de machinebouw goed mogelijk, echter is dat vooral voor de oem’er zelf. In de software zit ook echt de kern van het systeem of proces. Als system integrator proberen wij daar wel over mee te denken, maar het is primair nog de verantwoordelijkheid van de klant om uiteindelijk een optimaal proces te leveren. Wij werken hard om dat proces wel te begrijpen en zo goed mogelijk te ondersteunen. Wél willen we expliciet de procesverantwoordelijkheid, en dus ook de software-upgrades die daarmee te maken hebben, bij de klant laten.’
