Een deeloplossing voor de arbeidskrapte is gebruikmaken van zogeheten kennismigranten. Die zijn hoog opgeleid buiten de EU en werken in Nederland aan technische en IT-oplossingen voor de vraagstukken van nu en morgen. Het aantrekken van deze mensen lukt relatief goed, maar wet- en regelgeving frustreren soms het behoud van deze waardevolle oplossing. Zo moeten 30-plussers veel meer verdienen als ze een nieuwe baan aannemen. Met als gevolg dat ze vertrekken bij het bedrijf waar ze als 30-minner binnenkwamen.
‘Pas salarischeck aan, zodat kennismigrant niet te snel vertrekt’
Sioux Technologies, dat het hoofdkantoor heeft in Eindhoven, is een hightech solutions provider die altijd zoekt naar hoger opgeleid personeel. ‘De vijver in Nederland is al een tijdje te klein’, vertelt managing director Ron Willems. ‘Daarom werven wij al jarenlang mensen in het buitenland. Het meest ideale is het wanneer zij in hun eigen land voor ons bedrijf kunnen werken, bijvoorbeeld door het opzetten van een back office met een strategische partner. Ze werken dan in hun eigen omgeving, kennen de arbeidsmarkt en mensen en kunnen daar goed werk doen.’ Toch blijft het volgens Willems nodig om in Nederland voor het bedrijf aan de slag te gaan. ‘Dus vragen we mensen uit zowel de EU als daarbuiten om hier voor ons te komen werken. Deze aanpak werpt al jaren zijn vruchten af en is een echte win-winsituatie. Vooral jongeren vinden het een uitstekende stap in hun carrière om ervaring op te doen in het buitenland, zéker als het een westers land is. Omdat wij vestigingen in verschillende landen hebben, kunnen wij mensen de vraag voorleggen waar hun voorkeur naar uitgaat. Vorig jaar hebben we dit nog gedaan bij studenten aan de universiteit in Istanbul, wat leidde tot enthousiaste reacties om in een ander land aan de slag te gaan.’
Om bedrijven in de regio te ondersteunen is onder meer het Brainport Talent Attraction Program opgezet. Foto: Bram Saeys
Harde grens bij 30 jaar
Het aantrekken van kennismigranten – uitsluitend werknemers van búiten de EU – is in Nederland goed geregeld. Wessel de Heus, woordvoerder bij het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), dat ook over arbeidsmigratie gaat: ‘Binnen ons ministerie krijgen we hoofdzakelijk positieve reacties vanuit het bedrijfsleven. Er wordt aangegeven dat de aanvraag eenvoudig is, en dat de bedrijven die aan de salariscriteria voldoen hun aanvraag al snel gehonoreerd zien.’
‘Verhoog gestaffeld de ondergrens van het salaris’
Juist bij de salariscriteria ziet Willems echter een punt in de wetgeving dat wat hem betreft voor verbetering vatbaar is. Dit betreft de scheiding die de overheid maakt tussen mensen die jonger of ouder zijn dan 30 jaar. ‘De laatste groep kent een veel hogere ondergrens voor salaris, en de stap hiertussen is eenmalig en groot. Bedrijven moeten bij nieuwe kennismigranten een salarischeck doen en mogen de kennismigrant pas aannemen wanneer zij daaraan voldoen. Wanneer de kennismigrant bij deze leeftijd bij hetzelfde bedrijf blijft werken, is deze check niet verplicht. Het gevolg is dat sommige kennismigranten direct na hun dertigste bij een bedrijf vertrekken omdat ze bij de overgang naar een nieuwe werkgever meer kunnen verdienen.’ De reden van de regel kan Willems niet goed verklaren. ‘Ik pleit voor het gestaffeld verhogen van de ondergrens van het salaris. Waardoor het hoogste salaris niet rond het dertigste levensjaar valt, maar rond de leeftijd dat je dit – in mijn optiek – ook echt verdient; zo rond 34 à 35 jaar.’ Het ministerie van SZW geeft aan dat er op dit moment geen plannen zijn om de regeling aan te passen.
