De oem’er wil zijn ontwikkelaars laten focussen op z’n kerncompetenties. De leverancier wil meer waarde toevoegen in de voedselketen die productinnovatie heet. Het gemeenschappelijk belang van het uitbesteden van ontwikkeling lijkt evident. Het implementeren ervan is echter weerbarstig. En vooral omdat het zo veel ingewikkelder is dan de vorige golven van uitbesteding, te weten onderdelen-, module- en machineproductie. Maar als we deze vorm van uitbesteden goed onder de knie hebben, biedt dit kansen voor de leveranciers, tot ver over de grens. En voor de lokale oem’ers betekent het leveranciers met een solide basis, zowel technisch als financieel.
Deze vorm van uitbesteden vergt vergaande samenwerking tussen oem’er en leverancier. Het meest uitdagend is dit wellicht voor de inkoper en de financieel manager van de oem’er. Zij moeten inzicht verwerven in de product lifecycle: wat zijn de risico’s en beloningen voor een leverancier, mede afhankelijk van de fase in de levenscyclus van het product (conceptontwikkeling, ontwerp, verificatie, volumeproductie)? Dit inzicht moet leiden tot het vormgeven van het businessmodel. Globaal onderscheiden we twee vormen.
- Het ‘original module manufacturer’–model, waarbij de leverancier (omm’er) zich feitelijk gedraagt als een oem’er voor die module. De gebruikelijke oem-businessmodellen zijn daarbij van toepassing: de leverancier investeert in de ontwikkeling en krijgt de beloning in de vorm van typisch hoge oem-winstpercentages als het een succes wordt. Intellectual property (ip) is voor de leverancier.
- Het ‘build to specifications’-model, waarbij de oem’er investeert en een samenwerking met de leverancier verwacht op basis van open kostcalculaties. Wel zal de oem’er van de leverancier verwachten dat hij garantie geeft op het ontwerp, dat er gedurende de levenscyclus een daling in de kostprijs gerealiseerd wordt en dat productie gegarandeerd blijft als er onderdelen in de module onbeschikbaar worden. Ip is voor de oem’er.
Oem’ers en leveranciers in de Nederlandse hightech machine-industrie zijn nu aan het experimenteren met en het verfijnen van de (risk-reward) businessmodellen voor deze vormen van samenwerking. Daarbij zoekt de oem’er maximale controle over zijn product lifecycle (inclusief kostprijs) en de leverancier zoekt naar extra toegevoegde waarde. Vanzelfsprekend kan dit een spanningsveld opleveren, waarin beide partijen hun weg moeten vinden en prioriteiten moeten stellen.
De samenwerking met buitenlandse oem’ers als Intel, het Zweedse Elekta en het Duitse Apostore laat zien dat we aan het begin staan van deze nieuwe golf van uitbesteden. Zij willen de ontwikkelcapaciteit en het lifecycle management van Nederlandse leveranciers van hightech modules benutten. Mijn stelling: businessmodelinnovatie in de uitbesteding van ontwikkeling en lifecycle management geeft Nederlandse hightech leveranciers een mooie toekomst. En dat is goed nieuws voor iedereen, ook voor lokale oem’ers.
Interim-manager program management en business modelling, NTS-Group
