De Nederlandse stikstofcrisis is voor UMS ‘a blessing in disguise’. Wil de bouwketen goed aan de slag kunnen, dan moet die vanwege de strenge milieueisen hier het grote aantal diesels op de bouwplaats snel vervangen door elektrische aandrijvingen. Juist die ontwikkelt UMS en levert ze als kits. Tegelijkertijd bereidt het bedrijf uit Oss zich zo voor op een schaalvergroting. Want die regels gaan straks ook elders in Europa gelden. Dat buitenland is inmiddels wakker geworden en weet Oss te vinden.
Stikstofcrisis maakt van Nederland uitstekende ‘startmarkt’
Bij aankomst valt meteen het grote aantal auto’s op, zoveel dat ze ook op de grasstroken geparkeerd staan. Eenmaal binnen bij UMS is de intensiteit zowat voelbaar. Hier is het te doen. Hier, in deze onopvallende grijze dozen op een bedrijventerrein in Oss, vindt pionierswerk plaats. Van een soort dat de volle aandacht trekt van de complete bouwketen. Van de grote bouwbedrijven, de oem’ers van kranen, graafmachines, asfaltwalsen en andere werktuigen, de verhuurders en importeurs van dat materieel en ook van kennisinstellingen als universiteiten en hogescholen, en van overheden.
Poolshoogte nemen
Spil in al die activiteit is ceo Lars Kool, van nature al wat chaotisch en nu treffen we hem ook nog ’ns op een dag die – meer dan in doorsnee – het etiket ‘gekkenhuis’ verdient. Het interview vindt dan ook eerst zonder hem plaats, met alleen zijn communicatieman Hans Hoogendoorn. Kool steekt wel op een gegeven moment het verhitte hoofd om de hoek van de deur om zich te verexcuseren: de ene afspraak stond niet in zijn agenda en het bezoek voor de andere was veel te vroeg.
‘Wij bouwen de 0- en 1-series, oem’ers de grote series’
Hoogendoorn neemt alvast de rondleiding voor zijn rekening. Kool komen we dan een paar keer tegen, met klanten in zijn kielzog. Mensen uit de VS, Frankrijk, Duitsland en Nederland, zo wordt duidelijk. De ene groep vertegenwoordigt een groot Nederlands bouwconcern, de andere een Amerikaanse oem’er van grote telescoopkranen. ‘Het bouwbedrijf is hier’, verduidelijkt Hoogendoorn, ‘niet omdat we dat zelf zullen gaan beleveren. Het is de klant van onze klant. Die wil zelf poolshoogte nemen, voordat ze in onze producten investeren.’
Haast geboden
De investering betreft het elektrificeren van kranen, graafmachines en ander bouwmaterieel. Nu zijn dat nog vrijwel allemaal dieselaangedreven machines, maar door de stikstofcrisis in Nederland moet van de Raad van State de uitstoot van stikstof bij bouwwerkzaamheden in 2030 tot nul zijn teruggebracht. Haast is dus geboden en daarom wordt er in ons land relatief veel bouwmaterieel geëlektrificeerd. ‘Ja, Nederland is voor ons een uitstekende startmarkt. Hier kunnen we ons voorbereiden op een schaalvergroting die nodig is om straks heel Europa te gaan beleveren. Want Nederland heeft dan wel zijn stikstofcrisis, de EU heeft het klimaatakkoord van Parijs ondertekend. Overheden van andere Europese landen zullen dus snel volgen met vergelijkbare eisen aan hun bouwsector’, verzekert Hoogendoorn.
Oriënteren
Partijen in de bouwketen – en die in het buitenland – realiseren zich dat terdege en zijn zich aan het prepareren. En dat doen ze onder andere door naar Oss te komen, om zich daar eerst te oriënteren en vervolgens – als het goed is – over te gaan tot het doen van orders. Niet bij UMS zelf, maar bij de oem’ers en de importeurs van werktuigen als Liebherr, Daf, Bobcat, Hyundai en Magni.
