De talkshow begint wat later. Het vollopen van de zaal voltrekt met dezelfde traagheid als in een tot de laatste stoel bezet vliegtuig, zo constateert Arjan van Weele. De talkshow voorafgaande aan de uitreiking van de DISCA’16-awards vindt plaats in een wederom bomvolle Boerderij Mereveld in Utrecht. En het publiek wordt op z’n wenken bediend. Van Weele en zijn collega-talkshowhost Maarten Steinbuch ontlokken vier industriële ondernemers boeiende verhalen, over hoe zij omgaan met snelheid en versnelling. Want ‘Accelerate!’ is het thema van de middag, die Link Magazine in samenwerking met ING en ISAH heeft georganiseerd.
Vier ondernemers nemen stelling aan tafel in de talkshow Accelerate!
Gerard Schouten is ceo van Dutch Water Technologies, een Friese onderneming die, aldus Van Weele, ‘geld verdient mét water’. Het bedrijf beschikt over een eigen incubator, Westt. Van daaruit zijn diverse scale-up-bedrijven ontstaan rond concrete innovaties. In reactie op de eerste van een serie stellingen – ‘Zonder millennials (de generatie geboren tussen 1981 en 2000, red.) redt een onderneming het niet meer’ – geeft Schouten aan dat voor het oorspronkelijke idee die jonge generatie zeker hard nodig is. ‘Maar de babyboomers en de andere generaties met veel meer ervaring zijn wel essentieel voor het als innovatie succesvol in de markt zetten van dat idee.’ Hij doelt onder meer op het succesvolle early warning bio monitoring systeem.
Snel innoveren
Snelheid speelt in dat succes in meerdere opzichten een beslissende factor: een snel systeem dat snel op de markt is gebracht. ‘Als bedrijf wil je niet pas na dagen weten of je proceswater bacterieel vervuild is. Dit monitoringsysteem lanceerden we toen het in staat was de gebruiker reeds na uren te waarschuwen. Tegelijk zijn we blijven innoveren en die uren zijn nu minuten, en binnenkort seconden.
Gerard Schouten, ceo van Dutch Water Technologies: ‘Wij brengen een technologie niet pas op de markt als deze perfect is, want dan kan de concurrent ons voor zijn.’
Wij brengen een technologie dus niet pas op de markt als deze perfect is, want dan kan de concurrent ons voor zijn.’ Succes heeft Schouten ook met een ontziltingssysteem voor de olie & gas-industrie. ‘Die sector pompt’, aldus de ceo, ‘per vat olie twee vaten water op. Dat vervuilde water kunnen wij geschikt maken voor consumptie, wat van grote waarde is in de vaak waterschaarse gebieden waar olie wordt gewonnen. Wij kunnen ons systeem snel op grote schaal in de markt zetten dankzij ketenpartners als NieuweWeme uit Oldenzaal’, noemt hij een andere versnellingsfactor. ‘Met hen kunnen wij ondernemen, kunnen wij steeds snel inspelen op een onvoorziene vraag.’
Nieuw bedienmodel
De tweede gast is Peter Jacobs, chief information officer van ING Nederland. En ook gepromoveerd systeemkundige, die eens de vluchtschema’s van KLM gesimuleerd en geoptimaliseerd heeft, zo introduceert hij zichzelf. ‘Waarom had je niet ook de NS als klant’, vraagt Steinbuch snedig, tot genoegen van de zaal.
ING-cio Peter Jacobs: ‘Ook het persoonlijke face-to-face advies blijven we heel belangrijk vinden.’
Nu bij de bank bevindt Jacobs zich in een disruptieve sector waarin de komende jaren alles op de schop gaat, voor zover dat al niet gebeurd is. ‘We werken toe naar een nieuw bedienmodel. We zijn er inmiddels wel achter dat we niet kunnen volstaan met louter het direct-bankieren via internet, met een bank als niet veel meer dan een computer. Ook het persoonlijke face-to-face advies blijven we heel belangrijk vinden, al zullen we daar niet langer de traditionele grote kantoren voor nodig hebben, want dat advies kunnen we ook gewoon bij de klanten thuis geven.’ Aan tafel in Utrecht wordt Jacobs ook nog gevraagd naar de impact van blockchains op de banken. ‘Een blockchain bevat sterk versleutelde en daardoor onveranderbare en dus betrouwbare informatie. Daarmee zou het betalingsverkeer beheerd en beveiligd of zekerheid geboden kunnen worden over het bestaan van een onderpand, zoals dat nu nog door de banken geleverd wordt.’ Banken zijn die impact allemaal druk aan het analyseren, feit is dat de energie die nodig is voor het op grote schaal versleutelen van informatie in blockchains het huidige aanbod ervan ver overstijgt.
