Om menselijk weefsel geschikt te maken om onder een microscoop te bekijken en te beoordelen dient het een aantal bewerkingsstappen te ondergaan. Tispa Medical heeft een apparaat ontwikkeld voor twee van die stappen: het ontwateren en het toevoegen van paraffine (om de structuur goed zichtbaar te maken en om later dunne plakjes van het weefsel te kunnen snijden). De innovatie van Tispa zit ’m vooral in die eerste stap, duidt managing director Ian Spoelstra van de onderneming uit Weesp.
Tispa 2
Traditioneel wordt er voor het onttrekken van het water uit het weefsel ethanol gebruikt waarna er xyleen wordt toegevoegd om het ethanol weer uit het weefsel te halen. ‘Xyleen is echter kankerverwekkend gebleken voor de laboratoriummedewerkers. Daarom hebben wij, samen met Feyecon Development & Implementation, een systeem ontwikkeld waarin de xyleen is vervangen door CO2. Die CO2 wordt daartoe, bij een druk van 150 bar en een temperatuur van 50 graden Celsius, superkritisch gemaakt, precies tussen gasvorm en vloeibaar in. CO2 in die toestand gemengd met ethanol vormt een zeer sterk water-extraherend middel.’
Link magazine editie februari/maart 2023 | jaargang 25 thema: Volle buffers en toch tekorten. Lees Link digitaal of vraag een exemplaar op: mireille.vanginkel@linkmagazine.nl
De Tispa I, met deze technologie aan boord, is reeds in 2012 op de markt gebracht, maar nog niet bijster succesvol. Een belangrijke reden daarvoor is dat de twee reactorvaten waarin het ontwateren plaatsvindt alleen gelijktijdig gestart kunnen worden. ‘Daarmee zijn we vanaf 2016 aan de slag gegaan. We hebben onder meer de besturing herontworpen. Onze Tispa II, die we nu in de markt zetten, beschikt over twee vaten die onafhankelijk van elkaar kunnen werken. Met als voordeel dat wanneer het proces in het ene vat bezig is het andere procesvat gevuld kan worden met cassettes met weefselmonsters en enige tijd later gestart kan worden. Dit vergroot de verwerkingscapaciteit van laboratoria.’
Voorts is de machine sneller doordat het ethanol/CO2-mengsel op gecontroleerde wijze wordt rondgepompt door het reactorvat. ‘In de traditionele apparaten vergt het ontwateren tot 14 uur. Door het rondpompen is de reactortijd in onze Tispa II om en nabij de vier uur.’
Er staan al twee Tispa II machines bij het Isala in Zwolle. ‘Het Isala steekt enorm zijn nek uit om deze technologie te laten slagen. En wij gaan vier machines leveren aan Laboratorium Pathologie Oost-Nederland(LabPON) die hiermee meer dan duizend weefsel per dag kan verwerken. Dat verlaagt de kosten. Voor de patiënt heeft het als voordeel dat hem sneller kan worden verteld wat er aan de hand is.’
Nog belangrijker is dat de patiënt gerichter kan worden behandeld: ‘Door met CO2 te werken, dat veel milder is voor het weefsel, is de kwaliteit van het DNA erin veel beter dan bij traditionele bewerkingsmethoden. De patholoog kan beter vaststellen wat de precieze DNA-kenmerken zijn die de tumor veroorzaken. Dat maakt het weer mogelijk de patiënt gerichter, met meer gepersonaliseerde medicatie, te behandelen.’
Dat de Tispa II daarom wél echt een succes wordt, is nog geen uitgemaakte zaak. ‘De zorg is een conservatieve wereld. We hebben de support van zowel de pathologen als de gebruikers in de laboratoria nodig. We moeten ze uitdagen om te veranderen’, weet Ian Spoelstra.
