Al ruim vijftig jaar worden in Limburg personenauto’s gebouwd, alles bijeen inmiddels meer dan vijf miljoen stuks. Terwijl de vereisten van de automotive in die halve eeuw ingrijpend zijn veranderd, blijkt Born voor de autobouw nog steeds een goede locatie. Paul van Vuuren en Jan Tulkens, directieleden van VDL Nedcar, geven hun uitleg. En blikken vooruit in een momenteel diffuse toekomst. Een gesprek over het werken aan een nieuw businessmodel in een ‘resetting’ automotive-sector.
Wie over de A2 naar VDL Nedcar rijdt ziet kort voor de afslag Born een hoge groene muur opdoemen. Dichterbij beschouwd blijkt het een enorme distributiehal. En van de vierkante meters opslagruimte maakt ook VDL Nedcar sinds kort dankbaar gebruik. Om een voorraad van onderdelen aan te leggen, goed voor zo’n vijf à zes weken productie van de Mini One en de Mini Countryman, anticiperend op een harde Brexit, mocht die ooit komen. Onderdelen afkomstig van Britse toeleveranciers, gevestigd rond de BMW-vestiging in Oxford. De autoproductieplant in Limburg is speciaal opgesteld voor het leveren van de op enige moment benodigde extra capaciteit voor deze en andere modellen. Aldus schetst Jan Tulkens, als executive vice president verantwoordelijk voor de production final assembly, dé toegevoegde waarde van VDL Nedcar: flexibiliteit.
Split production
Het is precies de reden waarom BMW in 2012 met VDL Groep, die Nedcar even daarvoor had overgenomen, een contract sloot. In eerste instantie alleen voor productie van de Mini One, inmiddels van nog drie ander Mini-modellen en de BMW X1. ‘BMW wil voortdurend modelwijzigingen kunnen doorvoeren en auto zoveel mogelijk personaliseren, naar de wens van de individuele klant. En on-demand, op order van die klant. Ook wil BMW een plant waar het tal van uiteenlopende modellen kan bouwen, voor split production, als de capaciteit van een dedicated plant elders volledig is benut. Deze plant heeft over de jaren heen een grote flexibiliteit getoond.’ Immers, op de lijn zijn sinds 1967 25 verschillende modellen gebouwd, van verschillende merken. Van DAF en Volvo naar Daimler, Mitsubishi en nu BMW. ‘En vaak diverse modellen tegelijk, door elkaar heen. Een groot deel van die flexibiliteit halen wij uit de kwaliteit van de mensen in deze regio: behept met nuchtere, no-nonsense mentaliteit, die er samen de schouders onder zetten.’
Doordachte logistiek
Om die arbeidskracht zo goed mogelijk in te zetten heeft VDL Nedcar een doordacht systeem waardoor medewerkers met specifieke kwaliteiten precies daar aan de lijn staan waar die kwaliteiten op dat moment gevraagd worden. ‘Bijvoorbeeld door het ontbreken van de dragende dakconstructie is de Mini Cabrio een complexere wagen om te bouwen. Als er een aantal van die wagens over de lijn gaan worden ze juist daarvoor op bepaalde plaatsen ingezet. Vlinders noemen we deze specialisten.’
En wat voor arbeidskracht geldt, geldt net zozeer voor componenten en modulen die moeten worden ingebouwd. Niet alleen als er een kans is op een harde Brexit wil de onderneming volledig in control zijn, maar elke dag van de werkweek. ‘Om die reden nemen wij de verantwoordelijkheid over componenten en modulen al bij de leverancier over. Wij verzorgen dus het transport en houden daartoe alle vrachtauto’s online in de gaten. Krijgt er ergens een vrachtauto panne of moet een chauffeur zijn rust nemen, dan zorgen wij dat er snel een kleinere wagen de direct benodigde levering ophaalt.’
En dat kan soms een eind rijden zijn. ‘BMW wil zijn leveranciers zo dicht mogelijk bij zijn eigen, dedicated productieplant hebben zitten. Tegelijk wil onze klant zoveel mogelijk met single source werken. Voor ons betekent dat, dat we veel leveranciers hebben in Oost-Europa die primair de BMW-vestiging in Regensburg beleveren. Of dus in Oxford.’ De trailers komen maximaal twee dagen voordat de lading in de productie nodig is aan in Born. Om gelost te worden precies daar op de lijn waar die de betreffende onderdelen nodig zijn. ‘Just in time én just in sequence’, definieert Tulkens de werkwijze.
