Alle zeilen bijzetten in toeleverketen
Logistieke problemen te over. Medtech-oem’ers als Demcon en Philips en toeleveranciers als Nijdra en tbp moeten alle zeilen bijzetten om hun toeleverketen voldoende gevuld te krijgen. De digitalisering blijkt uitkomst. Grote distributiebedrijven als itsme weten exact waar welke (elektronica)componenten beschikbaar zijn en hebben – tot op zekere hoogte – ook het inzicht in alternatieven. Ook helpt het dat bedrijven uit compleet andere sectoren bijdragen: DAF doneert duizend ruiterwismotoren voor de aandrijving van beademingsapparaten. Nijdra, die een module levert voor een diagnoseplatform van de Amerikaanse oem’er Hologic waarmee in 24 uur 1.150 moleculair diagnostische tests op het SARS-CoV-2-virus gedaan kunnen worden, krijgt ook van alle kanten hulp. DMG MORI bijvoorbeeld heeft een draai-freescombinatie uit de showroom gehaald en direct geleverd. Een andere klant, Philips, waaraan Nijdra toelevert voor röntgenapparaten, stuurt Nijdra’s Italiaanse suppliers-in-lockdown een brief, om voor het bedrijf uit Middenbeemster toch aan de slag te gaan, met het gewenste effect.
KTR: ‘Vrachtkosten stijgen explosief’
Hoewel aandrijfexpert KTR Systems tot nu toe relatief weinig problemen ondervindt, zijn er wel wat zorgen. Vestigingsleider Hans Hagedoorn: ‘Je ziet een explosieve groei in de vrachtkosten vanuit andere werelddelen, die liggen inmiddels vijf tot tien keer hoger. Op dit moment zijn we dankzij de voorraad van ons moederbedrijf in Rheine in staat om nagenoeg aan de vraag uit de markt te voldoen. Maar het wordt spannend wat onze toeleveranciers de komende weken gaan doen. Zeker nu machinebouwers producten in grote batches aankopen om de komende maanden vooruit te kunnen produceren.’ Iets anders is dat sociale werkplaatsen, waar veel van het handwerk gebeurt, en masse de deuren hebben gesloten.
Dichter bij huis sourcen
AAE in Helmond had, vanwege de lockdown in Maleisië waar het bedrijf een vestiging heeft, problemen met de toelevering voor de modulen voor ASML. Maar de Eindhovense systeembouwer heeft dat kunnen oplossen door dichterbij huis te gaan sourcen, al is het tegen een hogere prijs. Ook andere ondernemingen worden geconfronteerd met het uitblijven van toelevering uit Azië en wenden zich tot Europese leveranciers. Zo zien Europese staalleveranciers de vraag fors toenemen, mede omdat in Italië producenten van lange producten (staf-, beton- en draadstaal) hun productie volledig hebben moeten stilleggen. Met als resultaat, lange en onzekere levertijden en stijgende staalprijzen: een warmgewalste ton coil staal kost begin april al gauw 500 US dollar.
Schreeuwend tekort aan bootcapaciteit
Gelukkig is China weer aan het werk gegaan. TE Connectivity meldt eind maart al dat de eigen productiecapaciteit in het Aziatische land alweer op 90 procent zit. Transport is echter een ander, groot logistiek probleem. Wekenlang konden schepen uit Europa hun lading niet kwijt in corona-geplaagd China. En dus kwamen die ook niet meer terug. Met een enorme onbalans tot gevolg: een overaanbod aan westbound bootcapaciteit en een schreeuwend tekort eastbound. Het duurt nog wel een aantal weken voordat de verhouding weer enigszins herstelt zijn, verwacht de Rotterdamse cargadoor MSC. Tegelijk is de kiloprijs van luchtvracht gestegen naar 10 euro, opgelegd door luchtvaartmaatschappijen die blij zijn dat ze met hun vliegtuigen nog een béétje business kunnen maken.
Bedrijven kunnen hun spullen niet afleveren
Eenmaal in de (lucht)haven van bestemming en overgeslagen naar vrachtauto’s zijn de logistieke problemen nog niet achter de rug. Veel (Europese) landsgrenzen laten trucks nog altijd maar mondjesmaat door, hoe dan ook met flinke vertraging. En bij de eindbestemming kan menig componentenleverancier zijn spullen niet kwijt, omdat er niemand van Expeditie bereid is ze aan te nemen, ook al zitten ze bij Productie erom te springen.
Opschalen, die productie
Maar, als een oem’er of modulebouwer erin slaagt de benodigde onderdelen en assemblies in huis te halen, hij heeft er alleen wat aan als hij de machinecapaciteit en menskracht beschikbaar heeft. Philips heeft voor de productie van beademingsapparatuur een aantal vertrouwde contract manufacturers in de arm genomen voor een ramp-up naar een vier keer hogere capaciteit. Tegelijk is er een consortium van toonaangevende industriële technologiebedrijven van onder meer uit Airbus, BAE Systems, Ford en de Formule 1-raceteams aan de slag gegaan met de productie van die apparatuur, net als stofzuigerbedrijf Dyson.
3D-printen biedt hier en daar uitkomst
En lukt het écht niet om materiaal binnen te krijgen dan blijkt de 3D-printer soms nog uitkomst te bieden. Zo maken engineers werktekeningen van mondkapjes en delen die in open source. Verschillende bedrijven uit de Brainport zijn er meteen mee aan de slag gegaan.
Dit katern is door de redactie met de grootste zorg samengesteld. Door de snelheid van de ontwikkelingen is echter niet uit te sluiten dat onderdelen van de berichtgeving inmiddels door de actualiteit zijn ingehaald.
Business as very unusual
De artikelen in dit katern laten zien hoe de industrie, in buitengewoon lastige omstandigheden, werkt om de impact van het coronavirus te minimaliseren. Dit door de arbeidsomstandigheden van de medewerkers zo veilig mogelijk te maken, te zorgen dat de toeleverketens blijven functioneren, te waken dat de cashflow op orde blijft en te werken aan oplossingen: voor het tekort aan beademingsapparatuur en testsystemen en – van het allergrootste belang voor de langere termijn – voor de ziekte zelf. Door te werken aan een vaccin. En ten slotte, door alvast na te denken over de lessen die we kunnen leren uit deze immense crisis.