Scheiterkultur
Willem Bulthuis is de derde gast aan tafel, een man ‘met een cv van twaalf kantjes’ waarop te lezen valt dat hij, als oud-Philips-topman, tegenwoordig onder meer business angel, investeerder en start-up-mentor is. Met zijn ervaring binnen zowel grote als kleine ondernemingen komt hij desgevraagd snel tot een analyse waarom NXP nu plots 43 miljard euro waard blijkt slechts tien jaar nadat het door Philips – verliesgevend – verzelfstandigd is. ‘Als divisie binnen het concern moest het zich volop wijden aan de grootste klant, de Philips-tv-tak. Terwijl dat toen al een krimpende business was.
Willem Bulthuis, business angel, investeerder en mentor: ‘Juist gefaalde co-founders kunnen van grote waarde zijn voor jonge ondernemingen, omdat zij eerder gemaakte fouten niet nog een keer zullen maken.’
Eenmaal buiten de deur als NXP kon het veel sneller met innovaties nieuwe markten betreden. Dat dat binnen Philips niet kon, had alles te maken met de sterke neiging van management vast te houden aan de bestaande business waarmee een bedrijf groot is geworden. Omwille van de aandeelhouders, maar ook van de managers met hun bonussen die hopen het succes nog even te kunnen rekken, tot aan hun pensioen.’ Om dergelijke patstellingen te doorbreken, is de naïviteit van de jonge generatie nodig. ‘Ouderen zijn zeker niet minder creatief, maar jongeren hebben de energie en het gebrek aan historisch besef waardoor zij toch ideeën uitproberen. Zo kun je beter worden, want je kunt alleen maar leren als je faalt’, aldus Bulthuis, die tegenwoordig actief is in Duitsland. ‘Die angst voor falen is in Duitsland nog groter dan hier. Maar er is nu wel een Scheiterkultur aan het ontstaan, compleet met faalfeesten waar gefailleerde ondernemers hun coming out kunnen hebben. Ik pleit daarom voor een hr-platform voor gefaalde co-founders. Juist die kunnen van grote waarde zijn voor jonge ondernemingen, omdat zij eerder gemaakte fouten niet nog een keer zullen maken.’
Hobby
Jeroen Slobbe is directeur van TDC (onderdeel van ITMGroup), machinebouwer voor de tabaksindustrie (zie ook pagina 30). Hij heeft ‘succesvolle business ontwikkelen in een declining markt’ als hobby op zijn LinkedIn-pagina staan, introduceert Arjan van Weele deze laatste gast van de middag. Waarop Slobbe topman Calantzopoulos van Philip Morris aanhaalt, die diezelfde dag in een persbericht heeft laten weten dat ‘Philip Morris beseft dat gewone sigaretten schadelijk zijn’. Wat een opmerkelijk standpunt is voor de ceo van een van de grootste tabaksproducenten, die decennialang ruime winstmarges heeft behaald dankzij de rookgewoonte van miljoenen mensen. Slobbe is het er volledig mee eens en is ook al lange tijd bezig met zijn onderneming te anticiperen op die afkalvende markt. ‘Juist in zo’n krimpende markt komen de krachten vrij om iets compleet nieuws te proberen, in de overtuiging dat de techniek wel zal volgen.’ Met als concreet resultaat een machine ‘ontwikkeld zonder specificatie’. ‘Om producten te kunnen maken die zorgen voor nicotine-toediening op andere wijzen dan door tabak te verbranden.’ Een lijn opgebouwd uit losse modules die tot een proces geconfigureerd kunnen worden waar precies dat mee gemaakt kan worden wat de markt op dat moment vraagt, legt hij uit. Tegelijk heeft hij stevig ingezet op ‘sociale innovatie’ om zijn medewerkers vooral de ruimte te geven hun sterktes te ontdekken en in te zetten. Met resultaat. In die ‘declining markt’ groeit TDC jaarlijks met tien tot twintig procent.
