De capaciteit op het hoogspanningsnet zit aan de grens. Soms al zodanig, dat er geen ruimte is voor nieuwe aansluitingen. Hoe dan toch uit te breiden, mocht een maakbedrijf of machinebouwer daar behoefte aan hebben? Bij VSE Industrial Automation in Schoonhoven beseffen ze dat de klant niet graag wacht. Dus maakt het bedrijf steeds vaker gebruik van supercapacitors(supercaps), die energie kort kunnen opslaan en snel weer vrijgeven. Zo worden piekbelastingen op het net voorkomen, waardoor een zwaardere – en dure – aansluiting niet nodig is.
De elektrificatie verloopt rap, ziet ook Radboud van Dusseldorp. Er is sprake van een stroomversnelling, gezien de vaart waarmee de ontwikkelingen elkaar opvolgen. Deze ontwikkelingen zijn nodig, voor de transitie naar een schonere wereld. ‘Toch zorgt de toename ook voor nieuwe uitdagingen’, zegt de commercieel manager van VSE Industrial Automation. ‘En dan heb ik het meer specifiek over het elektriciteitsnet. Dat raakt overvol; ruimte voor nieuwe of grotere aansluitingen is er nauwelijks. Kijk bijvoorbeeld naar het Brabantse en Limburgse hoogspanningsnet. Het is voor bedrijven steeds moeilijker om een aansluiting te krijgen.’
Behoefte aan een alternatief
Het Nederlandse elektriciteitsnet wordt weliswaar uitgebreid. Maar dat kost tijd, die bedrijven lang niet altijd hebben. Dus wat te doen, als ze voor hun productie meer energie nodig hebben? Bij VSE kennen ze die klantbehoefte maar al te goed. Het bedrijf is gespecialiseerd in industriële automatisering en motion control. En zorgt daarmee volgens Van Dusseldorp voor ‘robuuste oplossingen, die 24/7 werken’. ‘We focussen op besturingstechnologie, engineeren voor soft- en hardware. En doen dat voor een brede klantenkring, in onder meer de infrawereld, maakindustrie en machinebouw.’
‘Hoe zorgt een zo laag mogelijke aansluitwaarde voor zoveel mogelijk rendement?’
Mócht een bedrijf in een van die sectoren al een aansluiting krijgen, dan is volgens Van Dusseldorp ook het financiële aspect uitdagend. ‘Een nieuwe, zwaardere aansluiting brengt flinke kosten met zich mee. Denk alleen al aan het graafwerk, gevolgd door het aansluiten van een zwaardere kabel.’ Ook nemen de variabele kosten toe – en dat met de tarieven van nu. Kortom, dat moet anders, vinden ze bij VSE. Slimmer vooral, door te kijken naar wat mogelijk is met de huidige aansluitwaarde. ‘Hoe kan een klant zo effectief mogelijk omgaan met de eigen energie? Of anders gezegd, hoe zorgt een zo laag mogelijke aansluitwaarde voor zoveel mogelijk rendement?’
Werken aan peak shaving
Het is om precies die reden dat VSE voor klanten steeds vaker gebruikmaakt van supercapacitors, kortweg supercaps. Energie wordt erin opgeslagen en vrijgegeven, net als in een batterij. Echter, supercaps kunnen veel sneller op- en ontladen, waardoor de componentenas komen in situaties waar sprake is van piekbelastingen. Is er even extra energie nodig? Dan voorzien supercaps in die behoefte, waarna een bedrijf weer voldoende heeft aan de eigen netaansluiting. Bovendien wordt de energiebehoefte veel constanter gehouden, zonder stevige pieken en dalen. Daardoor kan een bedrijf werken aan peak shaving, aangezien netbeheerders hun klanten afrekenen op de hoogste piek in het eigen verbruik.
Inmiddels heeft bijvoorbeeld Torsit Hijsinstallaties de supercaps van VSE toegepast. Torsit levert vanuit Harderwijk onder meer magazijnkranen, waarvan er twee zijn voorzien van elk acht supercap-modules. Die zijn bedoeld voor de kortstondige opslag van remenergie, die vervolgens wordt ingezet om de kranen te laten rijden. Van Dusseldorp: ‘De kranen vragen veel vermogen, maar werken met een motor van 18 kW alsnog op een aansluiting van 16 ampère. Zonder de supercaps was dat twee keer zo hoog geweest. En overigens, zijn de supercaps volledig opgeladen, dan kunnen ze hun energie ook terugleveren aan het net.’
Pieken en dalen uitsluiten
VSE is gecertificeerd motionspecialist voor Siemens. Dus gebruikt het bedrijf meer specifiek de UltraCaps uit het Smart Power Management-systeem van Siemens, zo benadrukt Van Dusseldorp. ‘Supercaps bestaan al langer, het gebruik ervan is niet nieuw. Maar binnen dit systeem maken ze deel uit van een totaaloplossing, dat naast de caps onder meer een regelsysteem, omvormers en applicatiesoftware omvat.’ Daarbij moeten support, rekentools en analyse bijdragen aan een stabiel netwerk. ‘Bedrijven willen de impact van pieken en dalen in hun stroomvoorziening uitsluiten. Zeker als het gaat om productie tot op de kleinste afmetingen nauwkeurig. Deze oplossing van Siemens ondersteunt ze daarbij.’
Uiteindelijk draagt een systeem als Smart Power Management bij aan de steeds strengere duurzaamheidseisen voor bedrijven, zegt Van Dusseldorp. De CO2-uitstoot moet omlaag, de noodzaak is groter dan ooit. Logisch dus, aldus de commercieel manager, dat machinebouwers en maakbedrijven zich voor meer efficiency steeds vaker wenden tot bijvoorbeeld servotechniek. ‘Wat vroeger vooral mechanisch was, maakt nu steeds meer plaats voor flexibele, elektrisch regelbare toepassingen. Aan ons als VSE de taak om daarop in te spelen, met Smart Power Management als een van de oplossingen. Het systeem heeft een modulaire opzet, en is relatief eenvoudig uit te breiden. Daardoor helpen we bedrijven niet alleen nu, maar ook voor straks.’
Op naar minder ampère
‘Effectief omgaan met beschikbare energie’, zo luidde de titel van het seminar dat VSE Industrial Automation en Siemens onlangs samen gaven tijdens de Vakbeurs Energie in Den Bosch. Ze gingen in op de onderliggende technologie en besparingsmogelijkheden bij bijvoorbeeld een brug of een magazijnkraan. Immers, VSE begeeft zich naast de industrie ook in de bouw- en de infrawereld. ‘En deze toepassingen hebben meer gemeen dan je zou denken’, aldus Radboud van Dusseldorp.
‘Veel bruggen zijn inmiddels tientallen jaren oud. Ze zijn gebouwd in een tijd waarin de verkeersdruk veel lager lag dan nu, ook waren auto’s destijds minder zwaar. Vergelijk een 2CV maar met een elektrische auto, die is voorzien van een stevig batterijpakket. Vandaar dat bruggen bij een renovatie worden verzwaard, wat uiteraard vraagt om geschikte technologie voor het openen en sluiten. Ook daar komen supercapacitors van pas. Zo hebben we laatst een berekening gemaakt, waarbij we voor de aansluiting voor een brug konden uitgaan van 80 in plaats van 120 ampère.’