Ist én Soll
Behalve flexibel moet het bouwen van auto’s natuurlijk ook tegen de laagst mogelijk kosten. Daarvoor maakt VDL Nedcar dankbaar gebruik van ruim vijftig jaar ervaring, vertelt ceo Paul van Vuuren. ‘BMW wil ons niet alleen maar zijn auto’s laten bouwen, maar ook van ons te leren. Wij benutten hier nog steeds de vaardigheden opgedaan in de tijd dat deze fabriek in handen was van Mitsubishi. We zijn hier vertrouwd met Japanse managementstrategieën als six sigma en kaizen. Met het Ist-model van het voortdurend verbeteren van de huidige situatie. Dat combineren we nu met het Duitse Soll-model, gericht op hoe het moet worden. Op een zeer grondige voorbereiding, met de bedoeling vervolgens foutloos te gaan produceren. Maar omdat dat natuurlijk een utopie is, is het heel handig dat wij hier ook precies weten hoe je de fouten minimaliseert door continu verbeteren.’
61 seconden
Zo kan, behalve aan de eis van flexibiliteit, ook voldaan worden aan die van lage kosten. ‘De laatste vier jaar zijn wij erin geslaagd elk jaar een efficiencyverbetering te realiseren van 3 tot 5 procent. In feite door de productiecapaciteit zo optimaal mogelijk te benutten. We ontwikkelen de kwaliteit naar een first time right van 75 procent of meer, bij een takttijd van 61 seconden. Precies elke 61 tellen komt hier dus een auto van de band af’, schetst Tulkens met nauw verholen trots.
Om die prestatie verder in te kleuren geeft Van Vuuren aan dat tegelijkertijd de complexiteit van de auto’s elk jaar toeneemt: ‘Moderne auto’s bestaan uit vijftien tot twintig procent meer componenten van die van twintig jaar geleden. Maar de componenten zijn ook nog eens veel complexer. Veel van die onderdelen bevatten cpu’s en embedded software die aan het eind van de lijn, afhankelijk van de specificaties van het betreffende model, op de juiste wijze moet worden geprogrammeerd. Een complex traject met een navenante kans op fouten. Alleen al voor het downloaden en goed geprogrammeerd krijgen van een softwaregebaseerde autoradio’, illustreert de ceo, ‘hebben we vijf werkstations van elk 61 seconden procestijd aan de lijn moeten toevoegen.’ Verdere procesverbeterstappen moeten de komende jaren voortvloeien uit het beter benutten van de enorme hoeveelheid big data die de plant produceert.
Vier zorgen
Het moet eraan bijdragen dat VDL Nedcar een momenteel onzekere, maar hoe dan ook veeleisende toekomst met vertrouwen tegemoet kan zien. Onzeker niet alleen door de Brexit en de spelende handelsconflicten tussen de VS, China en Europa, maar ook door de elektrificatie van de auto. ‘De belangrijkste zorg van het oem-management op dit moment’, weet Van Vuuren, ‘is de mondiale productiecapaciteit daar te krijgen waar die op dat moment het meest gevraagd is. Daarna komen de dreigende importtarieven. Dus zijn oem’ers nu terughoudend met investeren in nieuwe plants, totdat duidelijk is in hoeverre capaciteit moet worden gebouwd in het land waar de markt is, om heffingen te vermijden. De derde zorg vormt de Brexit en de vierde de elektrificatie en alles wat daarmee samenhangt.’
Nieuw verdienmodel
Met dat laatste doelt hij op de noodzaak voor oem’ers een nieuw verdienmodel uit te werken en de uitkomst daarvan zal VDL Nedcar zeker raken. ‘Een elektrische auto heeft een veel eenvoudiger aandrijftrein. Wat gebeurt er dan met alle oem-motorenfabrieken? Dat betekent minder werk en dan is de vraag of het nog geaccepteerd zal worden als er productiewerk elders – bijvoorbeeld hier in Born – wordt geoutsourcet.’ Voorts is nog onduidelijk welk elektrisch aandrijfsysteem de overhand krijgt: zijn het de hybride systemen, de batterij gevoede of die uitgerust met een brandstofcel? Daarbovenop maakt de elektrificatie – in casu, de ombouw van een auto naar een ‘rijdende laptop’, zoals Tesla-topman Elon Musk het ooit duidde – de stap naar autonomous driving makkelijker.
