Minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat heeft vandaag met Shell en ExxonMobil een akkoord op hoofdlijnen gesloten over de gaswinning uit het Groningenveld. Overeengekomen is dat Shell en ExxonMobil afzien van een claim voor het gas dat na beëindiging van de winning achterblijft in de grond. Verder bieden Shell en ExxonMobil garanties dat NAM altijd kan en blijft betalen voor aardbevingsschade en de versterking van gebouwen. Ook levert NAM een bijdrage van 500 miljoen euro voor de versterking van de economie en leefbaarheid in de regio.
In het akkoord staat dat de verdeling van opbrengsten van het Groningenveld wordt aangepast aan de afdrachtenregeling uit de Mijnbouwwet die ook geldt voor de kleine gasvelden in Nederland. Dit betekent dat voortaan 73 procent van de winst uit het Groningenveld toekomt aan de Staat. Het akkoord is erop gericht om de gaswinning uit het Groningenveld zo snel als mogelijk op een verantwoorde wijze af te bouwen naar nul. Met de afspraken trekt de Staat de regie over de gaswinning geheel naar zich toe, terwijl NAM financieel aansprakelijk blijft voor schade en versterking.
In het akkoord is vastgelegd dat Shell en ExxonMobil erop toezien dat NAM over voldoende financiële middelen beschikt zodat de maatschappij ook bij een steeds lagere winning haar betalingsverplichtingen voor de schadeafhandeling, de versterkingsopgave en de opruimkosten na beëindiging van de gaswinning kan blijven nakomen. Afgesproken is dat NAM over de boekjaren 2018 en 2019 geen dividend uitkeert. Daarna zal NAM alleen dividend uitkeren als zij voldoende financieel robuust is. Bovendien geven Shell en ExxonMobil garanties dat NAM haar verplichtingen te allen tijde kan nakomen. Ook na het einde van de gaswinning zullen Shell en ExxonMobil zekerheden stellen voor kosten van schade en versterking.
NAM krijgt een wettelijke verplichting om tot het einde van de gaswinning jaarlijks een door de minister vastgestelde hoeveelheid gas te produceren. Dit is noodzakelijk om de leveringszekerheid te garanderen. Afgesproken is dat Shell en ExxonMobil ervoor zorgen dat NAM over voldoende financiële middelen beschikt om te kunnen blijven produceren ook als de winning steeds minder wordt. Door de dalende gaswinning en de toegenomen kosten voor schade en versterking is de huidige afdrachtenregeling, waarbij de Staat de afgelopen jaren tot 90 procent van de opbrengst uit het Groningenveld heeft ontvangen, niet langer houdbaar. Daarom is afgesproken dat met terugwerkende kracht per 1 januari 2018 de wettelijke afdracht van 73 procent uit de Mijnbouwwet ook van toepassing is op het Groningenveld.
Naar verwachting blijft er na de beëindiging van de winning ongeveer 450 miljard m3 gas in de grond zitten. Bij de huidige gasprijs vertegenwoordigt dit een waarde van ongeveer 70 miljard euro. In het akkoord is overeengekomen dat zowel NAM, de eigenaar van het Groningengas, als Shell en ExxonMobil geen claim zullen indienen voor het gas dat achterblijft in de bodem.
De afspraken in het akkoord sluiten nauw aan bij de inzet van het kabinet en de regio om de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie volledig publiekrechtelijk te organiseren waarbij de rol van NAM is beperkt tot het betalen van de kosten. Het kabinet en de regio werken daarnaast aan een nieuw toekomstperspectief voor Groningen om de economie en leefbaarheid in de regio te versterken. Tijdens de onderhandelingen over het akkoord is afgesproken dat ook Shell en ExxonMobil hieraan een bijdrage zullen leveren. Dit heeft geresulteerd in een bijdrage van NAM van 500 miljoen euro. Het kabinet is voornemens om minimaal eenzelfde bedrag vrij te maken. Dit betekent dat voor het toekomstperspectief voor Groningen in totaal zeker 1 miljard euro beschikbaar komt.
Omdat minister Wiebes streeft naar maximale transparantie, heeft hij het Akkoord op Hoofdlijnen, geschoond van bedrijfsgevoelige informatie, en de Overeenkomst van Samenwerking uit 1963 vandaag naar de Tweede Kamer gestuurd.