Op de werkvloer treffen ze er machines van die merken in uiteenlopende stadia van afbouw en opbouw. In een hoek staan twee stevige, splinternieuwe Hyundai-graafmachines, de motorkap geopend wat zicht geeft op een forse, glanzende dieselmotor. Even verderop twee 26 tons gravers van Liebherr waar een groot deel van de dieselequipment is uitgebouwd. Daarnaast een Daf-truck waar alle ‘diesel’ vanaf is: twee monteurs zijn doende het batterijmanagementsysteem in te bouwen. Want dat is wat er bij UMS in de kern gebeurt: het ombouwen van dieselaangedreven tot elektrisch aangedreven voertuigen.
Geen ombouwer
‘Maar we zijn geen ombouwers’, verzekert Kool, als hij zich uiteindelijk even heeft weten los te maken van zijn bezoekers, nadat hij die heeft laten voorzien van een lunch en een van zijn ervaren medewerkers heeft gevraagd alvast de aftrap van zijn presentatie te verzorgen. ‘Neem die Hyundai-graafmachines. De eerste paar doen wij. Onze engineers analyseren de bestaande constructie, ontwerpen daarvoor een elektrificatiekit, waarna onze monteurs die inbouwen. Dat in nauwe samenspraak met de oem’er. Engineers van Hyundai komen hier ook over de vloer, om zich ervan te verzekeren dat wat wij inbouwen aan hun kwaliteitsstandaarden voldoet. Heel belangrijk, want zonder dat kunnen Hyundai en hun importeurs de geëlektrificeerde uitvoeringen niet verkopen, er geen fabrieksgarantie op geven en er geen service op verlenen.’
Gliders
UMS ontwikkelt en legt in detail de configuratie van de elektrificatiekit vast en de wijze waarop die moet worden ingebouwd. Vervolgens bouwt het bedrijf de 0- en de 1-serie in. Daarna is het aan de oem’ers om de grote series te gaan bouwen. ‘Hyundai is nu bezig in België een plant op te zetten waar zogeheten gliders worden geassembleerd: bouwwerktuigen, compleet met alle hydrauliek, maar zonder aandrijving. Wij gaan daarvoor dan de elektrificatiekits in serie leveren, waarna Hyundai ze zelf inbouwt’, verduidelijkt Kool zijn businessmodel.
‘Zelf wil ik hier toch vooral ontwikkelen aan nieuwe technologie’
Dat model is in zijn hoofd ontstaan in een periode waarin hij voor verschillende elektrificatiebedrijven werkte en daar vooral zag hoe hij het niet wilde doen. ‘Dat waren typische ombouwers. Bedrijven die zo snel en goedkoop mogelijk bestaande machines elektrificeren. Zonder oog voor de klant, service en veiligheid en dus zonder interesse in de lange termijn. De accu’s die deel uitmaken van onze kits, zijn modules die 130 kWh kunnen leveren. Dan wil je geen lekkages, dan wil je dat deze echt waterdicht zijn. Veiligheid is onze belangrijkste kernwaarde. Als elektrificatie leidt tot ongelukken, is het vertrouwen erin snel verdwenen, wat de transitie naar elektrisch weer vertraagt. Gezien de klimaatproblematiek hebben we daar geen tijd voor. Er is dringend behoefte aan strenge veiligheidsrichtlijnen om te voorkomen dat cowboys zonder kennis van zaken de markt op gaan. Dat zeg ik niet om concurrentie tegen te houden. Er is meer dan genoeg werk!’