‘Maak 30-procentregeling geleidelijk’
Ook denkt Willems dat de zogeheten 30-procentregeling in de uitwerking soms roet in het eten gooit wanneer het om behoud van medewerkers gaat. Deze regeling biedt bedrijven de mogelijkheid om aan kennismigranten een bepaalde belastingvrije vergoeding toe te kennen voor de zogenoemde extraterritoriale kosten die ze maken voor hun (tijdelijke) verblijf in Nederland. ‘Deze regeling mag je vijf jaar toepassen’, vertelt Willems. ‘Wanneer die na vijf jaar wegvalt, heeft dit een behoorlijke impact op het nettoloon van deze mensen. Alle reden voor sommigen om te vertrekken; terug naar het eigen land of juist naar een ander Europees land waar nieuwe regelingen gelden. En dat is wat mij betreft niet goed voor de BV Nederland.’ Liever ziet hij ook hier een geleidelijk verloop. ‘Dus eerder afbouwen van het percentage en eventueel wat langer door laten lopen. De kosten voor de overheid zijn dan hetzelfde, terwijl de kennismigrant minder behoefte heeft om na die tijd te vertrekken.’
Ondersteunen bij elke levensfase
Een goede zorg voor kennismigranten is natuurlijk ook in het belang van henzelf, zo benadrukt Willems. ‘We kijken wat dat betreft ook goed naar de levensfase van onze kennismigranten. Vinden zij bijvoorbeeld een partner, dan is dat vaak een beslispunt in hun leven: blijf ik in Nederland of ga ik terug naar mijn vaderland? Besluit de kennismigrant hier te blijven en er komen kinderen, dan is er weer een keuzemoment om te vertrekken of niet. Wanneer kinderen eenmaal naar school gaan wordt de kans op vertrek kleiner. Ook is er veel aandacht voor de partners van kennismigranten, door ook hén te helpen aan een al dan niet tijdelijke baan bij ons eventcentrum Sioux Labs. En natuurlijk ondersteunen wij kennismigranten bij het vinden van huisvesting en het opbouwen van een sociaal leven, zodat zij zich snel thuis voelen in Nederland.’
Op donderdag 24 november 2022 om 15.30 bij Boerderij Mereveld te Utrecht heeft de zaal het voor het zeggen en kiest de awardwinnaars van 2022 na Link Magazine’s ‘Wie zijn jouw échte partners?’- talkshow. Meldt u aan voor 14 november.
Brainport op de kaart zetten
Nicole Zwetsloot is projectmanager International Talent bij ontwikkelingsmaatschappij Brainport Development. Ze richt zich er onder andere op de economische strategie van de regio Eindhoven, die met een dalende werkloosheid, een continuerende economische groei en een sterk stijgend aantal vacatures alle zeilen moet bijzetten om de economische motor draaiend te houden. ‘Talent is de brandstof en omdat hiervan in Nederland onvoldoende aanwezig is, willen we ook internationale kenniswerkers aantrekken. Brainport Development ondersteunt daarbij vooral het mkb in de hightech- en maakindustrie. ‘Voor deze bedrijven is het veel lastiger om kennismigranten te vinden en te helpen om in Nederland te settelen’, weet Zwetsloot. ‘Zij hebben daar simpelweg de tijd en de capaciteit niet voor. Dus ondersteunen wij de bedrijven, door daarbij de aantrekkingskracht van Brainport Eindhoven in te zetten.’ Om bedrijven in de regio te ondersteunen is onder meer het Brainport Talent Attraction Program voor bedrijven opgezet, waarmee Brainport Development zich richt op het aantrekken van internationale techneuten en IT’ers. Ook versterkt het programma het mkb, zodat bedrijven zelf beter hun kennismigranten kunnen vinden en behouden.
Andere bottleneck: huisvesting
Zwetsloot wijst tot slot op de grootste bottleneck bij het aantrekken van kennismigranten: de huisvesting. ‘Er is een enorm woningentekort, zeker in de regio Eindhoven. Het is goed te zien dat er in de samenwerkingsagenda met het Rijk meer en meer aandacht voor is. Deze agenda van de provincie Noord-Brabant en gemeente Eindhoven is bedoeld om onder andere het Rijk duidelijkheid te bieden over de strategische wensen van de regio. Daardoor kunnen we huidige inwoners en nieuwkomers straks sneller en beter huisvesten. En dat is hard nodig om de groei van deze regio en dus van het aantal werknemers bij te benen.’
Regeling kennismigranten
Een kennismigrant is een hoog opgeleide immigrant. Bijvoorbeeld een (gast)docent, een (wetenschappelijk) onderzoeker of een arts-in-opleiding. Een niet-Europese kennismigrant kan onder voorwaarden naar Nederland komen om te werken. De werkgever moet een erkend referent zijn bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), die de aanvraag om een kennismigrant naar Nederland te halen dan sneller behandelt. De ondergrens van het salaris dat kennismigranten verdienen ligt vast en staat op de site van de IND.TREAMER
