Plaatbewerker ITEQ in Amersfoort is uitgegroeid tot een contract manufacturer voor de machine- en apparatenbouw en telt nu drie onderdelen: ITEQ
ITEQ zet vol in op automatisering, ook in de productielogistiek. Zo staat er in Amersfoort – naast een automatisch magazijn voor plaatmateriaal – een verticaal carrouselsysteem (magazijn volgens paternoster-principe, volledig gekoppeld en aangestuurd met ERP) voor productiebenodigdheden. In Nijkerk willen Theo Tolboom (links) en Tim Kollen volgend jaar nog een stap verder gaan.
Industries, ITEQ Engineering en ITEQ Vietnam. Samen groeien ze gestaag, reden om volgend jaar naar nieuwe, grotere vestigingen te verhuizen. In Nederland wil ITEQ de groei echter vooral opvangen door de productie ‘zelfsturend’ te maken, gebruikmakend van smart technologie. ‘Het besturingssysteem moet zorgen dat de spullen bij de mensen komen. Echter, als je een nieuwe, moderne machine koopt, zie je vaak dat de besturing achterhaald is: machinebouwers ontwerpen een machine als een stuk ijzer met functionaliteit.’
‘De machines zijn goed, het zijn allemaal Mercedessen, maar er zit geen Tesla tussen’
Met zijn drie onderdelen bewerkt ITEQ uiteenlopende markten, van halfgeleiderindustrie en algemene machinebouw tot food, railway en alternatieve energie. ITEQ Industries produceert fijnmechanische plaatwerkproducten en constructies in kleine en grotere series, uit staal, rvs, aluminium en andere non-ferromaterialen. ITEQ Engineering verzorgt design, ontwikkeling, re-engineering, prototyping en productiegereed maken van onderdelen en samenstellingen. ITEQ Vietnam tot slot doet productie en assemblage van monodelen en lassamenstellingen, met name de grote series waar relatief veel handwerk bij komt kijken. ‘Vietnam’ leverde aanvankelijk alleen aan ‘Nederland’, om het vak te leren, maar bedient inmiddels – volgens ISO 9001 – merendeels eigen klanten, in Azië, Europa én Amerika. Dit tekent het succes van de groep, die gestaag groeit en daarom met beide vestigingen volgend jaar gaat verhuizen: ‘Amersfoort’ naar een nieuw pand in het nabije Nijkerk, met ruimte om te verdubbelen in vloeroppervlak, en ITEQ Vietnam naar een nieuw onderkomen in Ho Chi Minh Stad. Samen gaan ze richting de honderd medewerkers, maar in ons land wil ITEQ de groei vooral opvangen met nog verdergaande automatisering.
‘De laatste jaren hebben we minder geïnvesteerd in het machinepark – we zitten hier ook vol in Amersfoort, kunnen hier geen kant meer op; daarom gaan we verhuizen –, maar des te meer in smart industry, het koppelen van bestanden en machines met ERP, CAD en logistiek’, vertelt directeur Theo Tolboom. ‘We zijn nu bijvoorbeeld in gesprek met MCB (metaalgroothandel, red.) over een elektronische koppeling waarmee zij in ons magazijn kunnen kijken. We moeten vooral efficiencywinst halen uit slimmer werken. Op de nieuwe locatie kunnen we bijvoorbeeld de logistiek helemaal goed inrichten.’ ITEQ heeft nu al een volautomatisch magazijn, maar in Nijkerk gaat het nog weer een stap verder, vult mededirecteur Tim Kollen aan. ‘Tegenwoordig is het de vraag of je in een machine of in software moet investeren. We gaan nog wel een machine aanschaffen die ons moet helpen om nog flexibeler te worden, maar het belangrijkste is dat de sturing van de productie gaat via automatische processen. Onze medewerkers moeten nu nog op schermen kijken om te weten wat ze moeten doen. Het moet zo worden dat het werk naar hen toe komt, het besturingssysteem moet zorgen dat de spullen bij de mensen komen.’