Geen geheimen
Een tweede belangrijke kernwaarde van UMS, ook met als doel de transitie te versnellen, is openheid. ‘Monteurs van oem’ers komen naar hier om samen met onze mensen de kits in te bouwen en dat goed in de vingers te krijgen. Zo motiveren we ook hen voor die elektrificatie, maken we duidelijk dat de transitie ook hun voldoende werk zal bieden. Wij laten onze klanten en eindgebruikers precies zien hoe we hier te werk gaan. Stellen hen in de gelegenheid ons te auditen en met eigen ogen vast te stellen dat wij aan alle TÜV- en CE-normeringen voldoen. Eenmaal in business beleveren wij ze onze kits compleet met alle specificaties. Nee, het is niet de bedoeling dat ze die zelf gaan namaken, daar tekenen ze contracten voor. Maar verder hebben wij hier geen geheimen.’
Jeugd betrekken
De Hyundai HX260 Electric in actie bij de dijkversterking Gorinchem-Waardenburg. Foto: UMS
Ook studenten van roc’s, hogescholen en universiteiten zijn van harte welkom. Op de werkvloer is het kale onderstel te bewonderen van een testtruck van De Rooy, de Nederlandse truckracer die al jaren furore maakt met hoge eindklasseringen in de Dakar-rally. Het onderstel staat er omdat dit omgetoverd gaat worden tot een elektrische racetruck, die begin volgend jaar zal deelnemen in een nieuwe klasse. Dat ombouwen gebeurt samen met automotive-studenten van de HAN University of Applied Sciences. ‘De jeugd heeft de toekomst. Dus steken wij veel tijd in het betrekken van scholen en het begeleiden van studenten.’
Versterking
Jonge mensen die Kool ook hard nodig zal hebben om zijn ambities waar te maken. Nu worden in Oss alleen de 0- en 1-series ingebouwd. Ruimte voor de grotere series moet er komen in de nieuwbouw die UMS gepland heeft op de Kleefse Waard, het voormalige Akzo-terrein in Arnhem waar inmiddels meer bedrijven zijn neergestreken die duurzame energie als kernbusiness hebben. Voor het productiewerk daar gaat UMS op zoek naar minstens honderd mensen.
En ook het management kan nog wel enige versterking gebruiken, vertrouwt Lars Kool zijn bezoek toe. Alweer op weg terug naar zijn gasten, telefoon in de hand, met een van zijn medewerkers onder de knop: ‘Er staan momenteel diverse vacatures open. Zelf wil ik hier toch vooral ontwikkelen aan nieuwe technologie.’
Kits, packs en bussen
Link magazine editie april 2022 thema OOK HET MKB MOET
‘PARIJS’ HALEN. HOE? Lees Link digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl’
De kits die UMS (Urban Mobility Systems, opgericht in 2016 door Lars Kool) ontwikkelt en bouwt, zijn volledig klant- en voertuigspecifiek. Maar afgezien van de stalen frames waarin ze een plek krijgen, zijn ze opgebouwd uit louter gestandaardiseerde onderdelen van grote automotive suppliers als Bosch, Hella en Bender. De kerntechnologie van UMS zit in de centrale besturingssoftware. Aan de klantkant zijn de partners oem’ers als Hyundai, DAF, Magni, Liebherr en Dynapac (asfaltwalsen). Kennispartners zijn onder andere de Technische Universiteiten van Eindhoven en Delft en de HAN University of Applied Sciences.
Onderdeel van de kits zijn de batterijpacks die UMS in eigen huis opbouwt uit losse cellen. Die competentie wordt ook benut voor het bouwen van lithium-ion-accupacks die ingezet worden voor off-grid stroomvoorziening van bouwplaatsen en evenementen en voor het balanceren van het elektriciteitsnet als de aanwezige elektriciteitsinfrastructuur niet genoeg energie kan leveren.
Voorts profileert UMS zich ook als oem’er van kleinformaat, lichtgewicht bussen voor binnenstedelijk vracht- en personenvervoer onder de merknamen Zolution, Mission en Vision. Ten slotte is het distributeur van (mobiele) snellaadsystemen van Kempower, speciaal bedoeld voor plekken waar een flink aantal laadpunten nodig is, zoals grote bus- en vrachtwagendepots, logistieke centra en bouwplaatsen.
