Het maatschappelijk draagvlak voor ondernemerschap groeit. En dat is volgens Lamber Zwiers, directeur VNO-NCW Noord maar goed ook. ‘Want willen we in Noord-Noorderland talent behouden voor onze bedrijven, dan hebben we ondernemerschap nodig.’ Zijn pleidooi, vorige week tijdens de Industrietop Noord-Nederland bij Philips in Drachten, sluit naadloos aan bij de ambities van de samenwerkende high tech bedrijven van Innovatiecluster Drachten (ICD). De regio als innovatief, technologisch en kennisintensief op de kaart te zetten.
Het creëren van een aantrekkelijk klimaat waar met plezier gewerkt, gewoond en gestudeerd kan worden is meer dan voorheen belangrijk voor onze regio. Daar zijn de ruim 40 vertegenwoordigers van de Noordelijke industrie het over eens. ‘Maar als we elkaar niet kennen gaat het niet lukken’, concludeert initiatiefnemer en gastheer van de industrietop Klaas Jan Hutten van ING. ‘Het is onze rol om bedrijven te verbinden en ik proef hier de ambitie en de wil om samen iets neer te zetten.’ Hutten constateert in Noord-Nederland allerlei verbanden en samenwerkingsvormen. ‘Maar niemand weet elkaar te vinden.’
Industriële koplopers
Daar is de industrietop op voorbereid. Aan zes Ronde Tafels ontmoeten de topmannen elkaar én zes industriële koplopers. Johan Russchen (Avebe) spreekt over de kansen van de energietransitie voor Noord-Nederland. Aan de tafel van Mischa Baert (Fokker) gaat het over Smart Industry. Christel Werkman (Werkman Horseshoes) deelt haar ideeën over hoe een traditioneel bedrijf innovatief kan ondernemen. Alex van Dalen (Beenen Automatisering) stelt dat er zonder slimme sensoren geen big data is en Theun Prins (YP Your Partner) laat zien hoe augmented reality de maakindustrie verandert. Kor Visscher, voorzitter Innovatiecluster Drachten en directeur bij Philips in Drachten, legt op zijn Ronde Tafel over regionale samenwerking en branding de urgente vraag op tafel: hoe houd ik mijn personeel up to date en hoe trek ik nieuw talent aan?
Human capital
Een oplossing heeft hij niet, maar Visscher doet wel een voorzet. ‘Met onze high tech bedrijven stimuleren wij nadrukkelijk de Noordelijke samenwerking tussen bedrijfsleven en kennisinstellingen. Wij doen dat vooral op het gebied van High Tech Systems & Materials, maar in andere sectoren is dat natuurlijk ook mogelijk.’ Het aantrekken van hoog opgeleid personeel voor de regio en het uitwisselen van kennis en ervaringen zijn volgens Visscher daarbij concrete doelen. Dit moet met meer urgentie dan een aantal jaar geleden. De ambitie van bedrijven zou daarom gericht moeten zijn op meer operationele samenwerking op drie aspecten. ‘Allereerst human capital, activiteiten gericht op het aantrekken en behouden van personeel op alle opleidingsniveaus. Zeg maar het ‘boeien en binden’ van personeel. Daarnaast is regiopromotie belangrijk met activiteiten die gericht zijn op het versterken van het imago van onze regio. In ons geval technisch en innovatief. En tenslotte kennisuitwisseling en netwerkvorming tussen het personeel van bedrijven en kennisinstellingen.’
Tech proof
Dit is muziek in de oren van hoofdspreker Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink. Zij is voorzitter van FME, de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie en vindt dat het gebrek aan vakkrachten de economische groei niet in de weg mag staan. ‘Dat kan niet waar zijn! Daarom moeten we Nederland ‘tech proof’ maken.’ Het nieuwe kabinet treft ze nog niet aan haar zijde, want ze mist het woord ‘digitalisering’ in regeerakkoord, volgens haar de driver van de tech industrie en de toekomst van Nederland. ‘De tech industrie biedt fantastische oplossingen voor grote maatschappelijke vraagstukken. Denk aan zorg, voedsel(schaarste) en energie. We zitten bovendien midden in de transitie van aardgaseconomie naar een groene waterstofeconomie, waarin techniek een sleutelrol vervult.’ Daarom stelt ze de industrietop voor de onzalige keus: ‘blijf je hier doormodderen of verhuis je naar een land waar R&D-managers van de lopende band rollen?’ Het Noorden moet volgens haar zelfs een paradijs voor expats worden. ‘Bedrijfsleven en onderwijs moeten verstrengeld raken, waarbij het onderwijs met oplossingen moet komen en niet in de verdediging moet schieten. We moeten gas bijgeven want de industrie kan het niet alleen. Als we niks doen loopt het tekort aan technici per jaar op met 20 duizend. Dus 8 van de 10 leerlingen moet gaan kiezen voor techniek. Dat is onze ambitie!’
Toptalent
Hier is geen woord Spaans bij en daar denkt Lambert Zwiers ook zo over. Hij ziet in alle sectoren tekorten aan goed geschoold personeel. ‘Het is voor ons allemaal een grote uitdaging om medewerkers mee te krijgen in alle ontwikkelingen. Personeel wordt immers steeds schaarser. Daarom brengen we hier vandaag partijen bij elkaar om écht werk te maken van samenwerking.’ Inspireren vindt hij belangrijk, ‘maar we willen ook brood op de plank. Dus resultaten tellen.’ Volgens hem kunnen de topmannen direct aan de slag door oplossingen te zoeken binnen hun eigen bedrijf. ‘Bedenk dat je het beste kapitaal al binnen hebt en stel je de vraag: maak ik wel optimaal gebruik van onze bestaande medewerkers? Toptalent: use it or lose it!’