Logistiek complexer
Niet dat ITEQ nog niks aan automatisering deed, benadrukt Tolboom. ‘We zijn er al jaren mee bezig, maar zetten nu de puntjes op de i om nog beter, nog flexibeler en nog sneller te werken. Met de doorlooptijd van geassembleerde producten zijn we al teruggegaan van ruim 30 naar 13,8 kalenderdagen; dat gaat richting de tien dagen.’ Kollen: ‘De omsteltijden op machines zijn met drie kwart teruggedrongen. Moesten we vroeger honderd stuks maken om een goede stuksprijs te genereren, nu is de prijs vaak ondergeschikt aan de logistieke wensen van de klant.’ Want de logistiek wordt steeds complexer, schetst Tolboom. ‘Sommige klanten roepen elke dag af.’
Groeiend ITEQ gaat voor de zelfsturende organisatie
ITEQ maakt nu een blauwdruk voor de nieuwe vestiging, meldt Kollen. ‘We onderzoeken alles wat we kunnen automatiseren en aan elkaar koppelen. Vaak zie je dat partijen (machine- en softwareleveranciers, red.) naar elkaar wijzen. We hebben een nieuwe medewerker aangesteld om uit te zoeken wie goed bij elkaar passen. Als je een nieuwe, moderne machine koopt, zie je vaak dat de besturing achterhaald is.’ Tolboom: ‘Al die machinebouwers ontwerpen een machine als een stuk ijzer met functionaliteit. Daar moet dan nog een besturing op en daarvoor gaan ze uit van hun bestaande kennis. Dan krijg je dus een hagelnieuwe kantbank met Windows 7-besturing. Het is als met de Tesla in de oude autowereld. Tesla neemt de computer als uitgangspunt en bouwt er een auto omheen. BMW, Mercedes en Audi bouwen een auto als een mooi stuk ijzer en daar moet nog een computer in.’ Tolboom: ‘Voor ons is tegenwoordig het belangrijkst op welke database bijvoorbeeld magazijnbouwers hun systemen hebben draaien. SQL is makkelijk te koppelen met ERP en de bewerkingsmachines die aan het magazijn hangen. Maar als die bouwers hun magazijn als een stuk ijzer hebben gebouwd en daar automatisering aan hebben geknoopt, dan vraagt dat om problemen.’ Kollen tot slot: ‘De machines zijn goed, het zijn allemaal Mercedessen, er zit echter geen Tesla tussen. Een Tesla is er in onze wereld nog niet, jammer genoeg. Maar de opdracht (om een nieuwe machine te leveren, red.) gaat naar de machinebouwer met de modernste database.’
Theo Kollen, Mede eigenaar Iteq
Totaaloplossingen
ITEQ heeft de weg omhoog acht jaar geleden al ingezet, zegt directeur Tim Kollen. ‘Toen zijn we begonnen totaaloplossingen aan te bieden, van ontwerp tot in de doos.’ Met succes. ‘Ik ben superpositief over de toekomst. Andere plaatwerkbedrijven kopiëren ons concept wel. De kunst is nu voorop te blijven lopen.’ ITEQ doet dat door te blijven investeren in verbreding van de dienstverlening. De automatisering van de logistiek is een voorbeeld. Maar ook de komst van een fiberlaser. Die is niet alleen bedoeld ter capaciteitsvergroting, maar ook om klanten nieuwe diensten te kunnen aanbieden, zoals het snijden van materialen als koper en messing. Andere voorbeelden zijn de recent behaalde lascertificeringen waarmee markten zoals de railway beter kunnen worden bediend, de aanschaf van een 3D-printer voor prototyping, over enkele jaren gevolgd door productieprinters, en de industrieel ontwerper die is aangenomen. Kollen: ‘Onze engineers dachten te veel in rechthoeken, simpele dozen met de techniek erin. Maar er zijn ook klanten die een mooi product willen, want eindklanten willen soms wel meer betalen voor een mooi design.’ Bij de inzet op totaaloplossingen blijft ITEQ de balans bewaren tussen relatief eenvoudig jobberwerk en assemblage, vult mededirecteur Theo Tolboom aan. ‘Anders worden de complexe samenstellingen die we overdag maken te duur. We moeten wel ’s nachts onze machines met dat jobberwerk kunnen vullen.’ Geautomatiseerd.