‘Dat alles maakt de toetreding van compleet nieuwe spelers mogelijk, als Google, Polestar en Lightyear. Die wellicht geen auto’s, maar kilometers verkopen. Je auto zit dan in een app op je smartphone waarmee je in een oogwenk de auto bestelt die je op dat moment nodig hebt.’ Aldus Van Vuuren die niet direct bevreesd is voor het ineenstorten van de vraag als de deelauto aan populariteit wint. ‘De wereldbevolking zal de komende jaren blijven groeien. Een bevolking die ook steeds welvarender wordt met een verder stijgende mobiliteitsbehoefte. Ooit zal de vraag naar auto’s wel structureel afvlakken, maar niet de komende paar decennia.’
Groeipijnen
Met de huidige onzekerheid in de automotive-sector is een voorlopig einde is gekomen aan een periode van sterke groei, ook in Born. Het afgelopen jaar was het vierde jaar in de Nedcar-geschiedenis waarin er meer dan 200.000 auto’s zijn geproduceerd. In de tweede helft van 2014, het jaar van de start van de productie voor BMW waren dat er ‘slechts’ 30.000. Voorwaar, een zeer snelle ramp-up die alleen mogelijk was door het aantal personeelsleden navenant te laten stijgen: van 1450 in 2014 naar 7200 vorig jaar. Inmiddels is dat aantal met ruim duizend mensen ingekropen nadat BMW afgelopen najaar productiebeperkingen aankondigde. Op die teruggang was in Born geanticipeerd met het opbouwen van een flexibele schil van personeel. Het verzachten van de groeipijnen die nog gevoeld worden, vraagt veel meer energie van Paul van Vuuren.
Aandacht voor HR
‘Zo’n snelle groei, met zoveel nieuwe mensen in zo’n korte tijd, uit Nederland maar ook uit Duitsland, België, Polen, zelfs Syrië … – er lopen hier 67 nationaliteiten rond – zorgt voor de nodige communicatiestoringen en spanningen op de werkvloer. Tegelijk moest deze organisatie veel commerciëler worden, eraan wennen dat het niet langer een goed ingebedde dochteronderneming is die de moeder om extra budget kan vragen als het tekort komt, maar een vehicle contract manufacturer, die zijn klant zo optimaal mogelijk moet bedienen tegen de laagst mogelijk kosten’, zo schetst Van Vuuren waarom hij momenteel veel aandacht geeft aan HR-zaken. Als een nieuw beoordelingssysteem, het vastleggen van duidelijke overlegstructuren, het op poten zetten van leiderschapsprogramma’s, talentmanagementtrajecten, het beleggen van ronde tafels, et cetera. ‘Heel belangrijk, want ‘culture eats strategy for breakfast’’, citeert hij de Amerikaanse consultant Peter Drucker, wiens quote beroemd is gemaakt door Mark Fields, voormalig ceo van Ford.
Tweede oem’er
Evenwel, helemaal alleen hoeft VDL Nedcar de turbulentie in de mondiale automotive niet te weerstaan. Het bedrijf maakt immers deel uit van de zo geschakeerde VDL Groep. Jan Tulkens: ‘Met aan boord bedrijven als VDL Steelweld, VDL Enabling Transport Solutions en natuurlijk VDL Bus & Coach hebben we heel veel kennis in huis van het bouwen van voertuigen, ook elektrische. Niet voor niets schuiven wij al drie jaar voor de productiestart van een model aan bij de ontwerpers van BMW.’
Het huidige contract met BMW loopt in 2023 af. Paul van Vuuren en Jan Tulkens hebben er alle vertrouwen in dat de samenwerking met BMW verlengd wordt. Desalniettemin lopen er contacten met andere potentiële opdrachtgevers, onder andere in China. ‘Het zou mooi zijn als we straks een tweede en een derde oem’er kunnen bedienen. Niet per se met de bouw van een volledige auto. Het diversifiëren, bijvoorbeeld door het bouwen van een complete module aan te bieden, ook daar zijn we mee bezig. We hebben onze onafhankelijkheid en daarmee onze toekomst zeker te stellen.’
